نقد آيت‌الله‌ سبحاني به ديدگاه سلفيه نسبت به وجود حق تعالي

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از ایکنا، پنجمين روز از سلسله مباحث كلام و انديشه اسلامی، ظهر امروز، 10 شهريورماه با حضور آيت‌الله‌ جعفر سبحانی، مرجع تقليد جهان تشيع و طلاب ايراني و غيرايراني در مدرسه علميه سليمانيه در مشهد برگزار شد.آيت‌الله جعفر سبحانی، مرجع تقليد جهان تشيع در اين نشست با اشاره به برخی از عقايد سلفی‌ها، اظهار كرد: روز گذشته به برخي از عقايد سلفي‌ها همچون دارای جسم و حركت بودن خداوند اشاره شد و امروز نيز برخي ديگر از اين عقايد بيان مي‌شود.

وي با بيان اينكه سلفي‌ها معتقدند خداوند داراي جهت است، تصريح كرد: اين عقيده ناصحيح است زيرا اگر بگوييم خداوند داراي جهت است، خداوند مي‌شود «محاط» و تمام بشر مي‌شوند «محيط».آيت‌الله‌‌ سبحانی خاطرنشان كرد: سلفي‌ها همچنين عقيده دارند كه «خداوند تبارك و تعالي داراي مكان است»، اگر خداوند دارای مكان باشد محتاج به آن مكان بوده و فقير می‌شود در حالي كه اين عقيده آنها نيز امري پوچ محسوب مي‌شود.

اين مرجع تقليد جهان تشيع با اشاره به اينكه ابن‌تيميه، پايه‌گذار سلفيه وقتي مسئله‌اي را عنوان مي‌كرد آن را به همه مسلمانان نسبت مي‌داد، گفت: به طور مثال ابن تيميه عنوان مي‌كند «خداوند فوق مكاني است» و اعتقاد به اين موضوع را به همه مسلمانان ربط داده است.وی ادامه داد: ابن تيميه در خصوص فوق مكاني بودن خداوند به روايتي اشاره مي‌كند، در اين روايت آمده است: «فرعون به هامان وزير خود اين دستور را داد برجی برای او بسازد تا بتواند خدای موسی را در آسمان‌ها جستجو كند» اين بنيانگذار سلفي استدلال خود را چنين بيان مي‌كند كه «موسي(علیه السلام) به فرعون گفته خداوند در زمين نبوده بلكه در آسمان‌ها است از اين رو تصميم گرفته خداوند موسي(علیه السلام) را در آسمان‌ها جست‌وجو كند».

آيت‌الله‌‌ سبحانی با طرح سوالي مبني بر اينكه فرعون از كجا فهميد خدا در آسمان‌هاست، گفت: براي اين سوال سه نوع جواب وجود دارد، جواب اول اين است كه موسی فوق معنوی را بيان كرده در حالی كه فرعون بد متوجه شده و فوق حسی را با فوق معنوي اشتباه گرفته است، جواب دوم اين است كه فرعون معتقد بود اگر خدا در اين جهان وجود ندارد بايد يقين پيدا كرد كه خداي موسي حتما در آسمان‌هاست و جواب سوم نيز اين است كه فرعون صرفا جهت مسخره كردن اين دستور را صادر كرد.

وی با اشاره به شبکه تلویزیونی ماهواره‌ای مستقله، گفت: در اين شبکه گاهی بين علمای وهابی و شيعه مناظراتی برگزار می‌شود؛ در يكی از اين مناظرات عثمان الخميس عنوان كرد ابن تيميه تمام بشر را راحت كرد زيرا بيان كرد خداوند دارای مكان و جهت است، در حالی كه بايد به اين افراد گفت اين گونه نيست زيرا خداوند نه در داخل است و نه در خارج اما ابن تيميه عنوان می‌كند خداوند در خارج از اين عالم حضور دارد.آيت‌الله سبحانی با بيان اينكه ما معتقديم جهان حادث است نه قديم عنوان كرد: خداوند نه در داخل عالم و نه در خارج از عالم وجود دارد و كسانی كه اين اعتقاد را دارند كه خداوند در خارج است بايد در نظر خود تامل بيشتري داشته باشند.

اين مرجع تقليد جهان تشيع با اشاره به تكلم خداوند گفت: در آيه 51 سوره شورا خداوند بيان مي‌كند: «وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن يُكَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْيًا أَوْ مِن وَرَاء حِجَابٍ أَوْ يُرْسِلَ رَسُولًا فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ مَا يَشَاءُ إِنَّهُ عَلِيٌّ حَكِيمٌ، و هيچ بشرى را نرسد كه خدا با او سخن گويد جز [از راه] وحى يا از فراسوى حجابى يا فرستاده‌‏اى بفرستد و به اذن او هر چه بخواهد وحى نمايد آرى اوست بلندمرتبه سنجيده‌‏كار»؛ يعني خدا دو نوع تكلم دارند كه يك تكلم با شخص است مانند تكلم وي با پيامبراني همچون حضرت موسی(علیه السلام)، حضرت داوود(علیه السلام) و حضرت محمد(صلی الله علیه واله) و نوع تكلم ديگر وي با همه انسان‌ها است.

وی به تكلم بين خداوند و پيامبرانش اشاره كرد و گفت: اين تكلم سه نوع است، يك تكلم آنكه بين خداوند و آن شخص هيچ واسطه‌ای وجود نداشته باشد، تكلم دوم مانند موسی(علیه السلام) كه كلام خداوند را از درخت يا كوه دريافت می‌كرد و تكلم سوم مانند نزول جبرئيل(علیه السلام) بر صلی الله علیه واله) كه خداوند جبرئيل را بر زمين می‌فرستاد تا وحی را بر پيغمبر(صلی الله علیه واله) برساند.

آيت‌الله‌‌ سبحانی با بيان اينكه كلام حق آنچه را كه در ضمير انسان است آشكار می‌كند، ادامه داد: در تكلم نوع دوم يعني تكلم خداوند با همه انسان ها كلام خداوند فعل است، بنابراين بايد گفت همه جهان كلام خداوند بوده و سخن وي را بيان مي‌كند.اين مرجع تقليد جهان تشيع به سخني از اميرمومنان علی(علیه السلام) اشاره كرد و گفت: ايشان عنوان می‌كنند كه سخن ما حاكی از ضمير ما و آفرينش زمين و آسمان حاكی از علم، عقل، ‌بصيرت و شفيع بودن خداوند است.

انتهای پیام/ ز.ح