چه کنیم که مشکلات زندگی طاقتمان را طاق نکند؟

به گزارش «شیعه نیوز»، شاید درباره «تاب آوری» خوانده یا شنیده باشید. همه ما به این ویژگی نیاز داریم تا کمرمان در برابر پیچ و خم‌های زندگی خم نشود و بتوانیم مقابل مشکلات زندگی مقاوم باشیم.

دکتر سوران رجبی عضو هیات علمی گروه روانشناسی دانشگاه خلیج فارس با اشاره به معنای «تاب آوری» گفت: همان طور که از نام این اصطلاح برمی‌آید، فرد باید بتواند در برابر مشکلات زندگی تاب بیاورد. تاب آوری، یکی از توانمندی‌های مهم روانشناختی است زیرا اگر میزان تاب آوری یک فرد در برابر مسائل زندگی پایین باشد ممکن از نظر روانی دچار شکستگی و افسردگی های شدید شود و حتی دیده شده که افکار خودکشی نیز به سراغ فرد می‌آید.

او افزود: ما باید بیاموزیم که هم بر روی تاب آوری خودمان کار کنیم و هم بر روی تاب‌آوری اطرافیان و به ویژه فرزندان. زیرا بسیار مهم است که از همان دوران کودکی تاب آوری در یک فرد تقویت شود تا بتواند در برابر مشکلات پیش رو و پیچ و خم‌های زندگی مقاومت کند به ویژه در زمانی که مساله می‌تواند بسیار بغرنج باشد.

وقتی برخی افراد در برابر مسائل کوچک هم تاب آور نیستند

این روانشناس با اشاره به اینکه برخی افراد در برابر مسائل کم اهمیت تاب‌آوری کمی دارند، عنوان کرد: بعضی از افراد در مقابل مسائل ابتدایی هم، دچار ضعف تاب آوری هستند. به طور مثال، شخص برای نان گرفتن به نانوایی می‌رود اما با دیدن شلوغ بودن، توان قرار گرفتن در صف و منتظر ماندن برای دریافت نان را ندارد. همین‌طور افرادی که مشکل مالی پیدا می‌کنند، دچار اضطراب و کابوس می‌شوند و ممکن است واکنش های پر خطر داشته باشد، یا دانش آموز و دانشجویی که در شب امتحان به شدت مضطرب و نگران است و نمی تواند به خوبی از پس امتحان برآید.

رجبی با اشاره به مواردی که مراجعه‌کنندگان با او در میان گذاشته‌اند، بیان کرد: با دانشجویانی سر و کار داشتم که به دلیل ضعف در تاب آوری دچار مشکلات شدید تحصیلی شدند و در نیمسال‌های مختلف مشروط شده و به این باور ذهنی رسیده بودند که من دیگر این کاره نیستم و به اصطلاح دچار «درماندگی» شده بودند.

او افزود: گاه دیده شده است برخی از این افراد وقتی بزرگ می‌شوند و به سن ازدواج می‌رسند نمی‌توانند تصمیم‌ بگیرند.

سندروم زن خانه نشین چیست؟

این مدرس دانشگاه عنوان کرد: اگر ناتوانی در تاب آوری به گونه‌ای باشد که مانع از کار کردن و مسئولیت پذیری شود، می‌گوییم فرد دچار «سندروم زن خانه نشین» شده است. در اینجاست که مشخص می‌شود نادیده گرفتن یک متغیر روانشناختی مانند «تاب آوری» می‌تواند پیامدهای ناگواری داشته باشد.

رجبی افزود: برای تقویت تاب آوری باید از کارهای کوچک شروع کنیم و سپس به کارهای بزرگ‌تر برسیم. به طور مثال، برای قدم زدن و خرید کردن به بازار می‌رویم و با دیدن ۲ مغازه، خسته می‌شویم این زمان، لحظه حساسی است و باید باور داشته باشیم که ادامه دادن به مسیر و دیدن چند مغازه دیگر می‌تواند به تقویت تاب آوری ما کمک کند.

او بیان کرد: اگر به مسیر ادامه ندهیم، موج‌های منفی به ناخودآگاه ذهن ما وارد می‌شود که من تحمل روبه‌رو شدن با مشکلات را ندارم.

خواسته‌های فرزندان را آنی برآورده نکنیم

این روانشناس معتقد است، به تعویق انداختن پاسخگویی به نیازها، خواسته‌ها و وسوسه‌ها نیز به افزایش تاب‌آوری کمک می‌کند.

رجبی تاکید کرد: پدرها و مادرها نیز به یاد داشته باشند که نباید هر لحظه‌ای که فرزندانشان چیزی را خواستند و اراده کردند، برآورده شود زیرا این طور مانع رشد یک فرد تاب آور می‌شوند.

او گفت: اگر ما برای فرزند خود هیچ چالشی در زندگی تعریف نکنیم به طور قطع فرد سرسختی نخواهد بود و وقتی وارد جامعه شد در برخورد با چالش های زندگی عملکرد مثبتی نخواهد داشت.

تاب آوری را تمرین کنیم

این عضو هیات علمی دانشگاه خلیج فارس بیان کرد: برای تاب‌آوری نیاز است که تمرین‌هایی ساده در شبانه روز انجام شود. همین طور، کنترل و کار کردن بر روی باورها و افکار، بسیار مهم است.

رجبی ادامه داد: این باور ذهنی را باید در خودمان ایجاد کنیم که من فردی هستم که می‌توانم در برابر مشکلات زندگی دوام بیاورم و به خودمان روزها و جاهایی که توانستیم موفق عمل کنیم را یاد آوری کنیم، زیرا کمک می‌کند در برابر مشکلات پیش رو هم موفق عمل کنیم و کم نیاوریم.

او تاکید کرد: ضمیر ناخودآگاه ما ۷۰ تا ۸۰ درصد زندگی روزانه ما را مدیریت می‌کند و تصمیم‌ها و انتخاب‌های ما تحت تاثیر همین ها است. ضمیر ناخودآگاه نیازمند تغذیه مناسب است همان طور که بدن به غذای سالم نیاز دارد.

انتهای پیام