عزاداري حسيني در نگاه امام خميني

يکي از نقاط برجسته زندگاني امام خميني عشق و ولاي او نسبت به اهل بيت عصمت و طهارت (ع)، بويژه ساحت مطهر حضرت سيد الشهدا(ع) بود.

به ياد دارم پس از بازگشت امام به قم در روز هشتم محرم، ايشان به بيت قديمي خود واقع در يخچال قاضي حاضر شدند و در مجلس عزاداري شرکت جستند. با ورود به مجلس، مردم که از حضور امام به وجد آمده بودند به سمت ايشان نشستند، امام با صداي بلند فرمود: به سمت منبر بنشنيد.

خطيب منبر آقاي يثربي بود، پس از مقدمه چيني روضه حضرت علي اکبر (ع) را خواند. در اين هنگام حضرت امام دستمال سفيدي را از جيب خود بيرون آورده و گريه کردند، در اين اثنا خطيب منبر از وقت استفاده کرد و يادي از فرزند امام، مرحوم حاج آقا مصطفي خميني کرد. ديدم امام دستمال را از روي پيشاني خود برداشت و در حدود يک دقيقه که سخن از فرزند دلبند وي بود به آرامي نشست، آنگاه که خطيب منبر روضه علي اکبر (ع) را از سر گرفت، باز دستمال را بر پيشاني نهاد و گريه کرد. متوجه شدم که اين مرد بزرگ نمي خواست به اندازه يک دقيقه هم اشک بر علي اکبر (ع) را با اشک بر فرزندش درهم آميزد..

به هنگام حضور در نوفل لوشاتو در فرانسه نيز مجلس عزاي حسيني را به پا کرد و خبرگزاري هاي جهان که براي اولين بار با اين صحنه مواجه شده بودند، گريه وي را در ماتم حسين بن علي (ع) ديدند و مخابره کردند.

پيش از آن حضور 14 ساله وي در عراق، حضور پيوسته شبانه در حرم امير مومنان علي (ع) و حضور شبهاي جمعه در حرم سيد الشهدا(ع) نشان از عمق ولاي او دارد.

و قبل از آن اين جريان را -که مربوط به دوره طلبگي ايشان است- از مرحوم آيت الله نجفي مرعشي نقل شده است: در دوره ممنوعيت برگزاري مجالس عزاي امام حسين (ع) - در دوره رضا خان- با آقاي خميني در حجره نشسته بوديم. ايام عزاي حسيني بود و مجالس ممنوع، دلمان گرفته بود، تصميم گرفتيم يک مجلس دو نفري تشکيل بدهيم. قدري ايشان روضه خواند و من گريه کردم، قدري من روضه خواندم و ايشان گريه کرد، قدري ايشان نوحه خواند و من سينه زدم و مقداري من نوحه خواندم و ايشان سينه زد.

عمق ارتباط وي و ميزان خلوص وي به قدري بود که مرحوم آيت الله اراکي مي فرمود: اگر ايشان در کربلا حاضر بود نفر 73 شهداي کربلا مي بود.

جا دارد که برخي از سخنان ايشان را پيرامون اهميت عزاي حسيني و مجالس سوگواري و دسته جات عزاداري بياوريم:

- «روضه سيد الشهداء براي حفظ مکتب سيد الشهداء است. آن کساني که مي گويند روضه سيدالشهداء را نخوانيد، اصلا نميفهمند مکتب سيد الشهداء چه بوده و نمي دانند يعني چه، نمي دانند اين گريه ها و اين روضه ها حفظ کرده اين مکتب را. الان 1400 سال است که با اين منبرها با اين روضه ها و با اين مصيبت ها و با اين سينه زني ها ما را حفظ کرده اند... سيد الشهدا را اين گريه ها حفظ کرده است مکتبش را، اين مصيبت ها و داد و قالها حفظ کرده، اين سينه زني ها و اين دستجات ... اينها حفظ کرده... هياهو مي خواهد، هر مکتبي هياهو مي خواهد، بايد پايش سينه بزنند، هر مکتبي تا پايش سينه زن نباشد، تا پايش گريه کن نباشد، تا پايش توي سر و سينه زدن نباشد حفظ نمي شود ... اين گريه ها زنده نگه داشته مکتب سيد الشهدا را، اين ذکر مصيبت ها زنده نگه داشته مکتب سيد الشهدا را. ما بايد براي يک شهيدي که از دستمان ميرود علم (پرچم) به پا کنيم، نوحه خواني کنيم، گريه کنيم، فرياد کنيم... اين يک متينگ و فريادي است براي احياء (زنده نگاه داشتن) مکتب سيد الشهدا... اين روضه خواني ها و مصيبت و گريه است که کشور شما را حفظ کرده ... با اين هياهو، با اين گريه، با اين نوحه خواني، با اين شعر خواني، با اين نثر خواني ما مي خواهيم مکتب را حفظ کنيم، چنانچه تا حالا هم حفظ شده است...» (صحيفه نور 8/ 69-71)

- «اسلام را تا حالايي که شما مي بينيد... سيد الشهدا زنده نگه داشته است. سيد الشهدا سلام الله عليه ... همه جوانان خودش را، همه مال و منال، هرچه بود، هرچه داشت... در راه خدا داد، وب راي تقويت اسلام، مخالفت با ظلم، قيام کرد... ما که دنبال او هستيم و مجالس عزا را از آن وقت به امر امام صادق سلام الله عليه و به سفارش ائمه هدي عليهم السلام، ما به پا مي کنيم اين مجالس عزا را... اينها را بايد حفظ کنيد، اينها شعائر مذهبي ماست که بايد حفظ بشود، اينها يک شعائر سياسي است که بايد حفظ بشود. بازيتان ندهند اين قلمفرساها، بازيتان ندهند اين اشخاصي که با اسماء مختلفه و با مرامهاي انحرافي مي خواهند همه چيز را از دستتان بگيرند، و اينها مي بينند که اين مجالس، مجالس روضه، ذکر مصائب مظلوم در هر عصري مقابل ظالم قرار ميدهد...» (صحيفه نور 10/ 30-32)

- «الان محرم است و همه دستجات بيرون مي آيند، و دستجات بايد عزاداري بکنند. عزاداري مهم است.» (صحيفه نور 10/ 239)

- «همين گريه ها نگه داشته ما را. گول اين شياطيني که مي خواهند اين حربه (سلاح) را از دست شما بگيرند، گول اينها را نخورند جوانهاي ما، همين هاست که ما را حفظ کرده، همين ها هست که مملکت ما را حفظ کرده. تکليف آقايان است روضه بخوانند. تکليف مردم است دسته هاي شکوهمند بيرون بياورند، دسته هاي سينه زن شکوهمند. البته از چيزهايي که بر خلاف مثلا چه هست از آنها پرهيز کنند، اما دسته ها بيرون بيايند، سينه بزنند، هر کاري که مي کردند بکنند...» (صحيفه نور 10/ 218)

- «(اين گفته که) امروز ديگر انقلاب کرديم، روضه ديگر لازم نيست از غلط هايي است که تو دهن ها انداختند، مثل اين است که بگوييم امروز ما انقلاب کرديم ديگر لازم نيست که نماز بخوانيم! انقلاب براي اين است، انقلاب کرديم که شعائر اسلام را زنده کنيم، نه انقلاب کرديم که شعائر اسلام را بميرانيم. زنده نگه داشتن عاشورا يک مسئله بسيار مهم سياسي عبادي است...ما ملتي هستيم که با همين اشک ها سيل جريان مي دهيم و خرد مي کنيم سدهايي را که در مقابل اسلام ايستاده است... همين گريه هاست که کارها را پيش برده است، همين اجتماعات است که مردم را بيدار مي کند... مجالس سر جاي خودش بايد باشد، و مجالس عزا بايد باشد، و اهل منبر بايد اين شهادت امام حسين سلام الله عليه را زنده نگه دارند، و ملت بايد با همه قدرت اين شعائر اسلامي را، خصوصا اين را زنده نگه دارند، با زنده نگه داشتن او اسلام زنده مي شود، «انا من حسين» که روايت شده است که پيغمبر فرموده است، اين معنايش اين است که حسين مال من است ومن هم از او زنده مي شوم... اين مجالس را حفظ کنيد ... اينها اسلام را در قلوب ما زنده نگه مي دارد ... مجالس عزا را با همان شکوهي که پيشتر انجام مي گرفت و بيشتر از او حفظ کنيد...» (صحيفه نور 13/ 156- 158)

- «انشاءالله روز عاشورا که جمعيت بيرون آمد، مراسم تعزيه حسين سلام الله عليه بايد با قوت خودش باشد، و در راه پيمائي ها همه اش مراسم امام حسين (ع) باشد...» (صحيفه نور 13/ 173)

- «عاشورا با «نه» خود، يزيديان را در طول تاريخ نفي کرد.» (صحيفه نور 14/ 264)

- «بايد ماه محرم وصفر را زنده نگه داريم به ذکر مصائب اهل بيت عليهم السلام، که با ذکر مصائب اهل بيت عليهم السلام زتده مانده است اين مذهب تا حالا، با همان وضع سنتي، با همان وضع مرثيه خواني... ما بايد حافظ اين سنت هاي اسلامي، حافظ اين دسته جات مبارک اسلامي، که در روز عاشورا، در محرم و صفر، در مواقع مقتضي به راه مي افتد تأکيد کنيم که بيشتر دنبالش باشند، محرم و صفر است که اسلام را نگه داشته است، فداکاري سيد الشهدا سلام الله عليه است که اسلام را براي ما زنده نگه داشته است. زنده نگه داشتن عاشورا با همان وضع سنتي خودش از طرف روحانيون، از طرف خطبا، با همان وضع سابق، و از طرف توده هاي مردم با همان ترتيب سابق که دستجات معظم و منظم، دستجات عزاداري به عنوان عزاداري راه مي افتاد. بايد بدانيد که اگر بخواهيد نهضت شما محفوظ بماند، بايد اين سنت ها را حفظ کنيد. البته اگر چنانچه يک چيزهاي ناروائي بوده است سابق و دست اشخاص بي اطلاع از مسائل اسلام بوده، آنها بايد يک مقداري تصفيه بشود، لکن عزاداري به همان قوت خودش بايد باقي بماند، و گويندگان پس از اينکه مسائل روز را گفتند روضه را همانطور که سابق مي خواندند و مرثيه را همانطور که سابق مي خواندند بخوانند، و مردم را مهيا کنند براي فداکاري. اين خون سيد الشهدا است که خون هاي همه ملت هاي اسلامي را به جوش مي آورد، و اين دستجات عزيز عاشوراست که مردم را به هيجان مي آورد، و براي حفظ مقاصد اسلامي مهيا مي کند. در اين امر نبايد سستي کرد...» (صحيفه نور 15/ 203- 204)

- «ما ملتي هستيم که با همين گريه ها يک قدرت 2500 ساله را از بين برديم...» (صحيفه نور 16/ 210)

- «اگر قيام حضرت سيد الشهدا سلام الله عليه نبود، امروز هم ما نمي توانستيم پيروز شويم، تمام اين وحدت کلمه اي که مبدأ پيروزي ما شد، براي خاطر اين مجالس سوگواري و اين مجالس تبليغ و ترويج اسلام شد... اين محرم را زنده نگه داريد. ما هرچه داريم از اين محرم است و از اين مجالس... اگر اين مجالس وعظ و خطابه و عزاداري و اجتماعات سوگواري نبود کشور ما پيروز نمي شد.» (صحيفه نور 17/ 60- 62)

و در وصيت نامه سياسي - الهي خود آورده اند: «من اکنون به ملتهاي شريف ستمديده و به ملت عزيز ايران توصيه مي کنم که ... و از آن جمله مراسم عزاداري ائمه اطهار و بويژه سيد مظلومان و سرور شهيدان حضرت ابي عبد الله الحسين صلوات وافر الهي و انبياء و ملائکه الله و صلحاء بر روح حماسي او باد هيچ گاه غفلت نکنند.» (صحيفه نور 21/ 173)

لينک مطلب