جریمه به خاطر حفظ حجاب در کشور آسیایی

به گزارش «شیعه نیوز»، مسئله حجاب در تاجیکستان طی ماه‌های اخیر موضوع مباحث رسانه‌ای، سیاسی و حقوق بشری گسترده‌ای شده است. طی سال‌های اخیر دولت تاجیکستان تمایلاتی را برای ممنوع اعلام کردن حجاب در اماکن دولتی از خود نشان داده است. چند ماه پیش نیز لایحه قانونی شدن این اصل در آستانه تصویب در پارلمان این کشور بود. با این حال اعتراضات مردم و نخبگان فکری و به ویژه برخی از روحانیون موجب شد تا این تصمیم همچنان در مرحله اول قانونی شدن بماند. در صورت تصویب چنین قانونی، هیچ زن تاجیکی نمی‌تواند در اماکن دولتی نظیر مدارس، بیمارستان‌ها، دانشگاه‌ها و ادارات دولتی با حجاب حاضر شود. با این وجود اما خبرهایی طی یک سال اخیر در تاجیکستان منتشر می‌شود مبنی بر اجرای غیررسمی چنین قانونی نسبت به زنان محجبه. در آخرین نمونه از این دست، پرونده « نیلوفر رجبوا» دختر رحمت‌الله رجب، عضو سابق ریاست عالی حزب نهضت اسلامی و خواهر یکی از روزنامه‌نگاران فعال این کشور مطرح شده است. رجبوا زمانی که برای مداوای فرزندش به بیمارستان مراجعه می‌کند، به همراه چند زن دیگر توسط نیروهای پلیس دستگیر شده و در نهایت جریمه می‌شوند.

در همین زمینه گفت‌وگویی را با آقای عبدالستار بابایف، فعال حقوق بشری تاجیک و رئیس کمیته شهروندی نجات گروگانان و زندانیان سیاسی ترتیب داده‌ایم:

بازداشت زنان محجبه به دلیل پوشش حجاب

دستگیری زنان محجبه در تاجیکستان برای اولین بار نیست که اتفاق می‌افتد. موارد بسیار زیادی طی این مدت گزارش شده است. این بار اما این مسئله به شکل حادتری برای نیلوفر رجبوا اتفاق افتاده است. نیلوفر رجبوا 2 دختر معلول دارد که نمی‌توانند راه بروند. ایشان وقتی که تصمیم گرفته است به بیمارستان برود برای مداوای فرزندانش، با بازداشت پلیس مواجه می‌شود. علت بازداشت هم پوشیدن روسری بر سر بوده است. متاسفانه با تحقیر و توهین همراه چند زن دیگر ایشان را به دفتر کاری شعبه پلیس ناحیه سینا در شهر دوشنبه برده‌اند.

تشدید فشارها و تهدید به تجاوز به دلیل نسبت خانوادگی با فعالین سیاسی

ایشان دختر رحمت‌الله رجب، عضو ریاست عالی حزب نهضت اسلامی تاجیکستان است که اکنون در تاجیکستان در زندان به سر می‌برد و به 28 سال محکوم شده است. برادر خانم رجبوا، شهرت رحمت‌الله، هم یکی از روزنامه‌نگاران مستقل است که در خارج از کشور فعالیت می‌کند. یک دلیل آن که این مساله برای خانم رجبوا حادتر و شدیدتر شده است، همین نسبت خانوادگی با یک فعال سیاسی و روزنامه‌نگار مستقل است.

بعدا که در اداره پلیس فهمیدند که او هم دختر زندانی سیاسی، رحمت‌الله رجب، و خواهر روزنامه‌نگار سیاسی، شهرت رحمت‌الله است، او را بیشتر تحقیر کرده بودند و حتی مورد ضرب و شتم قرار دادند. در نهایت نیز ایشان را با وضعیت بدی برده‌اند بازداشتگاه وزارت کشور در همان نزدیکی است. الفاظ بسیار رکیکی به وی نسبت داده و حتی ایشان را به تجاوز دسته‌جمعی هم تهدید کرده‌اند.

در این مدت تا زمانی که مادر رجبوا به پلیس مراجعه می‌کند، حدود 14 ساعت ایشان را بدون آب و غذا و در شرایط بدی بازداشت کرده‌اند. متاسفانه وقتی مادر ایشان نیز درخواست آزادی وی را مطرح می‌کند، او را نیز مورد تحقیر و توهین قرار می‌دهند. در نهایت روز پس از آن، مادر رجبوا به دادرسی کشور مراجعه کرد و شکایتی نوشت. در این شکایت درخواست شد تا این افراد به دلیل رفتارهای خود مجازات شوند.

در نهایت یک روز بعد دو نفر نماینده از دادستانی همان ناحیه سینا و دادستانی از مرکز جمهوری آمدند و خانم رجبوا را با همراهی مادرش به دادگاه بردند. بعد از چند مدت ما آگاه شدیم که آن‌ها را به مبلغی بیش از 500 سامانی (بیش از 50 دلار) جریمه هم کرده‌اند.

مبارزه با حجاب با شعار «مبارزه با فرهنگ بیگانه»

تحت شعار مبارزه با فرهنگ بیگانه هزاران نفر از خواهران و مادران ما را در تاجیکستان تحقیر و توهین کرده و آشکارا حقوق و آزادی‌های آن‌ها را محدود کرده‌اند. دولت تحت مبارزه با فرهنگ بیگانه، یک نوع جنگ را گویی علیه فرهنگ بیگانه به راه انداخته است که خلاف تمام معیارهای بین‌المللی است. لذا، باید در سطح جهانی نسبت به آن پاسخ‌گو باشد. متاسفانه این جنگ علیه پوشش و حجاب در کشوری اتفاق می‌افتد که بیش از 97 درصد مردمش پیرو دین مبین اسلام هستند. تاریخ فرهنگی این ملت با فرهنگ ناب اسلامی آمیخته شده و با تار و پود این مردم یکی شده است. لذا، این اقدام علیه حجاب را جز اعلان جنگ علیه مسلمانان واقعی کشور نمی‌توان عنوان کرد. ماجرای اخیر نیلوفر رجبوا و چند زن دیگر در شهر دوشنبه در تاریخ 14 دسامبر نشان داد که این وضعیت طی سال‌های اخیر نسبت به قبل بسیا وخیم‌تر شده است. نوع رفتار این مقامات در وزارت کشور با زنان محجبه و عدم برخورد با آنان طوری است که گویی آن‌ها یک دستور و یا چراغ سبز از بالا دریافت کرده‌اند.

منع حجاب خلاف قانون اساسی تاجیکستان

بازداشت و حمله اخیر خلاف قواعد و قوانین کشور، از جمله قانون اساسی بوده است. در حقیقت این گونه اقدامات چندین ماده و بند از قانون را زیر پا می‌گذارد. نه تنها نسبت به نیلوفر رجبوا، بلکه نسبت به تمام خواهران و بانوانی که حجاب دارند و تحت این گونه رفتارها قرار می‌گیرند. این اواخر پایمال شدن معیارهای قانونی و از جمله نظام دموکراتیک و دنیوی کشور به کرات دیده شده است.

ماده 5 قانون اساسی می‌گوید: زندگی، ناموس، و دیگر حقوق فطری انسان خلل‌ناپذیر هستند. این در حالی است که در این مدت به زندگی و ناموس خواهران و مادران تاجیک هر روز دخالت می‌شود. ماده 17، بند 3 قانون اساسی نیز برابری زن و مردان را کفالت می‌دهد، اما امروز می‌بینیم زن‌ها نمی‌توانند مانند مردها به مسجد بروند و یا فرایض دینی خود همچون پوشیدن حجاب را در مناطق پرجمعیت، موسسات آموزشی، ورزشگاه‌ها و دیگر مکان‌ها انجام دهند. در ماده 18 نیز تصریح می‌شود که «خلل ‌ناپذیری به حقوق افراد را دولت تضمین می‌کند». بازداشت و ساعت‌ها نگه داشتن خواهران و مادران با حجاب در زندان این اصل را نیز نقض می‌کند.

در ماده 22 نیز می‌گوید که منازل مردم دخل ناپذیر است. اما امروز می‌بینیم که تحت برنامه «مبارزه با فرهنگ بیگانه»، بدون آگاهی به منازل شهروندان آمده و آن‌ها را برای پوشش‌های دینی و ایمانی‌شان تهدید می‌کنند. در ماده 2 قانون اساسی نیز آمده است که هر کس حق دارد هر دینی را انتخاب کند و طبق آن عمل نماید. آیا زنان تاجیک که برای خود اسلام را به عنوان یک دین پذیرفته‌اند، حق ندارند پوشش‌شان را طبق دستورات دینشان تنظیم کنند؟ در ماده 30 نیز آزادی بیان هر شخص تضمین شده است. اما وقتی خواهر مسلمان از وضعیتی که بر سرش آمده به دادستانی و یا جای دیگر شکایت می‌کند، او را تهدید می‌کنند و خائن و تروریست می‌خوانند وی را. در ماده 34 نیز اعلان می‌کند که مادر و کودک تحت حمایت دولت هستند. اما خواهر محجبه که هم‌زمان مادر چند کودک خردسال است، می‌خواهد به بیمارستان برود، تنها به خاطر پوشش حجابش مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرد.

در ماده 40 نیز قانون اساسی می‌گوید که شخص حق دارد آزادانه در حوزه فرهنگ و جامعه، علم و تکنولوژی مشارکت نماید. اما خواهران و مادران محجبه ما حتی برای دانشگاه رفتن نیز مشکل دارند. در ماده 41 نیز حقوق تحصیل تضمین می‌شود، اما دختران محجبه به دلیل حجاب از این حق برخوردار نیستند. ماده 46 هم می‌گوید هنگام تهدید بی‌واسطه به حقوق و آزادی‌های شهروند، دولت آن را حمایت می‌کند. اما مانند نیلوفر رجبوا، همه روزه مسائلی پیش می‌آید و دولت به جای متعرضین، آن‌ها را متهم می‌کند.

این وضعیت نشان می‌دهد شرایط زندگی برای زنان محجبه در تاجیکستان طی ماه‌های اخیر وخیم‌تر شده و سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی، از جمله سازمان‌های حقوق بشری و رسانه‌ها نیز به این موضوع توجه کرده‌اند.