شیعه نیوز | فعالیتهای آکادمیک مراکز شیعهشناسی در دانشگاههای غربی، مجموعهای متنوع از موضوعات را شامل میشود که تاریخ، اندیشه سیاسی، پژوهشهای کلامی و قرآنی را دربر میگیرد.
به گزارش «شیعه نیوز»، در بخشهای گذشته این نوشته، تلاشهای فردی، کوششهای آکادمیک و معرفی کلی برخی از مراکز دانشگاهی در موضوع شیعهشناسی در مراکز آکادمیک کشورهای مختلف غربی، بهصورت اجمالی انجام شد.
در این نوشته، سعی میشود که برخی از شخصیتهای شاخص، همچنین برخی از آثار شناختهشده مراکز آکادمیک شیعهشناسی در غرب معرفی شوند. روشن است که تعداد این مراکز، اساتید شاخص و آثار منتشرشده بسیار بیشتر از این نوشته است و تنها به ذکر برخی از آنها اکتفا خواهد شد.
دانشگاه پنسیلوانیا
در دانشگاه پنسیلوانیا در ایالت فیلادلفیا در کشور آمریکا، حداقل دو مرکز را میتوان یافت که در قالبهای ایرانشناسی و شیعهشناسی در این مجموعه، فعالیتهای پژوهشی مختلف را مدیریت میکنند. یکی از این مراکز، «مرکز خاورمیانه دانشگاه پنسیلوانیا» با عنوان انگلیسی Middle East Center, University of Pennsylvania است و دیگری، «بخش زبانها و تمدنهای خاور نزدیک دانشگاه پنسیلوانیا» با عنوان انگلیسی
Department of Near Eastern Languages and Civilizations, University of Pennsylvania است.
تمرکز این مراکز، علاوه بر موضوع شیعه و سنی، در پژوهش در زبانهای عربی، فارسی، عبری، ترکی، ترکمنی و دیگر زبانهای خاورمیانه نیز انجام شده است. برخی از پژوهشهای انجامشده با موضوع شیعهشناسی در این مراکز عبارتند از: «ساختار مرجعیت در سنت شیعی: بین تعبّد و تعقّل» و «مناسک محرّم: بیان آیینی و تشریفاتی تاریخ مقدس در میان شیعیان آمریکا».
دانشگاه پرینستون
بخش مطالعات اسلامی تلاشهایی خود را با محوریت پیشرفت مطالعات در عقاید و آداب اسلامی با تأکید بر تاریخ و فرهنگ خاورمیانه قرار داده است. از استادان نامدار این دانشگاه میتوان به دکتر «سید حسین مدرسی طباطبایی» همچنین «مایکل کوک» و «یتسحاق نکاش» اشاره کرد. «تاریخ شیعیان عراق» و «حرکت به سوی قدرت: شیعه در جهان معاصر عرب» برخی از عناوین منتشر شده در این مرکز دانشگاهی با موضوع شیعهشناسی است.
دانشگاه بریستول
این دانشگاه در کشور انگلستان واقع شده است و در بخش اسلامشناسی آن، دروس شیعهشناسی با موضوعاتی مانند: اندیشه کلاسیک اسلامی، مذهب و آیین اسلام، جنبش های مذهبی مدرن در ایران، فلسفه اسلامی، و شیعه ارائه میشود. «رابرت گِلیو» از اساتید برجسته این مرکز است که مطالعات و آثار گستردهای در حوزه «اصول فقه تشیّع» دارد.
مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه کمبریج
این مرکز با عنوان «کرسی تخصصی شیعهشناسی جان (یحیی) کوپر» شناخته میشود. مرحوم کوپر، متولد انگلستان و از اساتید دانشگاه کمبریج بود که علاوه بر تحصیلات دانشگاهی، در سالهای آغازین انقلاب اسلامی، به مدت ۵ سال در شهر قم، فعالیت پژوهشی در حوزه تشیّع انجام داده بود و خود نیز مسلمان شیعه بود.
از مهمترین پژوهشهای انجامشده در این دانشگاه میتوان به «بررسی تشیّع دوازدهامامی در دوره جدید: فرهنگ دینی و تاریخ سیاسی»، «عوامل مؤثر بر سیاسیشدن تشیّع لبنان و ظهور حزبالله»، «شیعیان اثنیعشری بهعنوان یک اقلیت مسلمان در هند» و «خطابه اشک» اشاره کرد.
به این مجموعه میتوان بیش از دهها مرکز آکادمیک، همچنین حدود یکهزار کتاب و پژوهش منتشرشده را افزود که تنوع موضوعی فراوانی در حوزه شیعهشناسی در همه شاخههای آن دارند. نکته جالب آن است که حدود ده کتاب منتشرشده در حوزه شیعهشناسی، تدوینشده توسط اساتید برجسته در این مراکز غربی، در سالهای مختلف بهعنوان کتاب سال جمهوری اسلامی معرفی شده است.