مشروح اظهارات جان کری در نشست پاریس درباره سوریه

به گزارش «شیعه نیوز»، جان کری گفت: ما در پاریس گفتگوهای بسیار خوبی داشتیم و من از نگرانی های جدی و همچنین مدیریت این نشست قدردانی می کنم. من همچنین از اشتاین مایر وزیر امور خارجه آلمان و محمد آل ثانی، وزیر امور خارجه قطر تشکر می کنم که در این تلاش به ما پیوستند تا کاری بیشتر از صرف دست دادن و ابراز امیدواری کردن انجام دهیم، که این کار به لحاظ دیپلماسی کار دشواری است. ما در اینجا گرد هم آمده ایم تا گفتگوهای اضطراری داشته باشیم تا ببینیم چه اقدامات دیگری، چه مکانیسم های خلاقانه ای می توان انجام داد تا بعد از سال ها تلاش متعدد، بتوانیم طرف های درگیر را گرد هم آوریم و به خونریزی، کشتار و جنگ هولناک سوریه پایان دهیم. اجازه دهید نکته مثبتی را ذکر کنم و همانطور که مارک [ وزیر خارجه فرانسه ] اشاره کرد، هر چالش و مشکل فوری که در حال حاضر فرانسه به خوب درک می کند، ضرورت شکست داعش است؛ حتی در زمانی که اکنون ما درگیر رویارویی داخلی رژیم اسد با اپوزیسیون هستیم. 

توازن میان ... که پیچیده است و شکاف میان ایران و عربستان سعودی، و چالش فرقه گرایی در منطقه و سیل  آوارگان عراق همه و همه اینها شرایط دشواری بود که ما مصمم بودیم چهار سال پیش آنها را حل کنیم. نیروهای زیادی در کار هستند که همه آنها دیدگاه ها و برنامه ها و منافع متفاوتی دارند. یکی از منافعی که جهانی است و منفعت آمریکا، همه متحدان ما، ائتلاف متشکل از 68 عضو (ناتو) و منفعت ایران و روسیه است عزم و اراده برای شکست داعش است. ما که حالا در روزهای پایانی دولت اوباما هستیم من به طور شفاف اعلام می کنم که ما پیشرفت زیادی در این زمینه داشته ایم که در برخی حوزه ها سرعت پیشرفت مطابق انتظارمان نبوده اما میزان پیشرفت قابل توجه بوده است. بخش هایی مانند الرمادی و تکریت و فلوجه و سایر شهرها آزاد شده اند و مردم توانسته اند به این مناطق بازگردند. بیش از 55 درصد از قلمروهایی که به اشغال داعش درآمده بود اکنون آزاد شده اند و همه می دانند که تلاش برای آزادسازی موصل که رئیس خلیفه خودخوانده در آن است، ادامه دارد و در حال پیشرفت است و من شخصاً مطمئن هستم که بر اساس مناطق محدود شده داعش، بر اساس کاهش منابع مالی آنها، بر اساس میزان جذب نیرو از خارج که ماهانه ده ها هزار نفر بود و سپس به پانصد نفر در ماه کاهش یافت و اکنون این میزان ناچیز است، و به خاطر فشاری که بر روی سرکرده های آنها وجود دارد، تعداد زیادی از آنها از میدان های نبرد حذف شده اند. من با اطمینان می گویم که داعش شکست خواهد خورد و همین طور که فشار ما علیه بوکوحرام والشباب و سایر گروه ها در سراسر دنیا ادامه دارد، ما فکر می کنیم که همه ما، همه اعضای ائتلافی که با هم کاری می کنیم از پیشرفت سریع در این زمینه خرسند می شویم. ما که امروز در اینجا جمع شده ایم تا در مورد چالش سوریه گفتگو کنیم پیام و هدفمان شفاف است. 

بمباران گسترده رژیم که ناقض قوانین بین المللی و قوانین جنگ و در بسیاری موارد جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی محسوب می شود، باید متوقف گردد. کسانی که در مسکو و جاهای دیگر از این مسئله حمایت می کنند باید تمام تلاششان را بکنند تا به این بمباران ها پایان دهند. به علل متعدد یک آتش بس معنادار باید ایجاد شود. این کار باید بر مبنای اصول انسان دوستانه انجام شود و اجازه داده شود تا کمک های بشردوستانه وارد مناطق شود و به دست غیرنظامیان برسد، غیرنظامیانی که می خواهند میدان نبرد را ترک کنند ولی در میانه جنگ گرفتار شده اند و چاره ای ندارند. آنها نباید از سوی هیچ یک از طرف های درگیر به عنوان سپر انسانی استفاده شوند. باید به این افراد اجازه داده شود چنانچه می خواهند از مناطق خارج شوند. 

این یک مسئله انسانی است که آنها اجازه خروج داشته باشند. همه طرف ها، مانند ما که همفکر هستیم، باید به پای میز مذاکره بیایند و راه حلی سیاسی بیابند. در روزهای اخیر ما گفتگوهای جدیدی با روسیه داشتیم؛  من و سرگئی لاوروف چندین بار با یکدیگر دیدار کردیم و با استفان دی میستورا نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه و وزرای امور خارجه که در این نشست حضور دارند هم گفتگوهایی داشتیم تا راهی برای رسیدن به درکی مشترک در مورد نحوه نجات شهر حلب و مردم بی گناهش پیدا کنیم، مردمی که می خواهند از تبادل آتش در امان باشند؛ در این گفتگوها همچنین در مورد این موضوع بحث شده است که به اپوزیسیون و جنگجویان این فرصت را بدهیم که تصمیم بگیرند می خواهند در شهر بمانند یا اینکه به شکل امنی از آن خارج شوند. ما همچنین در مورد اینکه چگونه از تخریب کامل شهر و از بین رفتن کسانی که در آن هستند جلوگیری کنیم گفتگو کردیم. ما این چالش را درک می کنیم، ما می دانیم که آنها برای چه می جنگند، ما شجاعت و دلیری آنها را درک می کنیم، آنها هواپیما ندارند، بالگرد ندارند، آنها توپخانه سنگین ندارند، آنها در حالی می جنگند که تعدادشان بسیار کمتر از طرف دیگر است، قدرت آنها بسیار کمتر است. 

برای ایجاد صلح، کسانی که در رأس قدرت هستند، کسانی که به قدرت بیش از حد دسترسی دارند، اغلب باید گام نخست، گام اصلی را بردارند تا اعتمادسازی کنند و ظرفیت تغییر شرایط را بوجود آورند. تیم ما و نمایندگان سازمان ملل و سایر سازمان های بین المللی امروز تا ساعاتی دیگر در ژنو تشکیل جلسه می دهیم؛ این جلسه به منظور یافتن راه حلی احتمالی با جزئیات کامل در راستای نجات جان انسان ها، نجات جان همه، جنگجویان، افراد بی گناه گرفتار شده در نبرد برگزار خواهد شد. من امیدوارم که این گفتگوها راه حلی پیدا کنند، هرچند که من در اینجا به طور قطع نمی گویم که در این گفتگوها راه حلی یافت شود. آنچه که این گفتگوها را پیچیده کرده است این است: جنگجویانی که توسط رژیم اسد بمباران می شوند و به شکلی بی رحمانه مورد آزار و اذیت قرار می گیرند، آن هم به شیوه ای که همه ما می دانیم غیرقانونی است، بی اعتماد هستند و نمی دانند که اگر طی توافقی برای نجات شهر حلب، آن را ترک کنند، آنگاه این اقدام آنها در واقع شهر حلب را نجات می دهد، آنها اعتماد ندارند که اگر توافق شود که آنها می توانند در امنیت کامل حلب را ترک کنند و به مکانی امن بروند در آنجا مورد حمله قرار نمی گیرند. گزینه ای که برای بیشتر آنها وجود دارد این است که یا در شهر حلب بمیرند یا در ادلب. آنها شرایط را اینگونه می بینند. به نظر من رژیم سوریه و روسیه در اینجا مسئولیت اصلی را دارند. اگر آنها به دنبال شیوه ای واقعی برای انتقال قدرت هستند، اگر تلاش دارند به شیوه ای واقعی در مذاکرات ژنو شرکت کنند، اگر به دنبال توقف خصومت ها به شکلی واقعی هستند و می خواهند به افراد اجازه دهند از شهر خارج شوند، باید برای این کار ضمانت بدهند و تضمین کنند که کشت و کشتار علیه مردم به راه نمی اندازند.  

 این کاملا ساده و روشن است. در واقع آن کار باعث می شود قضیه پیچیده شود. من امیدوارم که بتوانیم در این مسیر به پیشرفت برسیم. این دشوارترین نوع دیپلماسی است زیرا این دیپلماسی درباره جنگی نیست که ما آمریکاییها یا فرانسه یا آلمان مستقیماً در آن بجنگیم بلکه این مردم سوریه هستند که می جنگند و خودشان باید برای خودشان تصمیم بگیرند و آنها باید انتخاب کنند که چه کاری انجام دهند. بنابراین ما معتقدیم که باید به نیروهای مخالف و غیرنظامیان به طور یکسان این فرصت را بدهیم که حلب را ترک کنند و اگر به ویژه جنگجویان از حلب خارج شوند و اگر رژیم صادقانه متعهد شود که آماده است پشت میز مذاکره قرار گیرد و در ژنو مذاکره کند و اگر آنها حاضر باشند درباره انتقال سیاسی بر اساس اعلامیه ژنو مذاکره کنند و اگر آنها واقعاً آتش بس را رعایت کنند و اجازه این کار را بدهند، در آن صورت شاید ممکن باشد که بتوانیم به جلو حرکت کنیم. این تصمیمی یکطرفه نیست. این چیزی نیست که فقط مخالفان تصمیم بگیرند و بله را بگویند که آماده رفتن هستند اما بالاخص رژیم، زیرا رژیم در کل طول این جنگ هرگز نشان نداده است که حاضر است این کار را بکند، و روسیه نیاز است که تضمین کنند حاضرند گامهای لازم را بردارند و در مردم اعتماد ایجاد کنند که این لحظه ای متفاوت و حرکتی متفاوت خواهد بود. ما امروز صبح با هم صحبت کردیم که اگر این کار شکست بخورد و بمبارانها ادامه پیدا کند و حلب به دست رژیم بیفتد، البته بر کسانی که در این قضیه دخیل هستند، پوشیده نیست که راهبرد اسد و روسیه درباره حلب چیست. بر کسی پوشیده نیست که آنها از اول دنبال این بوده اند و ما همه می دانستیم که در نهایت این آزمایش و محک خواهد رسید. ما می دانستیم که مخالفان برای سربلند بیرون آمدن از این آزمایش چه قدر دشواری خواهند داشت. اما اگر حلب سقوط کند، همه ما و همه کسانی که در سوریه هستند می دانند، جنگ پایان نمی یابد. در واقع حتی ممکن است این اتفاق جهادیهای [ تروریست ] بیشتری تولید کند و عده بیشتری که متعهدتر و قاطع تر هستند وارد میدان خواهند شد تا انتقام بگیرند و همچنان دنبال منافع خود خواهند بود. بنابراین ما معتقدیم که به جای اینکه مخالفان را با جرائت تر کنیم ، به جای اینکه حامیان آنها را تشویق کنیم تا جنگ را ادامه دهند و تندروهای بیشتری جلب سوریه شوند و موج دیگری از  آوارگان سوریه ایجاد شود، روسیه و اسد اکنون این فرصت را دارند، در حالیکه  روشن است در موقعیت برتری قرار دارند، آنها این توان را دارند که کمی از خود رحم و گذشت نشان دهند. گاهی در دیپلماسی کم رحم و گذشت، خیلی تأثیر دارد. من می خواهم تأکید کنم اگر حلب سقوط کند این اتفاق شما را به مذاکرات سیاسی و حل از طریق مذاکره نزدیکتر نمی کند. 

به باور تک تک کسانی که در این قضیه دخیل هستند، تنها راه پایان دادن به جنگ ، مذاکره است و این جنگ از طریق نظامی پایان نمی یابد. زیرا شما نمی توانید از این طریق قدرت را تقسیم کنید، شما نمی توانید از این طریق مشکل مخالفان را حل کنید که می خواهند در اداره و حکومت کشورشان نقش و مشارکت داشته باشند. شما نمی توانید اعلامیه ژنو را عملی کنید مگر اینکه مذاکره کنید. بنابراین من شخصاً و مصرانه از دکتر (ریاض) حجاب ( نخست وزیر فراری سوریه و عضو تشکلهای تروریستی ) و مخالفان می خواهم تا درباره اینکه آنها چگونه می توانند حلب را نجات دهند و جان این همه آدم را نجات دهند، فکر کنند ، آنها می توانند با تمایل به مذاکره این کار را انجام دهند، لازم نیست امتیازی بدهند و تسلیم شوند، بلکه واقعا چیزی را شروع کنند که ما نتوانسته ایم در این سالها شروع کنیم و آن گفتگوهایی صادقانه درباره راه حلی سیاسی و انتقال قدرت و قانون اساسی جدید و انتخابات است، درباره اینکه مردم سوریه بتوانند کاری را انجام دهند که ما در هر دو اعلامیه در گروه بین المللی حمایت سوریه و آنچه که در شورای امنیت سازمان ملل متحد قول دادیم آنها می توانند انجام دهند ، اینکه مردم سوریه درباره آینده سوریه تصمیم خواهند گرفت. این باید راهنمای ما باشد. این تنها مسیر به صلح در سوریه است. هیچ کدام از طرفهای این جنگ نباید قبول کند که تا پایان جنگی خونین را ادامه دهد که همچنان غیرنظامیان را تحت محاصره و اسیر کرده است و در خطر قرار داده است. بنابراین این هدف اساسی ما از آمدن به اینجا بوده است. با تلاشها در ژنو که با بحثها و گفتگوهای امروز شکل گرفت، و من قطعاً به سرگئی لاوروف نتیجه گیریها و احساسات غالب کسانی که در اینجا جمع شده اند را منتقل می کنم. من معتقدم که می تواند راهی رو به جلو وجود داشته باشد اما این مسئله واقعاً تا حد زیادی به انتخابهای بزرگ بستگی دارد. انتخابهایی که ناشی از روحیه صلح طلبانه و صادقانه باشد که می تواند از طرف روسیه باشد و می تواند با اصرار روسیه باشد. من امیدوارم که روسیه واقعاً (به دولت سوریه) اصرار کند تا از رژیم اسد نیز این انتخاب صورت گیرد. 

جان کری در ادامه کنفرانس خبری در پاریس پس از نشست گروه به اصطلاح کشورهای دوست سوریه در پاسخ به این سئوال که آیا واقعاً امیدواری درباره تلاشها برای حل سیاسی بحران سوریه وجود دارد گفت: من به هیچ وجه نمی توانم پیش بینی کنم که انتظار چه نتایجی از گفتگوهای ژنو وجود دارد. انتظارات و توقعات من نسبتاً محدود است زیرا در نشست امروز درباره مسائلی صحبت شد که لازم است در نشست ژنو درباره آنها صحبت شود و کمی طول می کشد تا مردم برخی از این مسائل را هضم کنند و ببینیم آیا می توانیم درباره برخی از ایده هایی که روی میز قرار داده شده است تصمیم بگیریم. چیزی که امروز حاصل شد، لحظه ای روشن کننده درباره این بود که نظر افراد درباره گزینه هایی که مقابل ما وجود دارد چیست. همچنین درباره برخی از مسائلی که دوست داریم اتفاق بیفتد، اجماع حاصل شد به ویژه اینکه هم اکنون وارد گفتگو شویم اما این کار را در شرایط درست انجام دهیم. این کار را طوری انجام دهیم که به انتخابهایی که مخالفان مجبورند انجام دهند نیز احترام بگذارد. همچنین این کار باید با تضمینهای لازم انجام شود. به نظر من شفافیت لازم ایجاد شده است که چگونه این مسیر را پیش ببریم و اینکه چه کاری می خواهیم انجام دهیم. ما می خواهیم افرادی را که مثل هم فکر می کنند دور هم بیاوریم تا درباره دشواریها و انتخابهایی که روبرو هستیم، به اجماع برسیم. به نظر من ما تا حد زیادی به این نقطه رسیده ایم گرچه به این معنا نیست که همه درباره تک تک گزینه ها اتفاق نظر داریم اما به این معناست که ما درک می کنیم که گزینه هایمان چیست. ما به زودی این را روی میز در گفتگوهای ژنو قرار می دهیم. 

جان کری درباره سئوال دیگری درباره رفع محدودیت ارسال تسلیحات از طرف آمریکا به مخالفان سوریه که ممکن است به دست افراد نااهل بیفتد و تدابیر احتمالی برای فشار بر برخی از گروههای شورشی که اجازه نمی دهند غیرنظامیان از شرق حلب خارج شوند گفت من ابتدا به قسمت دوم می پردازم. درست است که در برخی موارد برخی از عناصر مخالفان کسانی را که داشتند خارج می شدند تهدید کرده اند و در برخی موارد نیز مانع از رسیدن و توزیع کمکهای بشردوستانه شده اند. این جرمی بسیار جدی است. ما از کسانی که از این کارها می کنند، حمایت نمی کنیم. درباره اینکه تسلیحات ممکن است به دست برخی از گروهها(تروریستها) بیفتد، من نمی خواهم وارد جزئیات تدابیری شوم که اتخاذ می شود، اما به شما اطمینان می دهم که این کار با دقت زیادی انجام می دهد و افراد به دقت گزینش می شوند. این تسلیحات فقط در مواردی توزیع می شود که ما اطمینان داشته باشیم. بنابراین ما به این چالش خیلی توجه داریم و آگاه هستیم.