- علمی
- بهداشت و سلامت
- گوناگون
- اجتماعی
- احکام اسلامی
- دین و مذهب
- اخلاق اهل بیت
- مباحث زناشوئی
- کودک و خانواده
- آشپزی و آشپزخانه
- گردشگری و تفریحی
- روانشناسی و مشاوره
- الگو سازی و سبک زندگی
- تکنولوژی و فناوری اطلاعات
به گزارش «شیعه نیوز»، بسیاری از مردم از این که عوارض جانبی برخی داروهای تجویزی می توانند سبب بروز علائم افسردگی شوند آگاهی ندارند، در حقیقت این دارو ها می توانند حتی علائم افسردگی را بدتر کنند حتی در افرادی که ممکن است مستعد ابتلا به افسردگی نباشند.
با توجه به این که افسردگی در بیمارانی که به یک بیماری زمینه ای مبتلا باشند بسیار رایج است، درصورت بروز علائم خلقی می توان داروها را مقصر این امر دانست.
برخی از داروهایی که ممکن است سبب افسردگی شوند:
1. مسدود کننده های بتا:
مسدود کننده های بتا معمولاً برای درمان فشار خون بالا تجویز می شوند، اگر چه ممکن است برای درمان میگرن، آنژین، ضربان قلب نامنظم و لرز نیز استفاده شوند. همچنین ممکن است به عنوان قطره چشمی در درمان گلوکوم تجویز شود.
این داروها با علائم افسردگی چون مشکلات جنسی و خستگی همراه هستند. نمونه هایی از این نوع دارو شامل توپرول ایکس ال (متوپرولول) و ایندیرال (پروپرانولول) می باشند.
2. کورتیکواستروئید ها:
این دارو ها اغلب برای معالجه بیماری التهابی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید، نقرس و سندرم شوگرن و سایر شرایط پزشکی استفاده می شود. کورتیکواستروئید ها می توانند علائم روانپزشکی زیادی ایجاد کنند.
تصور می شود که کورتیکواستروئیدها بر سروتونین (هورمونی که توسط مغز تولید می شود و تصور می شود در تنظیم خلقی دخیل است) تاثیر می گذارند. نمونه هایی از این نوع داروها شامل کورتیزون، پردنیزون، متیل پردنیزولون و تریامسینولون می باشد.
3. بنزودیازپین ها:
این داروها معمولاً در درمان اضطراب، بی خوابی و شل کنندگی عضلات تجویز می شود. در شرایط خاص، این دارو ممکن است سبب بروز علائم افسردگی شود. نمونه بارز بنزودیازپین ها شامل زاناکس (آلپرازولام)، رستوریل (تمازپام) و والیوم(دیازپام ) است.
4. داروی پارکینسون:
داروهای مورد استفاده در معالجه بیماری پارکینسون روی هورمونی در مغز بنام دوپامین تأثیر می گذارد. تصور می شود ناهنجاری های این انتقال دهنده عصبی با افسردگی همراه است. دانشمندان بر این باورند که وقتی این داروها باعث بالا رفتن دوپامین به مدت طولانی می شوند، ممکن است بر خلق و خوی فرد نیز تأثیر بگذارد.
چنانچه پیش از این هم اشاره شد رایج ترین داروی مورد استفاده در معالجه بیماری پارکینسون، لوودوپا است. سایر دارو های متداول که ممکن است مورد استفاده قرار گیرد شامل آتامت و سینمت (کاربیدوپا / لوودوپا)، سینمت (کاربیدوپا، میراپکس (پرامیپکسول ) و ریکوئیپ (روپینیرول) می شود.
5. داروهای هورمونی:
این دارو ها شامل داروهای هورمونی پیشگیری از بارداری و همچنین درمان جایگزینی استروژن برای علائم یائسگی است. تغییرات سطح هورمون در زنان غالباً با علائم افسردگی همراه است، اگر چه چگونگی وقوع این تعامل کاملاً مشخص نیست. براساس تحقیقات، بعید است که داروی پیشگیری از بارداری ( پروژستین ) باعث علائم افسردگی شود.
6. محرک ها:
ممکن است داروهای تحریک کننده برای درمان خواب آلودگی روزانه همراه با شرایطی مثل نارسایی خون تجویز شود و همچنین ممکن است از آن ها در معالجه اختلال کمبود توجه بیش فعالی استفاده شود.
ریتالین (متیل فنیدات) و پروویگل (مودافینیل) نمونه هایی از این نوع دارو هستند.
7. دارو های ضد تشنج:
این دارو ها برای معالجه تشنج تجویز می شوند. اگرچه ممکن است در معالجه سایر شرایط مانند اختلال دو قطبی و درد نوروپاتیک نیز مورد استفاده قرار گیرد.
از آن جا که آن ها بر روی مواد شیمیایی موجود در مغز تأثیر می گذارند همچنین گفته می شود مسئول تنظیم رفتارهای خلقی نیز هستند اما بعضی اوقات می توانند باعث افسردگی شوند.
برخی از نمونه های این نوع داروها که همراه علائم افسردگی هستند عبارتند از:تگرتول (کاربامازپین)، توپامکس (توپیرامات)، نورونتین (گاباپنتین)، باربیتورات ها و سابریل (ویگاباترین).
8. مهار کننده های پمپ پروتون و مسدود کننده H2:
این داروها معمولاً برای معالجه بیماری ریفلاکس معده (GERD) تجویز می شوند و گاه به دلایلی که مشخص نیست با افسردگی همراه هستند.
9. استاتین ها و سایر داروهای کاهش دهنده کلسترول:
در حالی که استاتین ها متداول ترین داروی کاهش دهنده کلسترول هستند، داروهای دیگری مانند فیبرات، کولشولام، ازتیمایب و اسید نیکوتین نیز می توانند بدین منظور استفاده شوند. گزارش های زیادی وجود دارد که این دارو ها را با افسردگی مرتبط می کند. تصور می شود که این داروها با کاهش سطح کلسترول در مغز ممکن است باعث افسردگی شوند.
10. دارو های آنتی کولینرژیک:
دارو های آنتی کولینرژیک بر عملکرد های مختلفی در بدن تأثیر می گذارد، از جمله کاهش سرعت عمل روده ها. آن ها اغلب در درمان سندرم روده تحریک پذیر با داروهایی مانند بنتیل (دی سیکلومین) استفاده می شوند. اما به دلیل این که بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می گذارند، با علائم افسردگی مرتبط هستند.
سایر دارو هایی که می توانند باعث افسردگی شوند:
برخی از داروها ممکن است با عوارض جانبی افسردگی در ارتباط باشد، از جمله این داروها:
داروهای آکنه
مسکن ها
داروهای آلرژی و حساسیت
داروهای تیروئید
آنتی بیوتیک ها می باشند.
چگونه بدانیم که دارویی باعث افسردگی می شود یا خیر؟
بارزترین نشانه افسردگی، احساس غم، اندوه و خلق و خوی ضعیف است. با این حال، به غیر از روحیه ای افسرده، علائم دیگر افسردگی نیز وجود دارد که ممکن است آن ها را تجربه کنید، که برخی از آن ها عبارتند از:
احساس ناامیدی یا ناتوانی
احساس گناه یا بی فایده بودن
اضطراب
تحریک پذیری و بی قرار بودن
خستگی و انرژی کم
مشکلات مربوط به خواب
مشکلاتی با اشتها یا وزن
مشکلات در تفکر، حافظه و تمرکز
از دست دادن علاقه
طالب مرگ یا خودکشی
نوشتن جزییاتی مانند شروع علائم و زمان تشدید آن ها مهم است با این وجود در بسیاری از دارو ها، ممکن است در چند هفته اول پس از شروع مصرف داروی جدید، متوجه این علائم شوید.
پس از افسرده شدن با داروها چه کنید؟
اگر مطمئن هستید که ممکن است علائم افسردگی را تجربه کرده باشید باید به پزشک خود مراجعه کنید. مصرف دارو را بدون اجازه پزشک متوقف نکنید. اگر دچار افسردگی شدید و یا افکار خودکشی در سر دارید سریعا به دنبال فوریت های پزشکی بروید.
هر وضعیت متفاوت است، بنابراین پزشک به تاریخچه و علائم سلامتی فرد توجه می کند تا مشخص کند که در مرحله بعد چه اقداماتی را انجام دهد. در بعضی موارد، ممکن است مستلزم جابجایی به یک داروی متفاوت یا تنظیم میزان دوز باشد.
پزشک همچنین سعی در تشخیص این که آیا علائم افسردگی با داروی جدید مرتبط است یا خیر دارد. اگر یک اختلال افسردگی اساسی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است درمان هایی مانند داروهای ضد افسردگی و روان درمانی را توصیه کند.
منبع : نمناک