اعجاز قرآن پیرامون گیاه‌شناسی

به گزارش «شیعه نیوز»، حسين فاضل الحلو، پژوهشگر عرب در یادداشتی با عنوان «اعجاز قرآن در گیاه‌شناسی» شواهد تطبیق علم نوین با آیات قرآنی درباره رشد گیاهان را برشمرد.

در این یادداشت با اشاره به آیه ۹۹ سوره انعام آمده است: خداوند متعال می‌فرماید: «وَهُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ ۗ انظُرُوا إِلَىٰ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكُمْ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ» (و هم اوست خدایی که از آسمان آبی فرو بارید پس هر نبات را بدان رویاندیم و سبزه‌ها را از زمین برون آوردیم و از آن سبزه‌ها دانه‌هایی که بر روی هم چیده شده بیرون آریم و از شکوفه نخل خوشه‌هایی است به هم پیوسته، و باغ‌های انگور، زیتون و انار که برخی شبیه و برخی نامشابه به هم است (خلق کنیم)، شما در آن باغ‌ها هنگامی که میوه آن پدید آید و برسد (با چشم تعقل) بنگرید، که در آن آیات و نشانه‌هایی (از قدرت خدا) برای اهل ایمان هویداست).

نویسنده تأکید کرد: هر کس در مخلوقات خدا، به ویژه گیاهانی که غذای ما را تأمین می‌کنند، بیندیشد، از اینکه همه این گیاهان چگونه و از چه چیزی نشئت گرفته‌اند، شگفت‌زده می‌شود.

وی با حیرت‌آور خواندن این واقعیت که ماده اساسی همه گیاهان روی زمین آب است، گفت: هنگامی که باران بر زمین می‌بارد، با خاک مخلوط می‌شود و نیروهای جاذبه و دافعه بین ذرات آب و ذرات خاک ایجاد می‌شود که در نتیجه آن حجم خاک بیشتر می‌شود. بنابراین نیروهای جاذبه و دافعه باعث ارتعاش ذرات خاک و افزایش اندازه آنها می‌شود.

نویسنده ادامه داد: این یک واقعیت علمی است که امروز می‌بینیم؛ اما در زمان نزول قرآن هیچکس از این موضوع اطلاعی نداشت. قرآن کریم کتاب شگفتی‌ها است که دقیقاً این مراحل را به ترتیب علمی به ما بیان می‌کند.

قرآن و مراحل جوانه‌زنی گیاه

وی به فرموده خداوند متعال در آیه ۵ سوره حج اشاره کرد که آمده است: «وَتَرَى الْأَرْضَ هَامِدَةً فَإِذَا أَنزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَأَنبَتَتْ مِن كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ»(و دلیل دیگر از ادله قدرت خدا بر معاد آن که زمین را بنگری وقتی خشک و بی‌گیاه باشد آن گاه چون باران بر آن فرو باریم سبز و خرم شود و تخم‌ها در آن نمو کند و از هر نوع گیاه زیبا برویاند).

نویسنده، خواننده را به دقیق شدن در گزاره (هامده: بی‌گیاه) دعوت کرد و گفت: در زمین خشک، حرکت و جنبش به هیچ وجه متوقف نمی‌شود، بلکه ذرات خاک هم حرکت دارند، اما بسیار ضعیف است. اگر آب روی خاک مرده و خشکیده فرود آید سپس خاک برای مدت طولانی آب را در داخل خود ذخیره می‌کند که تغذیه مداوم گیاهان را تضمین می‌کند.

نویسنده بر این باور است که خداوند متعال خاصیت انبساط و ذخیره آب را در ذرات خاک قرار داده است که اگر این ویژگی وجود نداشت، اصلاً حیات ادامه نمی‌یافت و امروز دانشمندان کشف کرده‌اند که مشخصه خاک ذخیره مقادیر زیادی آب است که می‌تواند برای سال‌ها در آن باقی بماند.

وی افزود: همچنین آیه شریفه با دقت علمی کامل در مورد مراحل جوانه‌زنی صحبت کرده است، این سفر با فرود آمدن آب بر این زمین آغاز می‌شود. آب با ذرات خاک مخلوط می‌شود، به طوری که این ذرات به طور مداوم شروع به ارتعاش می‌کنند که نتیجه آن افزایش حجم خاک است.

پس از آن دانه‌های موجود در خاک شروع به جذب این آب کرده و شروع به انبساط و رشد می‌کنند و فرآیند جوانه‌زنی آغاز می‌شود و از عظمت قرآن است که همه این مراحل را در سه کلمه خلاصه کرده است: «اهتزت وربت وأنبتت: به جنبش درمى‌آيد و نمو مى‌كند و از هر نوع [رستنی‌هاى] نيكو مى‌‏روياند.»

فرآیند جوانه‌زنی

در ادامه یادداشت آمده است: اخیراً اهتمام به امور زیست محیطی بیشتر شده است و دانشمندان به اهمیت تعادل زیست محیطی و تأثیر آن بر زندگی موجودات از گیاهان، حیوانات و انسان‌ها واقفند؛ به‌ویژه پس از حجم عظیم آلاینده‌هایی که ناشی از تمدن قرن بیستم است.

بر اساس این یادداشت، طی چندین دهه پیش آلودگی زیست محیطی کمتری وجود داشت، اما در سال‌های گذشته تعداد کارخانه‌ها و وسایل حمل و نقل در جهان افزایش یافته است و اینها مقادیر زیادی از مواد آلاینده تولید می‌کنند که باعث بیماری‌های جدی می‌شود که مهمترین آنها سرطان است.

این آلودگی بر موجودات آبزی مانند ماهی‌ها و همچنین روی حیوانات و همچنین گیاهان تأثیر زیادی گذاشته است؛ اما این از لطف خداوند متعال و رحمت او به مخلوقش است که این گیاهان را ابزاری برای پاکسازی هوا از مواد سمی قرار داده است.

در ادامه یادداشت آورده شده است: همانطور که می‌دانیم گیاهان برای ساختن غذای خود و میوه گاز کربنیک هوا را مصرف می‌کنند و این کار در فرآیندی به نام فتوسنتز در محلی به نام کلروپلاست انجام می‌شود. در نتیجه این فرآیند، گیاه، گاز اکسیژن آزاد می‌کند که ما انسان‌ها در عملیات تنفس از آن بهره‌مند می‌شویم. با کمال تعجب، حجم گیاهان روی زمین برای اندازه جو مناسب است و این از شگفتی‌های آفرینش است که حجم گیاهان روی زمین متناسب با اتمسفر هواست.

توازن بین نسبت گیاهان روی زمین و نسبت میزان کربنی که جذب و اکسیژنی که آزاد می‌کنند

تعادل ظریفی بین اکسیژنی که انسان‌ها دریافت و میزان اکسیژنی که گیاهان آزاد می‌کنند، وجود دارد؛ همچنین بین میزان دی‌اکسید کربنی که انسان آزاد می‌کند با میزان دی‌اکسید کربی که گیاهان دریافت می‌کنند تعادل وجود دارد. این تعادل ظریف در قرآن کریم آمده است؛ آن هم در دورانی که نسبت به وجود تعادل و توازن در محیط زیست، هیچ علمی وجود نداشت.

خداوند در آیه ۱۹ سوره حجر می‌فرماید: «الْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنبَتْنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيْءٍ مَّوْزُونٍ» (و زمين را گسترانيديم و در آن كوه‌هاى استوار افكنديم و از هر چيز سنجيده‏‌اى در آن رويانيديم.)

الفاظ و تعابیر علمی به کار برده شده نشان می‌دهد که بین نسبت گیاهان روی زمین و نسبت میزان کربنی که جذب و اکسیژنی که آزاد می‌کنند توازن وجود دارد. این نسبت‌ها اخیراً توسط دانشمندان با دقت اندازه‌گیری شده است. به عنوان مثال، درصد اکسیژن موجود در جو تقریباً ۲۱ درصد است. اگر این درصد افزایش می‌یافت، زمین با اولین جرقه می‌سوخت و اگر این درصد کمی کاهش می‌یافت، موجودات از خفگی می‌مردند! نسبت گاز کربن در جو کمتر از ۱ درصد است. اگر این درصد افزایش می‌یافت، انسان‌ها مسموم می‌شدند و همه می‌مردند و اگر کاهش می‌یافت، گیاهان می‌مردند و زندگی متوقف می‌شد.

بنابراین، تعادل ظریفی در گیاهان وجود دارد و این همان چیزی است که قرآن درباره آن صحبت کرده است: اما وقتی در هر سلول هر گیاه سبزی روی زمین وارد می‌شویم، چه می‌بینیم؟

ما شاهد سنتز مداوم ماده سبز یا همان کلروفیل هستیم. از همین ماده است که غلات و میوه‌ها بیرون می‌آید و در قرآن مجید نیز نکته‌ای درباره این فرآیندهای ظریف می‌یابیم.

خداوند متعال در آیه ۹۹ سوره انعام می‌فرماید: «وَهُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ ۗ انظُرُوا إِلَىٰ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكُمْ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ»: (و اوست كسى كه از آسمان آبى فرود آورد پس به وسيله آن از هر گونه گياه برآورديم و از آن [گياه] جوانه سبزى خارج ساختيم كه از آن دانه‌هاى متراكمى برمى‌آوريم و از شكوفه درخت‏ خرما خوشه‌هايى است نزديك به هم و [نيز] باغ‌هايى از انگور، زيتون و انار همانند و غير همانند خارج نموديم به ميوه آن چون ثمر دهد و به [طرز] رسيدنش بنگريد قطعاً در اينها براى مردمى كه ايمان مى‌آورند نشانه‏‌هاست.)

قرآن هم تأیید کرده که ابتدا تشکیل ماده سبز صورت می‌گیرد، سپس میوه‌ها و دانه‌ها تشکیل می‌شوند، چیزی که تحقیقات علمی هم همین را می‌گوید.

اینجاست که می‌پرسیم: آیا حضرت محمد(ص) ترکیب گیاه را مطالعه و با میکروسکوپ الکترونی بررسی کرده است؟ دلیل ورود رسول بزرگوار به این مسائل دقیق علمی تخصصی چیست؟ منبعی که رسول خدا(ص) از آن این علوم را دریافت کرده خداوند متعال است که خطاب به همه انسان‌ها اطمینان داده که اوست که این علم را به او آموخته است.

قرآن در بسیاری از آیات خود از گیاه‌شناسی صحبت کرده و کافی است بدانیم که قرآن اولین کتابی است که قرن‌ها قبل از علم مدرن وجود زوجیت را در جهان نباتات ثابت کرده است.

خداوند متعال در آیه ۳۶ سوره یس می‌فرماید: «سُبْحَانَ الَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنبِتُ الْأَرْضُ وَمِنْ أَنفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا يَعْلَمُونَ»(پاك [خدايى] كه از آنچه زمين مى‌‏روياند و [نيز] از خودشان و از آنچه نمى‏‌دانند همه را نر و ماده گردانيده است.

انتهای پیام