روانشناسي غربي و نگاه تجربي در کلاس‌هاي آموزشي قبل از ازدواج

به گزارش «شیعه نیوز»، بسياري از کلاس‌هاي آموزشي قبل از ازدواج با اشاعه‌ي انديشه‌هاي انسان‌گرايانه و بي‌توجهي به مفاهيم و دستورات قرآن، تنها راه تحمل کردن محترمانه را به زوج‌هاي جوان نشان مي‌دهند.

«مريم معين‌الاسلام» استاد حوزه علميه و مدير دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي خواهران استان قم ورود به بحث «راهکارهاي تعالي خانواده از ديدگاه قرآن» را نيازمند تحقيق و بررسي بيشتر در زمينه‌ي شاخصه‌هاي با اهميت خانواده از قبيل زوجيت، روابط بين زوجين، آسيب‌ها و ... دانست و گفت: خانواده نزد خدا داراي برترين جايگاه است و دين اسلام در دستورات خود بيشترين اهميت را براي اين نهاد اجتماعي قايل شده است.

وي در ادامه افزود: نخستين برنامه‌ي قرآن براي استحکام خانواده اين است که ديد ما و جهان اطرافمان را نسبت به خانواده اصلاح مي‌کند و فارغ از برخي سنت‌هاي نادرست به تشريح آن‌ها مي‌پردازد و در درجه‌ي اول به زن و مرد القا مي‌کند که شما داراي گوهر وجودي يکسان هستيد و از اين طريق امکان برتري‌جويي و هم‌چنين پيامدهاي نامطلوب آن را مي‌گيرد.

معين‌الاسلام با اشاره به آيه‌ي اول سوره‌ي نساء که مي‌فرمايد: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّکُمُ الَّذِي خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا»، «اي مردم از پروردگارتان که شما را از نفس واحدي آفريد و جفتش را [نيز ] از او آفريد و از آن دو مردان و زنان بسياري پراکنده کرد پروا داريد» تصريح کرد: از آنجايي که در بسياري از موارد احساس برتري يک جنس نسبت به ديگري موجب بروز مشکلات عديده‌اي در بستر خانواده مي‌شود، قرآن با تأکيد بر اين‌که ما همسران شما را از جنس خودتان آفريديم، پايه‌گذار روابط سالم ميان زن و شوهر مي‌شود.

اين استاد حوزه‌ي علميه در ادامه به مسئله‌ي مديريت در خانواده اشاره کرد و گفت: هر خانواده‌اي براي پربار شدن و ثمر دادن در جنبه‌هاي مختلف تربيتي، اجتماعي، فرهنگي و ... نيازمند رعايت شئونات مختلف مديريتي است تا از اين طريق بتواند دستورات و فرامين قرآن را به نحو احسن ساماندهي و اجرا کند و از همين رو در آيه 34 سوره‌ي نساء خطاب به مؤمنان مي‌فرمايد: «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَي النِّسَاء بِمَا فَضَّلَ اللّهُ بَعْضَهُمْ عَلَي بَعْضٍ وَبِمَا أَنفَقُواْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ بِمَا حَفِظَ اللّهُ ... »، «مردان سرپرست زنانند به دليل آنکه خدا برخي از ايشان را بر برخي برتري داده و [نيز] به دليل آنکه از اموالشان خرج مي‏کنند پس زنان درستکار فرمانبردارند [و] به پاس آنچه خدا [براي آنان] حفظ کرده اسرار [شوهران خود] را حفظ مي‏کنند ...» و بيشترين وظيفه را بر عهده‌ي مرد مي‌گذارد.

معين‌الاسلام در توضيح بيشتر مسئله «مديريت در خانواده» اظهار کرد: اين امر تنها منحصر به امور مادي نمي‌شود و در واقع قرآن با تأکيد بر وظيفه‌ي بيشتر مرد در قبال برخي مسئوليت‌هاي مادي و معنوي، لزوم ارتقاي سطح آگاهي و مسئوليت‌پذيري او را يادآور مي‌شود.

مدير دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي خواهران استان قم تصريح کرد: قرآن براي جلوگيري از ايجاد حس برتربيني مرد نسبت به زن دستور داده که تمامي اعمال و فعاليت‌هايي که در خانواده صورت مي‌گيرد بر طبق اصل «وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ»، «خوش‌رفتاري با زنان» باشد تا از رهگذر احترام متقابل، توجه به نظرات ساير اعضاي خانواده، ايجاد حس همدلي و ... موجب شکل‌گيري فضاي پرنشاط در خانواده شود.

وي معاشرت بر معروف را يکي از اصلي‌ترين وظيفه‌ي زوجين برشمرد و افزود: اصل اسلام بر پايه‌ي مشورت و مهرباني بنا شده است و عمل به يکي از دستورات قرآن مي‌تواند مانع بروز مشکلاتي از قبيل پدرسالاري، فرزندسالاري يا زن‌سالاري در خانواده‌ها شود.

اين فعال قرآني از برخي نگاه‌هاي تجربي و انسان گرايانه‌ي روانشناسي غربي به‌عنوان عاملي براي انقطاع از کلام وحي نام برد و اظهار کرد: کلاس‌هاي مشاوره‌اي قبل از ازدواج با بهره‌گيري از اصول روانشناسي غربي و احاطه‌ي نگاه تجربي بر همه‌ي امور زندگي در بسياري از موارد يا راه افراط را در پيش گرفته‌اند يا راه تفريط.

معين‌الاسلام با هشدار به جوانان و خانوادها تأکيد کرد: در حال حاضر بخش اعظمي از آموزش‌هايي که در کلاس‌هاي مشاوره‌ي قبل از ازدواج به جوانان ارايه مي‌شود نه تنها مخالف کلام وحي است بلکه خانواده را نيز به سلامت نمي‌رساند و به عبارتي تنها راه‌هاي تحمل محترمانه‌‌ي يکديگر را به ما يادآور مي‌شود.

وي با ابراز گله‌مندي از سليقه‌اي برخورد کردن با کلام قرآن تصريح کرد: ما اين‌گونه عادت کرده‌ايم که يا به سراغ قرآن نمي‌رويم و يا اگر در بعضي مواقع احساس نياز مي‌کنيم با برخورد سليقه‌اي و عدم نگاه مجموعه‌اي، کار خود را زايل مي‌کنيم.‌

معين‌الاسلام در پايان گفت: «مهرباني کريمانه» و «محبت عاقلانه» بايد در بطن خانواده‌ها دورني شود به‌گونه‌اي که در درجه‌ي اول زن و مرد بدانند دليل قرآن براي بيان اين کلام چيست و علاوه بر آن کارهاي خود را با منت‌گذاشتن، بدزباني و آزاد و اذيت از بين نبرند.