زیارت حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) و برکات ایشان در طول تاریخ

به گزارش «شیعه نیوز»، سالروز میلاد با سعادت حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام است. برکت وجود حرم مطهر حضرت امام رضا علیه‌السلام در سرزمین ما و حضور معنوی ایشان در سرتاسر کشور و در دل آحاد مردم ما آشکار است. امام هشتم علیه الصلاة و السلام ولی‌نعمت معنوی و فکری و مادی ملت ایران است. زیارت دیدار مشتاقانه برگزیدگان خداوند است. برقرار ساختن ارتباط قلبی با حجت پروردگار و حضور در مشهد و گرامی شمردن شهید است. امام رضا علیه السلام درباره زیارت می‌فرماید: ان لکل امام عهدا فی عنق اولیائه وشیعته وان من تمام الوفاء بالعهد وحسن الاداء زیارة قبورهم. فمن زارهم رغبة فی زیارتهم وتصدیقا بما رغبوا فیه کان ائمتهم شفعاءهم یوم القیامة؛ هر امامی را در گردن پیروانش پیمانی است. هر که امامان را مشتاقانه زیارت کند و آنچه مورد خواست و اشتیاق آنان است درست شمارد، آنان نیز در روز رستاخیز شفیعانش خواهند بود و نیز فرمود: به زودی توس محل آمد و شد شیعیان و زائرانم می‌گردد. بدان، هر که مرا در توس - که از وطنم [مدینه] دور است - زیارت کند، روز قیامت در حالی که آمرزیده شده با من و هم رتبه‌ی من خواهد بود.

در همین راستا علی اعظمی در یادداشتی به بررسی ویژگی‌های مشهد به عنوان یک قطب مذهبی پرداخته است که در ادامه می‌خوانیم:

عرصه فرهنگی در جهان باید به گونه‌ای باشد که همواره محل پاسداشت ملت‌ها باشد و ارزش‌های جامعه بشری در آن به نمایش گذاشته شود. ارزش‌هایی که ریشه در اعتقادات و باورهای مردم و ادیان موجود در کشورها دارند. در این میان جشنواره‌های بین‌المللی سینمایی با شعار انعکاس تولیدات فاخر کشورهای جهان فعالیت می‌کنند، حال آنکه چیزی که از این جشنواره‌ها منعکس می‌شود، مغایر با شعارهایشان است. یکی از نمونه‌های این تضاد بین شعار و عمل، تقدیر از فیلمی است که در آن مقدس‌ترین شهر ایران یعنی مشهد مقدس، به عنوان یک شهر عقب افتاده معرفی می‌شود و حرم امام رضا علیه‌السلام نیز در این فیلم محور این عقب‌ماندگی قرار گرفته است. این مطلب در حالی است که شهر مشهد، مقدس‌ترین شهر ایران و حرم امام رضا علیه‌السلام مانند نگینی در وسط آن می‌درخشد. مشهد، هشتمین آفتاب ولایت و امامت را در خود جای داده است.

امام رضا (علیه السلام) ولی نعمت تمام ایرانیان و شیفتگان آن حضرت می‌باشند. جایگاه والای حضرت رضا علیه السلام در قلب‌های ایران به حدی است که تمام سلاطین و پادشاهان برای احترام به مقدس‌ترین مکان مذهبی ایرانیان، در مقابل ایشان سر فرود آورده و خود را جیره‌خوار حضرت می‌دانستند. سرزمین مشهد در طول تاریخ، پادشاهان زیادی را دیده است که با تواضع و نهایت ادب به زیارت امام آمده‌اند؛ به عنوان نمونه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

۱. سال ۹۱۳ ق. شاه اسماعیل صفوی پس از غلبه بر شیبک خان ازبک برای زیارت به مشهد آمد. [۱]

۲. شاه طهماسب اول نیز پس از پیروزی بر عبیدخان ازبک چندین مرتبه به مشهد مسافرت می‌کند و به مرقد امام رضا علیه‌السلام مشرف می‌شود و حتی دستور به طلاکاری گنبد مطهر می‌دهد. [۲]

۳. شاه عباس، پادشاه صفوی برای ادای نذرش در سال ۱۰۱۰ ق. از اصفهان با پای پیاده به مشهد می‌آید و مقرر می‌شود که هر کس از اُمرا و ارکان دولت و ملازمان و مقربان میل زیارت مرقد این امام همام را دارد، سواره همراهی کند و شاه پیاده رفتن را به احدی تکلیف نمی‌کند. [۳] این پادشاهان با هیبت پادشاهی که تاریخ برای آن‌ها ثبت کرده است، خاضعانه به زیارت امام رئوف آمده بودند.

زیارت امام در روایات

احادیث ارزش فراوانی برای زیارت امام رضا علیه‌السلام قائل شده اند؛ حتی پاداش زیارت را بهشت دانسته‌اند؛ به چند نمونه از آن‌ها اشاره می‌شود:

۱. امام صادق علیه‌السلام از پیامبر اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله نقل می‌کنند که: «سَتُدفَنُ بَضعَةٌ مِنّی بأرضِ خُراسانَ، لا یَزُورُها مُؤمِنٌ إلاّ أوجَبَ اللّهُ عزّوجلّ لَهُ الجَنَّةَ و حَرَّمَ جَسَدَهُ علی النّارِ؛ [۴] به زودی پاره‌ای از تن من در سرزمین خراسان دفن می‌گردد، هر مؤمنی او را زیارت کند، خداوند بهشت را برای او واجب کرده و جسم او را بر آتش جهنم حرام می‌کند.»

۲. امام صادق علیه السلام فرمود: «یُقْتَلُ حَفَدَتی بِاَرْضِ خُراسانَ فی مَدینَةٍ یُقَالُ لَها طُوسُ، مَنْ زَارَهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ اَخَذْتُهُ بِیَدی یَوْمَ الْقیامَةِ، وَ اَدْخَلْتُهُ الْجَنَّةَ، وَاِنْ کَانَ مِنْ اَهْلِ الْکَبَائِرِ؛ [۵] نوه‌ام در سرزمین خراسان، در شهری که به آن طوس گفته می‌شود، کشته می‌گردد. کسی که او را زیارت کند، درحالی که عارف به حق او باشد، من روز قیامت دست او را می‌گیرم و او را وارد بهشت می‌کنم.»

۳. اباصلت هروی نقل می‌کند: «سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ عَلَیْهِ‌السَّلاَمُ مَا لِمَنْ زَارَ وَالِدَکَ عَلَیْهِ‌اَلسَّلاَمُ بِخُرَاسَانَ قَالَ اَلْجَنَّةُ وَ اَللَّهِ اَلْجَنَّةُ وَ اَللَّهِ؛ [۶] از امام جواد علیه السلام پرسیدم: پاداش کسی که پدرت را زیارت کند، چیست؟ حضرت فرمود: به خدا قسم بهشت است؛ به خدا قسم بهشت است».

با این بیان‌ها روشن می‌شود مردم از دیرباز به مقام و جایگاه امام رضا علیه‌السلام و پاداش زیارت حضرت آگاه هستند؛ هرچند عده‌ای که به این مقام رفیع الهی جاهلند و با اعمال نسنجیده خود دل مردم مؤمن به امام علی بن موسی الرضا علیه السلام را برنجانند.

پی نوشت
[۱] عالم آرای شاه اسماعیل، ص ۳۴۶.
[۲] عالم آرای عباسی، ص ۲۰۳.
[۳] تاریخ عالم آرای عباسی، ص ۶۱۱.
[۴] بحار الانوار، ج ۱۰۲، ص ۳۱.
[۵] همان، ج ۱۰۲، ص ۳۵.
[۶] همان.