ابعاد بین المللی فاجعه منا در قم بررسی شد

به گزارش «شیعه نیوز»، حمید محمدی معاون سازمان حج و زیارت در این نشست اظهار کرد: وسعت و عمق فاجعه منا در سرزمین مسلمانان ثابت کننده بی تدبیری مسئولین سعودی بود که دولت و قدرت آنان را خدشه دار ساخت.

او افزود: با توجه به فرموده مقام رهبری زنده نگه داشتن و جلوگیری از فراموشی چنین فاجعه ای بسیار قابل اهمیت است و می طلبد که در تمامی عرصه ها به آن توجه شود.

معاون سازمان حج ادامه داد: دولت عربستان نتوانست ابتدایی ترین امور را در حفظت از جان حجاج رعایت کند و در حال حاضر به عضویت کمیسیون حقوق بشر درآمده است.

او تصریح کرد: در هر صورت مسئولیت حفاظت جان حجاج بر عهده دولت عربستان بوده است که متاسفانه دولت عربستان سعی کرده از زمان وقوع حادثه اخبار و اطلاعات را به گونه ای دیگر جلوه دهد و تمام رسانه‌های مورد نفوذ عربستان این فاجعه را ناشی از ازدحام جمعیت مطرح کردند.

محمدی ابراز داشت: دولت عربستان با کنترل رسانه ها اجازه ندادند ابعاد اصلی این حادثه برای کسی روشن شود چرا که وقوع چنین حادثه ای برای خودشان نیز سوال برانگیز بوده است.

او خاطر نشان ساخت: عربستان حتی در حفاظت از اجساد نیز کوتاهی کرده و محل نگهداری آنان را به یک پادگان نظامی تبدیل کرده بود و منطقه ای امنیتی را ایجاد کرد تا عمق فاجعه را پنهان سازد.

معاون حج و زیارت با بیان اینکه امسال تعداد جمعیت حجاج تقریبا نصف جمعیت سال گذشته بوده است گفت: با توجه به طرح توسعه حرم و سهمیه کشورها برای حضور در مراسم حج علاوه بر کم بودن حجاج داخلی عربستان از کشور ما نیز ۳۱ هزار نفر کاهش جمعیت داشته و این نشان می دهد با توجه به تجربه عربستان در پذیرش حجاج بیشتری در سالهای گذشته ، نباید چنین حادثه ای رخ می داده است.

او خاطرنشان ساخت: بنابر آنچه که برنامه ریزی شده بود حجاج ایرانی باید از سوق العرب و جوهره حرکت می‌کردند و سپس به طبقه همکف جمرات می‌رسیدند که پس از حرکت حجاج از ورود ایشان به خیابان‌های تعیین شده جلوگیری و همه را به سمت خیابان ۲۰۴ هدایت کردند.

محمدی افزود: خیابان ۲۰۴ مسیر عبور حجاج آفریقایی و خیابان ۲۰۶ منطقه اسکان حجاج آفریقایی بود ولی با این وجود از ورود حجاج به خیابان‌های دیگر جلوگیری شده و همه به سمت خیابان ۲۰۴ هدایت شدند.

او در ادامه عنوان کرد: همزمان شدن بازگشت عده‌ای از حجاج و حرکت سایر حجاج به این مسیر یک گره جمعیتی ایجاد کرد که سربازان دولت عربستان که می‌خواستند این گره را مدیریت کنند با بستن انتهای راه سبب ایجاد ازدحام و افتادن حجاج به روی هم و جان باختن آنها شدند.

معاون امور حج و زیارت سازمان حج با اشاره ایجاد برخی شایعات مبنی بر پخش گاز شیمیایی میان جمعیت گفت: این مسئله کاملا قابل تکذیب است چرا که هیچ نشانه‌ای مبنی اینکه چنین مسئله‌ای را اثبات کند مشاهده نشده است.

او افزود: حضور نیروهای جوان و بی تجربه در مدیریت مراسم از دیگر عوامل بروز این فاجعه بود چرا که خود نیروهای سعودی از وقوع این فاجعه بهت زده شده بودند و نتوانستند حادثه را آنچنان که باید مدیریت کنند.

محمدی در ادامه با اشاره به شناسایی حجاج ایرانی حادثه منا گفت: با توجه به اینکه کانتینرهای مخصوص برای نگهداری اجساد پیش بینی نشده بود و اجساد در کانتینرهای حمل و نگهداری مواد غذای نگهداری می شدند شرایط نامساعدی را بر اجساد ایجاد کرده بود که متاسفانه بسیاری از اجساد قابل شناسایی نبودند که ایثارگری کارگزاران حج در شناسایی اجساد در این حادثه بسیار قابل اهمیت است.

او ابراز داشت: بی‌تدبیری سعودی‌ها در مدیریت فاجعه منا و بی تفاوتی نسبت به امداد رسانی در زمان وقوع فاجعه که باعث شد بسیاری از حجاج براثر تشنگی و گرما دچار ضعف جسمانی شده و زیر پای دیگر حجاج جان خود را از دست دهند از جمله عوامل مؤثر و تامل برانگیز در وقوع این فاجعه عظیم است که باید مورد توجه قرار گیرد.

معاون امور حج و زیارت سازمان حج در پایان گفت: خوشبختانه و به جهت همدردی با حادثه دیدگان فاجعه منا از سوی دولت کمیته‌ای تشکیل شده تا ابعاد این فاجعه را مورد بررسی و تحقیق قرار دهند.

دولت عربستان باید نسبت به نقض حقوق بین المللی حجاج پاسخگو باشد

مصطفی فضائلی مدیر گروه حقوق بین المللی دانشگاه قم در این نشست اظهار داشت: حادثه منا به لحاظ حقوقی و ابعاد مختلف مدنی و کیفری می تواند به لحاظ بین المللی و فقهی مورد پیگیری قرار گیرد.

او افزود: یکی از موارد مهمی که در بررسی حادثه منا مورد توجه است بحث مسئولیت پذیری دولت عربستان در قبال حادثه دیدگان است که در متن قانون آمده در صورتی که اگر عمل متخلفانه ای در قبال اتباع خارجی در کشور رخ دهد مسئولیت آن بر عهده دولت است.

مدیر گروه حقوق بین الملل دانشگاه قم ادامه داد: هر دولتی تعهدات بین المللی در قبال حفاظت از حقوق اتباع خود دارد که در چند بخش قابل بررسی می باشد.

فضائلی تصریح کرد: تعهدات یک جانبه که بر اساس قوانین کشور مربوط به شهروندان آن می باشد، تعهدات دو جانبه ناشی از رفتار متقابل و دو جانبه افراد نسبت به هم و تعهدات عام بین المللی که در عرصه های مختلف بین المللی قابل اجرا می باشد از جمله تعهدات بین المللی دولتها در حفاظت از اتباع خارجی است.

او اظهار داشت: با توجه به اینکه عربستان خود را یک کشور اسلامی معرفی می کند و به تازگی عضو کمیسیون حقوق بشر شده متاسفانه در مدیریت فاجعه منا و انجام تعهدات بین المللی خود کوتاهی نمود.

مدیر گروه حقوق بین الملل دانشگاه قم یادآور شد: بر اساس موافقت نامه و تعهدات دو جانبه بین دولت عربستان و دولت ایران صریحا به حمایت اتباع در قلمرو کشورها پرداخته شده و همچنین وظیفه دارند حجاج ایرانی را از تمامی حقوق برخوردار سازند و از هر حیث مانند شهروندان خود با آنها رفتار کنند.

فضائلی خاطرنشان ساخت: همچنین بر اساس کنوانسیون حقوق بشر ، امداد ونجات، حرمت به انسان و حرمت به جناره افراد همه از موارد رعایت حقوق بین المللی حجاج است که متاسفانه در فاجعه منا نسبت به آن کم توجهی شده است.

او عنوان کرد: کشور عربستان با توجه به اینکه دولت خود را یک دولت اسلامی می داند نسبت به انجام تعهدات بین المللی خود در قبال حجاج و زائرین بیت الله حرام کوتاهی نموده و فراموش کرده است نسبت به حقوق اتباع وارد شده به عربستان تعهدات اخلاقی دارد .

مدیر گروه حقوق بین الملل دانشگاه قم گفت: متاسفانه تا کنون هیچ کمیته حقیقت یابی در راستای کشف علت بروز فاجعه منا تشکیل نشده است چرا که دولت عربستان باید نسبت به نقض حقوق بین المللی حجاج پاسخگو باشد.

دولت عربستان به جهت نقض فاحش حقوق بشر و سلب حق حیات از حجاج باید مورد بازخواست قرار گیرد

در ادامه این نشست، حجت الاسلام محسن قدیر استاد دانشگاه حقوق پردیس دانشگاه قم گفت: جان باختن هشت هزار نفر در حادثه منا بدون اینکه در یک رسانه خارجی منتشر شود نوعی بی احترامی به حقوق جان باختگان این حادثه است.

او افزود: اگر ۵ نفر آمریکایی در جایی کشته شوند کشورهای غربی اعاده حقوق بشرمی کنند و آن را در رسانه های خود پرورش می دهند اما متاسفانه اطلاع رسانی در این مورد نه تنها در رسانه های داخلی و حتی رسانه های خارجی بازتاب چندانی نداشته است.

قدیر ادامه داد: توجه به این امر که افکار عمومی را رسانه ها رقم می زنند  و می توانند در.سطح جهانی انعکاس داشته باشند که متاسفانه رسانه ها این حرکت را نکردند و تنها کشور ایران بود که بروی این فاجعه مانور رسانه داشت.

استاد حقوق دانشگاه قم تصریح کرد: یکی از عواملی که منجر به بروز چنین فاجعه ای در منا شده است عدم مدیریت صحیح سربازان سعودی و هدایت نادرست حجاج در مسیر بوده است

او اظهار داشت: فشار جمعیت، نبود هوا و گرمای ۵۰ درجه عربستان به همراه عطش فراوان ازدحام جمعیت در هدایت نادرست سربازان که تنها نظاره گر بودند و اجازه دادند جمعیت مانند برگ خزان بر زمین بیافتند این فاجعه را بوجود آورد که اگر سربازان و مسولین امور حجاج مدیریت درستی را اتخاذ می کردند این حادثه رخ نمی داد یا تلفات کمتری داشت.

قدیر یادآور شد: خوشبختانه در کمیته حقیقت یاب و حقوق بشر نوع جنایات از جمله، جنایات جنگی، جنایت علیه بشریت، نسل زدایی و… تعریف شده است که هیچ کدام در حادثه منا امکان پذیر نمی باشد چرا که شرایط آن را نداشته است.

استاد دانشگاه حقوق دانشگاه قم خاطرنشان ساخت: شورای امنیت نیز باید برای فاجعه منا وضعیت بحرانی اعلام می کرد و برای سربازان که در کمک رسانی به حادثه دیدگان کوتاهی کرده اند کیفرخواست صادر کند.

او عنوان کرد: دولت عربستان یک حکومت بسته و دیکتاتوری است و دموکراسی هیچ معنایی نداشته و کشور آزادی نیست که با توجه به همه این موارد و نقض حقوق بشر در فاجعه منا به عضویت کمیسیون حقوق بشر در آمده است.

قدیر ابراز داشت: هر چند کمیته حقیقت یاب سازمان ملل در مورد سوریه، لبنان، بمبارن شیمیایی، ترور رفیق حریری و غزه تشکیل شد اما در هیچ کدام از موارد عملکرد قابل توجهی نداشته است.

استاد دانشگاه حقوق پردیس دانشگاهی دانشگاه قم گفت: دولت عربستان به جهت نقض فاحش حقوق بشر و سلب حق حیات از حجاج باید مورد بازخواست قرار گیرد که متاسفانه سازوکارهای موجود نمی تواند در این راستا مؤثر و تاثیرگذار باشد.

انتهای پیام/980