گروهي از زنان فارغ التحصيل وارد بازار کار مي شوند و بنابر شرايط حاکم به فعاليت مي پردازند اما گروه ديگر ترجيح مي دهند که شاغل نباشند و در خانه بمانند. بنابراين اين تعداد تخصص را در دانشگاه کسب کرده اند اما آن تخصص را براي جامعه به خدمت نگرفته اند و اين در دراز مدت به ضرر جامعه خواهد بود.
کد خبر: ۳۰۴۹
۰۰:۰۰ - ۰۷ مرداد ۱۳۸۷
به گزارش شيعه نيوز به نقل از برنا ، ابراساس آمارهاي موجود، در کنکور سال گذشته دختران با 63 درصد پذيرش و پسران با 37 درصد توانسته اند به دانشگاه راه پيدا کنند( گزارش اول) که اين افزايش چشمگير دختران در دانشگاه موضع گيري هاي متفاوتي را در سطح جامعه به همراه دارد. ( گزارش دوم)
برنا در گزارشي علت افزايش حضور دختران در دانشگاه طي سال هاي گذشته را مورد بررسي قرار داد( گزارش سوم) و گزارش بعدي نشان داد که نحوه انتخاب رشته دختران تاثير زيادي بر ميزان قبولي آنها دارد ( گزارش چهارم) ...و حال سوال اين است که اين روند چه نتايج مثبت و منفي را براي جامعه به همراه خواهد داشت؟
اعتماد مردانه به تخصص زنانه؟!
براي خيلي از دختران تصاحب 64 درصد سهميه دانشگاه ها يک موفقيت بزرگ محسوب مي شود. اما اين تصاحب در ادامه زندگي گاه آنچنان تاثيرات مثبت و گاه مخربي را بر جا مي گذارد که تا پايان عمر دوران دانشگاه و تحصيل در خاطر مي ماند.
و اين در حالي است که سياست گزاران فرهنگي و آموزشي هيچ توجهي به توانايي ها، ظرفيت ها و محدوديت هاي فيزيکي، اجتماعي و فرهنگي دانشجويان نکرده و نمي کنند و برنامه مشخصي براي هر يک از دو جنس زن و مرد در محتواي آموزشي و حرفه پس از آن ندارند.
مهتا بيگدلي، مهندس کشاورزي است. روزي با هزار اميد و علاقه وارد دنياي تحصيل شد و حال بعد از گذشت 4 سال از فارغ التحصيلي سرگردان پيدا کردن کاري متناسب با رشته تحصيلي اش است او به خبرنگار اجتماعي برنا مي گويد: شب و روزم را براي کنکور گذاشتم و يک سال تمام درس خواندم تا در دانشگاه قبول شدم و وقتي هم در دانشگاه قبول شدم با کلي هزينه شهريه و خوابگاه و کتاب روبرو بودم که واقعا دردسر ساز بود.
وي مي افزايد: تمام خرجم را مادرم داد و من به اميد روزي که کار مورد علاقه ام را پيدا مي کنم و از شرمندگي مادرم در مي آيم به تحصيلم ادامه دادم. اما بعد از فارغ التحصيلي متوجه شدم که دنياي کار آنچنان هم با من روي سازگاري ندارد.
اين مهندس کشاورزي مي گويد: بعد از فارغ التحصيل شدن تصميم داشتم به پرورش گياه رو بياورم ولي هزينه ايجاد گلخانه را نداشتم. دنبال وام رفتم گفتند بايد در نوبت بماني. چندين جا کارورزي کردم ولي هيچ کس مرا به عنوان يک زن مهندس نپذيرفت. من تخصصم از خيلي از آقاياني که برايشان کارورزي مي کردم بيشتر بود ولي آنها نمي خواستند قبول کنند که يک زن از آنها تخصصش بيشتر است و مي تواند به عنوان مدير آنها انتخاب شود.
شکل گيري چنين اعتقاداتي سبب شده است همراه با افزايش زنان تحصيل کرده، اشتغال زنان در مشاغل دفتري و خدمات اجتماعي به تدريج افزايش يابد. به طوري که در حال حاضر هم بخش خدمات و کارمندي بيشترين سهم را در اشتغال زنان دارد.
هم اکنون سهم زنان شاغل تحصيلکرده از کل اشتغال 22 درصد است که در مقايسه با سهم 9/7 درصدي مردان تحصيلکرده بسيار بالاست. اين در حالي است که سهم مردان مدير از کل اشتغال بيشتر از زنان است. به طوري که در حال حاضر 97 درصد پست هاي مديريت کشور در اختيار مردان قرار دارد.
سيد جعفر حق شناس مدير گروه مطالعات زنان و خانواده پژوهشگاه باقر العلوم و پژوهشگر حوزه زنان در اين باره به خبرنگار اجتماعي برنا مي گويد: نفس حضور خانم ها در دانشگاه مثبت و مسيري براي کسب دانش و مهارت تلقي مي شود اما بايد به اين موضوع توجه شود که رشته هاي تحصيلي متناسب با نقش ها، توانمندي ها و ويژگي هاي آنها باشد.
وي مي افزايد: دختران بعد از فارغ التحصيل شدن به دو دسته تقسيم مي شوند؛ گروهي وارد بازار کار مي شوند و بنابر شرايط حاکم به فعاليت مي پردازند اما گروه ديگر ترجيح مي دهند که شاغل نباشند و در خانه بمانند. بنابراين اين تعداد تخصص را در دانشگاه کسب کرده اند اما آن تخصص را براي جامعه به خدمت نگرفته اند و اين در دراز مدت به ضرر جامعه خواهد بود.
حق شناس تاکيد کرد: از سوي ديگر عاملي براي برهم زدن توازن به حساب مي آيد چرا که در سال هاي آتي به دليل تمايل بيشتر پسران به عرصه هايي که سودآوري اقتصادي و ريسک پذيري و امکان رقابت در آن جدي تر باشد با پسراني روبرو هستيم که تخصص دانشگاهي يک حرفه خاص و ويژه را ندارند...
زنان تحصيل کرده؛ نيروي کار ارزان
به اعتقاد بسياري از کارشناسان نبود زمينه هاي اجتماعي و قانوني کافي براي جذب زنان تحصيلکرده در پست هاي مديريتي و مشاغلي که شايستگي آن را دارند، موجب بالا رفتن سطح مطالبات زنان در جامعه شده است.
اين در حالي است که مانوئل کاستلز يکي از دانشمندان علوم اجتماعي معتقد است: "وقتي زنان تحصيل کرده در جامعه زياد شود به تبع آن برخورداري از درآمد و استقلال اقتصادي براي خود فراهم مي کنند که اين درآمد و استقلال اقتصادي احتمالا باعث تغيير ساختار اقتدار در خانواده هسته اي مي شود و هم زمان با افزايش اين امکانات ساختار اقتدار در خانواده هم تغيير مي کند که اين اقتدار کاهش تعهد و مديريت مردان را به دنبال دارد."
بنابر نظر کارشناسان اقتصادي در برنامه هاي توسعه تلاش مي شود تا مشارکت زنان در بازار کار افزايش يابد و زن به عنصري توليدکننده، مشارکت کننده و در عين حال برخوردار شونده از مواهب توسعه تبديل شود.
به طوري که با افزايش فرصت هاي شغلي براي آنان، سطح فرهنگ و آموزش جامعه ارتقا مي يابد، زنان با کسب درآمد مستقل به بهبود وضعيت تغذيه و بهداشت خانواده ها کمک مي کنند و ميزان باروري نيز کاهش مي يابد.
اما محمد حسين پناهي، "جامعه شناس" به خبرنگار اجتماعي برنا مي گويد: معمولا خانم هاي تحصيل کرده نيروي کار ارزان محسوب مي شوند و به طور غير مستقيم بهره برداري را پايين مي آورند چرا که اگر نيروي کار ارزان در اختيار واحدهاي اقتصادي نبود آنها تکاني به خود مي دادند و تلاش مي کردند بهره بري شان را بالا ببرند.
اين عضو هيئت علمي دانشگاه علامه مي افزايد: ولي با وجود نيروي کار ارزان آنها حقوق کمتري را پرداخت مي کنند شايد نيروهاي ارزان براي اقتصاد خوب باشد اما معلوم نيست در بلند مدت عامل توسعه اقتصادي باشد و باعث از دست رفتن فرصت هاي شغلي از آقايان مي شود.
اين درحالي است که عده اي معتقدند علاوه بر نيروي ارزان بودن زنان با افزايش حضور دختران در دانشگاه، امکان جنسيتي شدن تخصص ها وجود دارد و بايد به يکسري تخصص هاي خاص که از لحاظ نظري و عملي شرايط ويژه اي دارند نگاه متفاوت تري شود.
برنا در گزارش بعدي يکي ديگر از پيامدهاي افزايش حضور دختران در دانشگاه را بررسي خواهد کرد.
