منظور از «سلسلة السند» در علم حدیث چیست؟

شیعه نیوز:

پاسخ اجمالی

سلسله سند از دو واژه تشکیل شده است؛

الف. سلسله: سلسله واژه و اصطلاحی است که مؤلفان علم حدیث از آن مستقلاً بحث نکرده‌اند. در دانش حدیث ترکیباتی چند مانند: سلسله رُوات یا راویان، سلسله سند یا اسناد، سلسله خبر و اخبار و ... فراوان به‌کار برده شده است.[1] که اشاره به تک تک راویان و یا به عبارتی، اشاره بر زنجیره تشکیل‌ شده‌ از راویان‌ یک حدیث دارد.

ب. سند: این اصطلاح در علوم حدیث به مجموعه راویان حدیث تا معصوم( علیه السلام )، گفته می‌شود. این مجموعه راویان بدین سبب؛ سند نامیده شده است که هر یک از افراد راویان، حدیث را به فرد قبل از خود نسبت می‌دهد یا به عبارت دیگر به او مستند می‌نماید.

برای نمونه به سلسله سند حدیث زیر دقت شود:

«عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادٍ عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ( علیه السلام )...»،[2] که در این روایت نام همه راویانی که حدیث ‌را از معصوم( علیه السلام ) نقل کرده‌اند، ذکر شده است.

[1]. حریری، محمد یوسف، فرهنگ اصطلاحات حدیث، ص 76، انتشارات مؤسسه هجرت، قم، 1381ش.

[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 4، ص 92، دار الكتب الإسلامية، تهران‏، 1365ش.

T