تهديد آنفلوآنزا تنها متوجه مدارس نيست

اين روزها اخبار رسمي و غيررسمي منتشره در سطح رسانه‌ها در رابطه با تعطيلي مدارس برخي شهرها به دليل شيوع آنفلوآنزاي نوع «آ» در حالي شدت مي‌گيرد كه ديگر كانون‌هاي اصلي انتشار اين بيماري از جمله وسايل حمل و نقل عمومي و مراكز پرجمعيتي همچون خوابگاههاي دانشجويي و مراكز خريد به عنوان مستعدترين نقاط براي انتقال ويروس آنفلوآنزا «آ» از نظرها دور مانده‌اند.

به گزارش شيعه نيوز به نقل از ايسنا، همه‌گيري بيماري آنفلوآنزاي نوع «آ» در شرايطي بر شدت نگراني‌ها در كشور مي‌افزايد كه تا پيش از بازگشايي مدارس تقريبا عموم جامعه تنها نامي از اين بيماري شنيده بودند و پس از بازگشايي مدارس با افزايش شمار دانش‌آموزان مبتلا، آنفلوآنزاي A رنگ و بوي هشداري به خود گرفت.

در اين ميان شايد بتوان گفت كه زنگ هشدار آنفلوآنزاي A بيشتر از هر جاي ديگري در خانواده‌هاي دانش‌آموزان و مدارس به صدا درآمد و اماكن شلوغ وپرجمعيتي همانند خوابگاه‌هاي دانشجويي، مترو و اتوبوس‌هاي شركت واحد در سايه توجه به پيشگيري از افزايش موارد دانش‌آموزي مغفول ماند و شايد بتوان گفت كه تب و تاب اقدامات پيشگيرانه در اين اماكن به همان روزهاي ابتدايي تهيه دستورالعمل‌ها خلاصه شد.

اين در حالي است كه شايد سرعت انتشار آنفلوآنزاي «آ» در اماکن پرجمعيت همانند مترو و اتوبوس‌هاي شرکت واحد به دليل فشردگي جمعيت و کاهش فاصله افراد به کمتر از يک متر بسيار بيشتر از مدارس باشد. از طرف ديگر با توجه به اهميت بحث آنفلوآنزاي «آ» در کودکان و جمعيت دانش‌آموزي، بايد گفت كه خود اين دانش‌آموزان هم تقريبا هر روز براي آمد و شد از همين وسايل نقليه عمومي استفاده مي‌كنند كه در صورت ابتلا از اين طريق، با ورود به مدرسه، ويروس را به همكلاسي‌هاي خود انتقال خواهند داد.

اين در شرايطي است كه هر روز بر شمار چهره‌هاي بيمار و سرماخورده، عطسه‌هاي مكرر و بيني‌هاي قرمز شده از شدت آبريزش بيني و ... در سطح شهر و وسايل نقليه عمومي افزوده مي‌شود. بنابراين توجه به اماكن پرجمعيت و رعايت دستورالعمل‌هاي ابلاغ شده در اين اماكن نيز به نوبه خود حائز اهميت است و لازم است جدي گرفته شود.

دكتر مينو محرز، قائم مقام انجمن حمايت از بيماري‌هاي عفوني در گفت‌وگو با ايسنا با اشاره به احتمال وجود آلودگي در مكان‌هاي شلوغ و پرجمعيت، به افراد داراي علايم آنفلوآنزا توصيه مي‌كند كه تا بهبودي كامل از حضور در اماكن عمومي پرهيز كنند اما در صورت ضرورت حضور در مكان‌هاي پرجمعيت حتما از ماسك استفاده كنند و هنگام عطسه و سرفه جلوي دهان و بيني خود را بپوشانند.

اين متخصص عفوني استفاده از ماسك براي عموم جامعه به منظور پيشگيري از آنفلوآنزاي «آ» را موثر نمي‌داند و براي پيشگيري از اين بيماري بر شست‌وشوي مرتب دست‌ها تاكيد دارد.

دكتر امامي رضوي، معاون سلامت وزارت بهداشت نيز 80 درصد ابتلا و انتقال آنفلوانزاي نوع A در حال حاضر را درون كشوري مي‌داند و بر ضدعفوني مرتب اماكن عمومي به منظور پيشگيري از اين بيماري تاكيد دارد و معقتد است كه موضوع ضدعفوني كردن محل‌هاي تجمع عمومي بايد به صورت جدي پيگيري شود؛ چرا كه با اين اقدامات مي‌توان ميزان بستري و ابتلاي شديد اين بيماري را كاهش داد.

بر اين اساس از زمان مطرح شدن پاندمي آنفلوآنزا نوع «آ» وزارت بهداشت با همكاري سازمان‌ها و نهادهاي مختلف، تدوين پروتکل‌هاي جلوگيري از شيوع آنفلوآنزاي خوکي براي سازمان‌هاي مختلف از جمله پروتکل حمل‌ونقل و ترافيک را آغاز و در حال حاضر تقريبا تمام اين دستورالعمل‌ها به مراكز مربوطه ابلاغ شده است.

مسوولان وزارت بهداشت معتقدند كه اكنون وضعيت اپيدمي آنفلوانزاي نوع «آ» به مرحله‌اي رسيده‌ که همه دستگاه‌هاي کشور بايد تابع دستورالعمل ستاد مقابله با اين بيماري باشند. در اين ميان بايد پرسيد كه تا چه ميزان به پروتکل پيشگيري از آنفلوآنزا «آ» در اماكن شلوغي نظير وسايل حمل ‌و نقل عمومي از جمله مترو و اتوبوس‌هاي شركت‌هاي واحد توجه شده است.

در اين زمينه ناصري، مدير بهداشت و طب كار شركت بهره‌برداري مترو تهران چندي پيش تاكيد كرد كه در موارد مهمي نظير آنفلوانزاي خوكي، خودسر عمل نكرده و 100 درصد تابع تصميمات وزارت بهداشت هستند.

هر چند كه وزارت بهداشت كاهش تراكم مسافران مترو را يكي از راه‌هاي پيشگيري از افزايش موارد آنفلوآنزا «آ» دانسته بود اما مدير بهداشت و طب كار شركت بهره‌برداري مترو تهران اذعان داشته بود كه در حال حاضر با توجه به تعداد قطارها، اين امكان فراهم نيست و ‌اكنون كليه قطارها در حال فعاليت هستند و هيچ قطار ديگري خارج از خط وجود ندارد.

هر چند در بيماري آنفلوآنزاي نوع «آ» بر رعايت بهداشت و ضدعفوني كردن سطوح به منظور جلوگيري از انتقال اين بيماري به ديگران، تاكيد مي‌شود اما ناصري، ضدعفوني كردن قطارها و ايستگاه‌هاي مترو را هم ممكن ندانسته و معتقد است كه امكان ضدعفوني دائم و مرتب قطارها وجود ندارد؛ چرا كه هيچ زمان آزادي براي شست‌وشوي قطارها وجود ندارد و هر قطار دائما در خطوط در حال تردد است و در عين حال با يك بار حركت قطار در مسير مجددا آلوده خواهد شد.

وي همچنين تاكيد كرده بود كه به جز موارد كاهش تراكم مسافر هر نوع اقدام ديگري از جمله اطلاع‌رساني در ايستگاه‌ها و خطوط مترو را خواهند داشت.

با توجه به اين كه كه چندي پيش وزارت بهداشت در رابطه با سيستم تهويه خطوط مترو ابراز نگراني كرده بوده، اما ناصري، تهويه داخل ايستگاه‌ها و قطارهاي مترو را كاملا مطمئن دانسته و اطمينان داده بود كه هواي داخل قطارها به خارج از قطار انتقال داده مي‌شود. اين در حاليست كه مشاهدات خبرنگاران ايسنا حداقل از تهويه قطارهاي متروي درون شهري حكايت ديگري دارد.

تقي‌زاده، مديركل اداره سلامت شهرداري تهران هم پيش از اين با بيان اين كه موضوع آنفلوانزاي نوع A و زمينه‌هاي پيشگيري از شيوع آن در شهر تهران در جلسه كميسيون بهداشت شهرداري پيگيري شده، به ايسنا گفت كه برخي راهكارها نظير اطلاع‌رساني از كانال‌هاي مختلف، استفاده از تلويزيون‌هاي پارك‌ها و معابر شهري، ساخت انيمشين‌ها و پخش قبل از شروع فيلم‌هاي سينمايي مراكز در اختيار شهرداري و ارائه آنها به صدا‌وسيما، اطلاع‌رساني از طريق فروشگاه‌هاي شهروند و سازمان ميادين ميوه و تره‌بار و نيز توزيع بروشورهاي اطلاع‌رساني در ايستگاه‌هاي مترو تصويب شده و در حال اجراست.

از طرف ديگر مديركل سلامت شهرداري تهران اطمينان خاطر داده بود كه در صورت ابلاغ كتبي شست‌وشوي اتوبوس‌هاي شهر تهران از سوي وزارت بهداشت، شهرداري قطعا همكاري خواهد داشت.

در پايان بايد گفت نه تنها تاكيدهاي صورت گرفته مبني بر لزوم رعايت نكات بهداشتي و ضد عفوني اماكن عمومي براي پيشگيري از بروز آنفلوآنزا «آ» جدي گرفته نمي‌شود بلكه عليرغم قول‌هاي مساعد داده شده، تقريبا از توزيع اطلاعيه‌ها و بروشورهاي آموزشي در اماكن عمومي، بيلبوردهاي آنفلوآنزايي درون شهري، استفاده از تلويزيون‌هاي پارك‌ها و معابر شهري و ... هم يا اصلا خبري نيست يا آنقدر كم است كه اصلا به چشم نمي‌آيد. حتي در مكان‌هاي پرجمعيتي نظير مترو و اتوبوس‌هاي شركت واحد به عنوان پرمراجعه كننده‌ترين مكانها هم توصيه‌هاي آنفلوآنزايي به چشم نمي‌خورد و به نظر مي‌رسد اين توصيه‌ها در اماكن عمومي تنها در حد يك دستورالعمل باقي مانده است!

در مجموع آنفلوانزاي نوع آ حداقل دو سال ديگر در جوامع مختلف شيوع دارد و شش تا هشت مرحله انفجاري خواهد داشت و به همين دليل بايد تصميمات جدي و راهكارهاي اساسي براي آن در نظر گرفته شود و لازم است ظرفيت‌هاي بالقوه تمام دستگاه‌ها براي مقابله با افزايش موارد جديد اين بيماري به كار گرفته شود و كليه دستگاه‌ها نسبت به اين موضوع متعهد باشند.