۰

در اصول کافی روایاتی وجود دارد مبنی بر این‌که امام هرگاه بخواهد چیزی را بداند، از غیب به او آموخته خواهد شد. این روایات تا چه اندازه معتبرند؟

در ارتباط با موضوع پرسش باید گفت که شیخ کلینی در کتاب خود، سرفصلی را با این عنوان ایجاد کرده است:«بابی در این‌که امامان هرگاه بخواهند چیزی را بدانند، به آنان آموخته خواهد شد». سپس سه روایت را ذیل این سرفصل آورده است.
کد خبر: ۲۱۱۴۹۶
۰۶:۳۱ - ۱۶ دی ۱۳۹۸

شیعه نیوز:
پرسش
با سلام؛ در اصول کافی سه روایت از امام صادق( علیه السلام ) نقل شده است: «امام هرگاه بخواهد بداند به وی اعلام می‌شود». اولاً: اعتبار سند این روایات در چه حدّ است؟ و آیا این روایات در سایر کتب حدیثی هم نقل شده است؟
پاسخ اجمالی
در ارتباط با موضوع پرسش باید گفت که شیخ کلینی در کتاب خود، سرفصلی را با این عنوان ایجاد کرده است:
«بابی در این‌که امامان هرگاه بخواهند چیزی را بدانند، به آنان آموخته خواهد شد». سپس سه روایت را ذیل این سرفصل آورده است:
1. «إِنَّ الْإِمَامَ إِذَا شَاءَ أَنْ یَعْلَمَ عُلِّمَ».
2. «إِنَّ الْإِمَامَ إِذَا شَاءَ أَنْ یَعْلَمَ أُعْلِمَ».
3. «إِذَا أَرَادَ الْإِمَامُ أَنْ یَعْلَمَ شَیْئاً أَعْلَمَهُ اللَّهُ ذَلِکَ».
همان‌گونه که گفته شد، این سه روایت نسبتاً مشابه از راویان مختلف و با اندکی تفاوت در متن، نقل شده است.
برخی از نکاتی که در مورد این روایات می‌توان گفت این است:
الف) گرچه کتاب کافی، کتاب معتبری بوده و ضعف اسناد برخی روایات آن به صحت محتوای احادیث - تا جایی که منطبق بر دیگر آموزه‌های اسلامی باشند - آسیبی وارد نمی‌کند، اما به هرحال، برخی از حدیث‌شناسان، روایت اول را ضعیف و روایت دوم و سوم را مجهول می‌دانند.[1]
ب) از آن‌جا که کتاب کافی از منابع اصلی و اولیه شیعه می‌باشد و زمان تألیف آن نزدیک به زمان غیبت کبری بوده است، اگر روایتی در آن وجود داشته باشد، معمولاً در بسیاری از منابع بعدی نیز به نقل از این کتاب وجود خواهد داشت.[2] که البته این‌که مؤلفان بعدی روایتی را به نقل از منبعی؛ مانند کافی در کتاب‌های خود بیاورند، چندان بر اعتبار روایت نمی‌افزاید.
ج) با این وجود، این روایات در کتاب بصائر الدرجات که قبل از کافی تألیف شده (محمد بن حسن صفار، 290 ق) نیز وجود دارد.[3]، [4]
[1]. مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق، مصحح، رسولی، سید هاشم، ج 3، ص 119، تهران، ‌دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق.
[2]. این روایات در منابع متأخر از کافی؛ مانند وافی فیض کاشانی، بحار الانوار مجلسی، تفسیر نور الثقلین، تفسیر کنز الدقائق و ... آمده است.
[3]. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد ص ، محقق، مصحح، کوچه باغی، محسن، ج 1، ص 315، قم،‏ مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ دوم، 1404ق.
[4]. برای آگاهی بیشتر: 1528، 11822، 2775، 3024.

آیات مرتبط

سوره آل عمران (44) : ذَٰلِكَ مِنْ أَنْبَاءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ ۚ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلَامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَمَا كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ
سوره آل عمران (179) : مَا كَانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَلَىٰ مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّىٰ يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ ۗ وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشَاءُ ۖ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ۚ وَإِنْ تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ
سوره المائدة (116) : وَإِذْ قَالَ اللَّهُ يَا عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ أَأَنْتَ قُلْتَ لِلنَّاسِ اتَّخِذُونِي وَأُمِّيَ إِلَٰهَيْنِ مِنْ دُونِ اللَّهِ ۖ قَالَ سُبْحَانَكَ مَا يَكُونُ لِي أَنْ أَقُولَ مَا لَيْسَ لِي بِحَقٍّ ۚ إِنْ كُنْتُ قُلْتُهُ فَقَدْ عَلِمْتَهُ ۚ تَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِي وَلَا أَعْلَمُ مَا فِي نَفْسِكَ ۚ إِنَّكَ أَنْتَ عَلَّامُ الْغُيُوبِ
سوره الأنعام (50) : قُلْ لَا أَقُولُ لَكُمْ عِنْدِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلَا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ ۖ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰ إِلَيَّ ۚ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمَىٰ وَالْبَصِيرُ ۚ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ
سوره الأنعام (59) : وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ ۚ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۚ وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ

T

ارسال نظرات
نظرات حاوی عبارات توهین آمیز منتشر نخواهد شد
نام:
ایمیل:
* نظر: