پدیده داعش نوین در شرق ایران

 به گزارش «شيعه نيوز»، ورود روس‌ها به سوریه و پوشش هوایی گسترده اسکادران نیروی هوایی روسیه در این کشور، موجب خسارت‌های فراوان به منابع اقتصادی داعش در سوریه شد.

از سویی آزادسازی مناطق مهم استراتژیک نفتی در بیجی عراق و کاهش جغرافیای سرزمینی داعش، خسارت‌های جبران‌ناپذیری به منابع درآمدی این گروه تروریستی وارد ساخته که برای ابوبکر البغدادی نگران‌کننده است.

در طرف دیگر، فرار بعضی از عناصر مالی داعش -به‌ویژه مسئول مالی موصل- بر زیان‌های مادی آنان افزوده است.

جمع‌بندی‌ها گواهی می‌دهد داعش با مشکل مالی و درآمدی مواجه شده و این یعنی هزینه‌کرد در برابر درآمدها به تراز زیر صفر میل کرده و داعش با تراز مالی منفی مجبور است بخشی از هزینه‌کردهای خود از قبیل نیروی انسانی، خرید تسلیحات و... را کاهش دهد و این به‌معنای افزایش موج سرخوردگی داخلی در گروه تروریستی داعش است.

سخنان اخیر ابوبکر البغدادی و دعوت برای مهاجرت گروه‌های اروپایی و خارج از مناطق تحت سلطه داعش به لیبی، خبر از جابه‌جایی نیروی انسانی این گروه به‌سمت آفریقا می‌دهد.

لیبی سال گذشته مورد توجه داعش بود، اما قدرت کم نظامی شاخه داعش در لیبی و مخالفت ایتالیا، موجب شیفت داعش به سمت قفقاز شد که با ورود روسیه به سوریه، این جابه‌جایی با مشکل مواجه شد.

سپس گزینه تمرکز در شرق سوریه مطرح شد که عملیات موصل و جدی شدن عملیات سوریه در مناطق شرقی و اعلام فرماندهان حشد الشعبی مبنی بر تعقیب داعش در سوریه، باز لیبی را بر سر زبان‌ها انداخت.

علت قصد جدی داعش برای خروج از سوریه و عراق را باید در جدی بودن مقاومت در مبارزه با این گروه تروریستی و تهدید دانستن آن در نزدیکی محور مقاومت دانست.

به‌عبارت دقیق، داعش باید به‌دنبال لانه برای بازسازی و استمرار باشد و لیبی این ظرفیت را به‌وجود آورده و حالا تنها گزینه این گروه تروریستی است.

البته بعضی از تحلیلگران همانند تحلیلگران مؤسسه واشنگتن بر تجزیه داعش و تشکیل القاعده نوین در سایر مناطق جهان تأکید دارند.

 
اعلام رسمی داعش مبنی بر عملیات در ترکیه، بهانه لازم برای مشارکت آنکارا در عملیات‌های ضدداعش ائتلاف آمریکایی در سوریه و همچنین عملیات آزادسازی موصل را به‌دست اردوغان داد.

قبل‌تر نیز اردوغان اعلام کرده بود هر نوع تلاش برای ناامن کردن ترکیه موجب ورود ارتش این کشور به عملیات آزادسازی موصل می‌شود.

باید دید موضع‌گیری نهایی بغداد و دمشق در قبال ورود ترک‌ها به عملیات موصل چیست و آیا فرستاده آمریکایی‌ها می‌تواند حشد الشعبی و نخست وزیر عراق را به این امر راضی کند یا خیر؟!

 در جمع‌بندی، خروج داعش در بازه‌ای دو تا پنج ساله از منطقه شام به‌سمت لیبی یا حضور شاخه‌ای قوی از این گروه تکفیری در افغانستان جدی به‌نظر می‌رسد. بی‌توجهی به افغانستان و بازگشت افغانستانی‌های عضو داعش، اویغورها، پاکستانی‌ها و عرب-افغان‌ها می‌تواند داعشی جدید با عنوانی حتی جدید در شرق کشور به‌وجود آورد.

با توجه به بافت قبایلی، ریشه فکری، حضور گروه‌های مختلف و نبود تمرکز امنیتی خاص در این منطقه، شرق ایران (مناطقی میان افغانستان، پاکستان و چین) مستعد شکل‌گیری "داعش نوین" خواهد شد.

 

منبع: اندیشکده مطالعات جهان اسلام