عزاداری امام حسین(ع) در کشورهای آفریقایی

به گزارش «شیعه نیوز»، الجزایر، مصر، مراکش و تونس از جمله کشورهای شمال آفریقا هستند که شیعیان آنها همگام با شیعیان سایر مناطق جهان به سوگ آن امام حسین(ع) می‌نشینند و مراسم های عزاداری برگزار می‌کنند. در برخی مناطق شرق آفریقا نیز شیعیان با برگزاری مراسم عزاداری، سینه زنی ، سخنرانی ، اطعام فقرا ، سیاهپوش کردن اماکن ، تعطیل کردن کار و کسب در روزهای نهم و دهم محرم و همچنین روز بیستم صفر ( اربعین ) به سوگ می‌نشینند .

گرامیداشت محرم در شرق آفریقا و در جزایر زنگبار ، مومباسا و مجمع الجزایر کومور، هر سال با آغاز سال هجری قمری توسط شیعیان با برگزاری مراسم های مختلف آغاز می شود. شیعیان در شرق آفریقا در مراسم ماه محرم با سیاه پوش کردن مساجد و منازل خود به برگزاری جلسات مذهبی اقدام می کنند. مراسم نوحه خوانی و سینه زنی ، تعطیلی کسب و کار در ایام تاسوعا و عاشورا و اربعین ، برپایی مراسم زیارت عاشورا در حسینیه ها و مساجد ، برپایی نمایشگاههای نمادین از صحنه کربلا و وقایع تاریخ اسلام ، تعزیه خوانی، راهپیمایی در دارالسلام و زنگبار و اطعام عزاداران و مستمندان که به "نیاز" معروف است ، از جمله مراسم های ماه محرم در این منطقه است .

این آداب از شهر به شهری دیگر و کشور به کشوری دیگر متفاوت است. شیعیان بومی نیز که آموزه های تشیع با فرهنگ آنها عجین شده است، با برگزاری مراسم خاص یاد این ایام را زنده نگه می دارند . در حال حاضر مردم آفریقا گرامیداشت عاشورا را معرف حضور شیعیان و عاشقان اهل بیت (علیهم السلام) در قاره آفریقا می دانند.

در خصوص نحوه ورود آیین های عزاداری و برپایی مراسم عاشورا و اربعین در آفریقا تاریخ مکتوبی وجود ندارد ، اما تحقیقات انجام شده در کشورهای تانزانیا و ماداگاسکار و جزایر کومور و زنگبار نشان می دهد که علمای ایرانی تبار نقش موثری در سازماندهی شیعیان و برپایی مراسم عزاداری ماه محرم داشته اند و با هدایت آنها ، مساجد و حسینه های متعددی دراین کشورها بخصوص جزیره زنگبار ساخته شده است و مکانهایی همچون تعزیه خانه و ماتم خانه در شهرها و مساجد و حسینیه های آنها وجود دارد .

مبلغان شیعی از جزیره زنگبار به ترویج تشیع در جنوب آفریقا و کشورهای ماداگاسکار و مجمع الجزایر کومور و از طرفی دیگر در شرق آفریقا و تانزانیا ، کنیا و جزیره "مومباسا "در اقیانوس هند پرداخته اند و اکنون نیز در ایام محرم و صفر این مساجد و حسینیه ها پذیرای عاشقان حسینی هستند . در قرن معاصر نیز سفر مبلغان ایرانی تبار و علمای ایرانی به شرق آفریقا و سکونت در جزیره زنگبار از عوامل غیرقابل انکار ترویج تشیع و فرهنگ عاشورا بوده است.

در تانزانیا و زنگبار و کشورهایی مانند ماداکاسگار و کومور افرادی وجود دارند که در ایام محرم به زبان فارسی ، نوحه و روضه می خوانند و در زنگبار ، هر ساله در ایام محرم و اربعین مراسم سنتی سینه زنی و نوحه خوانی برگزار می شود. یکی از این مراسم های عزاداری موسوم به سینه زنی بوشهری است که اشعاری همچون «علی اصغر زینب ـ نور چشم‌های زینب» را نیز می خوانند. در این مراسم افراد با حلقه زدن و دست انداختن به گردن یکدیگر می چرخند وشیعیان بومی نیز این نوع سینه زنی آن را مدیون ایرانیان می دانند.

در تانزانیا و جزیره زنگبار نیز مکانی به نام حسینیه بحرینی ها وجود دارد که شیعیان عرب تبار بحرینی و عمانی، اقدام به عزاداری برای سید الشهداء می کنند. در ایام اربعین، دسته های عزاداری شیعیان با حضور در این محل که مکان استقرار شیعیان بومی زنگبار است، مراسم عزاداری برگزار می کنند. در این مراسم اسبی که نماد ذوالجنان است، در خیابانها به گردش در می آید و شیعیان و عزاداران حسینی، مردم آفریقا را از ظلمی که بر نوه رسول خدا واقع شده است، آگاه می سازند و این اسب خونین ، ظلم امویان را به دیگر مسلمانان یادآوری می کند.

در ایام محرم، شیعیان در مسجد مرکزی شیعیان دارالسلام، مراسم مشهور به "روز حسین" را برگزار می کنند و نمایندگان فرقه های اسلامی و اهل سنت و شیعیان بومی با حضور دراین مراسم به زبان محلی و سواحیلی به منظور معرفی و ترویج مکتب تشیع برای حاضران سخنرانی می کنند. در ایام محرم وصفر هر ساله خیابان ها و مراکز اصلی پایتخت دارالسلام و مسجد مرکزی شیعیان، سیاه پوش می شوند.

حضور پر شور درنماز جماعت های یومیه و عزاداری شبانه و سخنرانی واعظان مشهور در شب های محرم به خصوص روزهای تاسوعا و عاشورا از با شکوه ترین مراسم شیعیان در درالسلام است. با نزدیک شدن روز عاشورا، شیعیان مقیم دارالسلام با همراهی بومیان هر سال با برگزاری راهپیمایی شب عاشورا از مسجد قدیمی شیعیان به سمت مسجد مرکزی شیعیان، سینه زنی و نوحه خوانی می کنند و در میان حرکت دسته عزاداری برخی از هندوها و غیرشیعیان نیز حضور می یابند و به نذر و نیاز می پردازند.