روزشمار تاریخ؛ شهادت عبدالله بن عفيف، نخستين معترض واقعه عاشورا

در چنين روزي - 21دي سال 1335هجري شمسي: ابوالقاسم سَحاب از بانيان جغرافياي جديد درايران درگذشت و دركتابخانه آستانه حضرت معصومه (س) در قم به خاك سپرده شد. او با وجود تنگدستي خانواده تحصيلاتش را تا سطوح عالي دنبال كرد و با معلمي مخارج تحصيل خود را فراهم كرد. نام ابوالقاسم سحاب علاوه برتأليف كتاب هاي متعدد در زمينه علم جغرافيا به سبب هنر وي درخوشنويسي و كتابت آثاري زيبا و ارزشمند در تاريخ كشورمان نامي ماندني است. از اين مرد فرزانه افزون بر صدها مقاله در مطبوعات داخلي و خارجي يك ديوان شعر، نزديك به 70 جلد كتاب در زمينه‎هاي سياست، دين و علوم مختلف به جاي مانده است كه اسرار حج و زندگاني امام حسين (ع) از آن جمله‎اند.

در چنين روزي - 21دي سال 139 هجري شمسي: آيت‏اللَّه "شيخ محمد مهدي شمس‏ الدين"، عالم مجاهد و متفكر بزرگ مسلمان درگذشت. وي در نيمه شعبان سال 1353 هجري قمري برابر با 1312هجري شمسي در نجف اشرف به دنيا آمد. وي پس از دوران كودكي، مقدمات علوم ديني را فراگرفت و پس از پشت سر گذاشتن سطوح عاليه، در درس خارج حضرات آيات، سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم خويي به مقامات بالاي علمي دست يافت. شيخ محمد مهدي شمس الدين همزمان با تحصيل به تدريس و تأليف نيز مي‏پرداخت و با قلم شيوايش، در بسياري از مجلات علمي و ادبي نجف مقالاتي نگاشت. او همچنين در تأسيس مؤسسه مُنتدي النّشر در راستاي گسترش فرهنگ اسلامي شركت داشت و در دانشكده فقهِ نجف نيز به تدريس مشغول بود. شيخ محمد مهدي شمس‏ الدين در 36 سالگي براي ياري مردم لبنان راهي اين كشور شد و با كمك امام موسي صدر، بنيادها و مؤسسات خيريه و علمي متعددي پايه‏گذاري كرد. ايشان بعدها به عنوان نايب رييس و سپس رييس مجلس اعلاي شيعيان لبنان برگزيده شد و منشأ خدمات مفيدي براي مردم گرديد. آيت‏اللَّه شيخ محمد مهدي شمس‏الدين، يكي از مردان نادري بود كه علم و فقاهت را با جهاد و استقامت در هم آميخته بود. وي ضمن آگاهي از علوم ديني، در عرصه پيكار با زورگويان و غاصبان صهيونيستي پيشگام بود و در عين حال از انقلاب اسلامي ايران به رهبري خميني كبير حمايت مي‏كرد. از اين متفكر مسلمان آثار متعددي بر جاي مانده كه ثورة الحسين، انصار الحسين، شرح عهد الاشتر و الغدير و غيره از آن جمله‏اند. آن مرد بزرگ سرانجام در 21 دي ماه 1379 هجري شمسي برابر با نيمه شوال 1421 هجري قمري در 67 سالگي بدرود حيات گفت و در مسجد امام صادق (ع) كه توسط معظم له در بيروت تأسيس شده بود به خاك سپرده شد.

در چنين روزي - 13محرم الحرام سال 1021هجري قمري: "مرحوم آيت الله ملا عبدالله شوشتري"، از عالمان شيعه و شاگرد مقدس اردبيلي درگذشت. مرحوم شوشتري همزمان با انتقال حوزه علميه قزوين به اصفهان از نجف به ايران بازگشت و از مدرسان برجسته اصفهان شد. ايشان در دوره اقامت خود در اصفهان به بناي مدرسه ملا عبدالله و مدرسه شيخ لطف الله در ميدان نقش جهان همت كرد و اين آثار زيبا را از خود به يادگار گذاشت. گفتني است كه مرحوم شوشتري در مدت اقامت خود در مشهد مقدس براي تعمير حرم مطهر امام رضا (ع) و برخي مساجد و مدارس تلاش بسيار كرد. پيكر ايشان در كنار مزار شهيدان كربلا به خاك سپرده شده است.

در چنين روزي - 13محرم الحرام سال 61 هجري قمري: "عبداللَّه بن عفيف" به دست "عبيداللَّه بن‏زياد" شهيد شد. نخستين اعتراض آشكار نسبت به جنايت عبيدالله بن زياد در شهادت امام حسين(ع)، از سوي يكي از شيعيان كوفه، به نام عبدالله بن عفيف اَزدي برخاست. عبيدالله بن زياد، پس از آن كه اسيران واقعه‏ كربلا را در مجلس خود با كلمات درشت و خشن، مورد اذيت و آزار قرار داد و آنان را سرزنش كرد، عبدالله بن عفيف كه از شيعيان دلير اميرمؤمنان و از زاهدان و عبادت پيشه‏گان كوفه بود، همين‏كه نعره‏هاي نفرت‏انگيز عبيدالله را شنيد، به خشم آمد و پاسخ عبيدالله را داد. عبيدالله بن زياد كه انتظار چنين پيش‏آمدي را نداشت و خيال مي‏كرد كه ديگر نفس در سينه‏هاي دوستان اهل بيت (ع) حبس شده است، با تكبر و خودخواهي تمام دستور داد او را دستگير كرده و به نزدش ببرند. تلاش مأموران حكومتي براي دستگيري وي به خاطر حمايت افراد قبيله عبدالله ناكام ماند اما ماموران عبيدالله شبانگاه به سوي خانه عبدالله بن عفيف هجوم آورده و او را از خانه‏اش به بيرون كشيده و با ضربات شمشير به شهادت رسانيدند. جنايات‏كاران حكومتي، سرش را از بدن جدا كرده و بدن او را به دار آويختند. بدين‏گونه نخستين جرقه‏اي كه كه مي‏رفت كوفه را بار ديگر به حركت درآورد و جنبش عظيمي را پي‏افكند، به دست مزدوران پليد اموي به خاموشي گراييد. ولي شش سال بعد، شيعيان كوفه و دوستداران اهل بيت (ع) انتقام خويش را از عاملان جنايت كربلا گرفتند و آنان را به دست مختاربن‏ابي‏عبيده ثقفي به اشد مجازات رسانيدند.

در چنين روزي - 13محرم الحرام سال 1080 هجري قمري: "شيخ محمد صالح مازندراني"، داماد علامه‏ مجلسي درگذشت. همسر وي آمنه بيگم، بانوي بسيار فاضل، عالم و پرهيزكار بوده و ملاصالح را در حل مسايل علمي ياري مي‏كرد. وي در نزد استادان بزرگواري مانند محمدتقي مجلسي، شيخ بهايى و ملاعبداللَّه شوشتري كسب علم كرد. وفات اين عالم رباني و محقق بزرگ در اصفهان روي داد و در كنار علامه مجلسي در جوار مسجد جامع اصفهان به خاك سپرده‏شد. حاشيه‏ شرح لمعه، شرح روضه‏ كافي و شرح زُبدةُالاصول شيخ بهايي از تأليفات ملا محمد صالح مازندراني به شمار مي‏روند.

خبرگزاري شبستان