فرونشست زمین

خطرات فرونشست زمین در هر نقطه‌ای آنقدر مهم و غیرقابل جبران هستند که در صورت بی‌توجهی به هشدار‌های اولیه، علاوه بر وارد آمدن آسیب به ابنیه تاریخی، مردمی که در حال تردد با خودرو‌ها در آن محدوده هستند نیز دچار آسیب‌های جدی می‌شوند و خب این مسئله در مورد اصفهان نیز صدق می‌کند.

فرونشست زمین در نصف‌جهان به حدی رسیده که در برخی نقاط، زمین تا ۱۸ سانتی‌متر فرو رفته؛ گویی شهر آرام‌آرام در خودش فرومی‌ریزد، بی‌آنکه کسی بتواند جلویش را بگیرد.

سازمان نقشه‌برداری کشور به عنوان متولی اصلی تهیه اطلاعات مکانی در ایران، سابقه‌ای طولانی در ارائه خدمات زیربنایی به طرح‌های عمرانی، اقتصادی و دفاعی کشور دارد.

با توجه به اینکه تهران به تنهایی زیرساخت‌های شهری حیاتی را در معرض خطر میزان فرونشست بیش از ۲۰ سانتی‌متر در سال در مناطق خاص از پهنه پیرامونش در شهریار، ملارد و ورامین دارد، منطقی است که نتیجه بگیریم هزاران کیلومتر از خطوط لوله در استان تهران و پیرامون آن در مناطق مختلف با شرایط مشابه تحت اثر فرونشست زمین قرار دارند.

اکبر بهنام جو در جلسه شورای معادن استان که در سالن جلسات سازمان صنعت، معدن و تجارت استان برگزار شد، با اعلام آمادگی استان در همکاری با سازمان ملی در عرصه توسعه معادن تصریح کرد: بهره‌برداری از معادن باید با توجه به محدودیت‌های استان و با لحاظ کردن پیوست‌های اجتماعی و نیز مسائل زیست محیطی صورت گیرد.

ناصر فتحی، مدیرکل اداره نوسازی، تجهیز و توسعه مدارس استان اصفهان اظهار داشت: از ۲ سال گذشته مدارس استان اصفهان تحت تأثیر فرونشست قرار گرفتند که مجبور به تخلیه برخی از آن‌ها شدیم.

مهدی زارع در هم میهن نوشت: فرونشست زمین تا سال ۱۴۰۳ حدود ۳/۵ درصد از مساحت ایران را تحت تاثیر قرار داده است که اگر مساحت دشت‌ها را حدود ۱۵ درصدِ مساحت کل درنظر بگیریم، حدود ۲۳ درصد از دشت‌های ایران – یک‌چهارم - درگیر فرونشست زمین هستند.

کما اینکه اگر شرایط تغییر نکند علاوه بر اینکه خسارات به بخش کشاورزی هر روز بیشتر می‌شود، از لحاظ امنیت غذایی دستخوش بحران می‌شویم. خشکسالی و تغییرات اقلیمی فقط به محیط زیست آسیب نمی‌رساند، بلکه تبعات آن گسترده است و اگر بگوییم بخش اقتصادی به همان اندازه بخش زیست محیطی آسیب می‌بیند بیراه نیست.

سخنگوی طرح‌های ملی آب خاطرنشان کرد: در دهه‌های گذشته بی‌محابا از این منابع برداشت شده و سطح آب‌های زیرزمینی همچنان روبه کاهش است و در خیلی از آب خوان‌ها، حدود ۳۶۰ آبخوان آثار فرونشست دیده می‌شود.

علی بیت‌الهی، دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایه‌های زمین درباره با اشاره به گسترش فرونشست در استان خراسان رضوی اظهار داشت: آخرین مطالعات درباره وضعیت فرونشست در استان خراسان رضوی نشان می‌دهد که پهنه‌های فرونشستی در این استان ۵ برابر وسعت فرونشست‌های اصفهان است که جزو استان‌های وسیع فرونشست محسوب می‌شود.

فرونشست زمین پدیده‌ای مخرب است که در سراسر جهان رخ می‌دهد و باعث آسیب به زیرساخت‌ها، افزایش خطر سیل، فرسایش خاک و کاهش ذخیره آبخوان‌ها می‌شود.

در میان حوادث طبیعی، اتفاقاتی مانند سیل و زلزله در یک لحظه رخ می‌دهند، تاثیر می‌گذارند و تمام می‌شوند، اما در مورد بحرانی مانند فرونشست صحبت از کاهش چند سانتی متری سطح وسیعی از آب‌های زیر زمینی در سال است و این رقم تاثیر خود را نشان نمی‌دهد.

ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که نشان می‌دهد زیر تعدادی از قبرهای واقع در باغ رضوان اصفهان، حفره‌هایی ایجاد شده است.

اواخر هفته گذشته بود که ریزش بخشی از کف زمین در یکی از محلات نسیم‌شهر خبرساز شده و گرچه به اشتباه این حادثه از سوی برخی مسئولان و رسانه‌ها تحت عنوان فرونشست معرفی شد، اما سبب شد تا بار دیگر خطر فرونشست زمین در تهران مورد توجه قرار بگیرد. موضوعی که مدیر کل بحران استان تهران درباره آن توضیحاتی را ارائه داده است.

رییس سازمان نقشه برداری کشور اعلام کرد: از ۳۱ استان کشور ۲۹ استان در خطر پدیده فرونشست زمین قرار دارند و لازم است مسوولان تصمیمات قاطع در این زمینه بگیرند، چرا که ایران در حال نشست است.

زنگ خطر نشست زمین در تهران به صدا درآمده است. استاندار تهران اعلام کرد پایتخت روزی یک میلی‌متر در زمین فرو می‌رود. شورای شهری‌ها درخواست اجرای راهکار ویژه دارند و می‌گویند خطر در جنوب تهران بیش از مناطق دیگر است.

رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران گفت: برخی افراد به جای اظهارنظر تخصصی با مساله فرونشست، ژورنالیستی برخورد می‌کنند و مثل همیشه بی‌راهه می‌رویم.

دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی اعلام کرد که طبق برآوردها در شهر تهران حدود سه میلیون نفر در معرض مخاطرات ناشی از فرونشست و فروریزش زمین هستند.

فرونشست زمین در تهران کم‌کم به بحران جدی بدل می‌شود؛ علاوه بر تاثیرات تدریجی کوتاه‌مدت، شاید عامل ویرانی در زلزله‌های کوچک هم باشد.