آمریکا در پی ایجاد موازنه کردی-ترکی جدید در سوریه است

به گزارش «شیعه نیوز»، نسخه دوم نشست وین با مشارکت 17 کشور بین المللی و منطقه‌ای جمعه گذشته برگزار شد و با انتشار بیانیه 9 بندی به پایان رسید.

روزنامه لبنانی «السفیر» با اشاره به این مسئله به بررسی این نشست پرداخت و نوشت، نشست وین به پایان رسید ولی پیامدهای آن به زودی تمام نخواهد شد. در صورتی که حل و فصل برآمده از نشست‌های پیاپی وین به نتیجه نرسد، بعید نیست که جنگ نیابتی میان روسیه و آمریکا در سوریه آغاز شود. قدر مسلم اینکه جنگ داخلی در سوریه که 5 سال طول کشیده است، نمی‌تواند به پایان برسد و طی دو نشست به حل و فصل سیاسی ختم شود. ولی اعلام اینکه نشست سومی طی دو هفته آتی برگزار خواهد شد بدین معناست که شکافی که مواضع آمریکا و روسیه را از هم جدا می‌کند قابل پر کردن نیست و ایده روسیه برای حل و فصل سیاسی زمانی می‌تواند مورد قبول آمریکا باشد که تعدیل و اصلاحات بیشتری در آن صورت گیرد.

تاکتیک‌های آمریکا برای مذاکره با مسکو و دمشق

به گزارش این روزنامه، واشنگتن به خوبی می‌داند وارد شدن به مذاکرات سیاسی درباره سوریه آن هم بدون پیش شرط بدین معناست که در واقع روسیه و دولت سوریه با خیال آسوده در این مذاکرات شرکت می‌کنند و دولتی که با قدرت نظامی معارضان سرنگون نشد به سختی می‌توان آن را با چنین مذاکرات بدون پیش‌شرطی وادار به تغییر کرد. از این روی نشست «وین-1» برای بررسی اصل کناره‌گیری اسد نبود بلکه برای مذاکره بر سر دوره زمانی بود که وی طی مرحله انتقالی 6 ماهه یا یک ساله یا یک سال و نیمه در قدرت باقی بماند. اینجا بود که واشنگتن به ریاض و آنکارا فرصت داد که برای کوتاه کردن زمان دوره انتقالی سختگیری و به روسیه اعمال فشار کنند تا مسکو پیشاپیش امتیازاتی بدهد که وضعیت روسیه و دولت سوریه را تغییر دهد.

بنا بر این گزارش، به موازات پیش شرطها، واشنگتن تمایل دارد که مشارکت در نشست «وین-2» را به گونه‌ای گسترش دهد که به یک نشست بین‌المللی-منطقه‌ای بدل شود نه اینکه طبق خواسته مسکو یک نشست آمریکایی-روسی باشد. در همین راستا، کشورهای اروپایی عضو شورای امنیت مانند انگلیس، فرانسه، اتحادیه اروپا، «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ایتالیا و آلمان در این نشست حضور داشتند. در واقع این مشارکت بدین سبب است تا بار مقابله با روسیه بر دوش هم‌پیمانان غربی واشنگتن باشد. جالب بود که واشنگتن با وجود مخالفت عربستان از ایران نیز دعوت کرده بود؛ چرا که عملا بدون ایران نمی‌توان به حل و فصل سیاسی در سوریه دست یافت.

گزینه‌های پیش روی واشنگتن در سوریه

السفیر درباره گزینه‌های پیش روی آمریکا نیز نوشت، علل گرفتاری آمریکا در سوریه، محدود بودن گزینه‌ها و هزینه‌های سیاسی حاصل از آن است و نه به این خاطر که اوباما در سال پایانی ریاست جمهوری خود به «اردک لنگ» تبدیل شده است. اما چهار گزینه پیش روی آمریکا قرار دارد:

نخست؛ عدم انجام اقدامات جدی که بتواند بر موازنه قدرت در سوریه تأثیر داشته باشد. مسئله‌ای که در صورت تداوم عملیات نظامی روسیه به پیروزی دولت سوریه منتهی خواهد شد و بدین ترتیب جنگ داخلی به پایان خواهد رسید. مبرهن است که دولت سوریه چندین بار «خطوط قرمز»ی را نقض کرده است که اوباما تعیین کرده بود و این مسئله به معنای شکست بزرگی برای وی و آمریکا است. در نتیجه احتمال ندارد که اوباما این گزینه را برگزیند.

دوم؛ ائتلاف با ایران و دولت سوریه برای مبارزه با گروه تروریستی داعش. این گزینه برای ائتلاف‌های آمریکا در خاورمیانه هزینه سنگینی دارد و فرصت کاندیدای «دموکرات» را در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 از بین خواهد برد.

سوم؛ حمله هوایی به دولت سوریه و مداخله زمینی به همراه نیروهای ترکیه و عربستان برای سرنگون کردن دمشق. اوباما در جنگ علیه سوریه هیچ وقت بر روی این گزینه حساب نکرد و با وجود اینکه دمشق خطوط قرمز وی را رعایت نکرد باز هم بدان روی نیاورد؛ زیرا قصد ندارد وارد جنگ تازه‌ای شود. همچنین مداخله نظامی روسیه این احتمال را به صفر رسانده است؛ زیرا این مسئله به معنای رویارویی نظامی مستقیم آمریکا با روسیه در سوریه خواهد بود.

چهارم؛ ادامه حمایت از معارضان مسلح یا افزایش کمی و کیفی آن؛ مسئله‌ای که مدت زمان جنگ داخلی در سوریه را طولانی خواهد کرد و قدرت مسکو نیز تحلیل خواهد رفت. البته این گزینه تصورش صحیح‌تر است. این احتمال با جلوگیری از پیشروی روسیه آغاز و با تجهیز تروریست‌ها به موشک‌های ضد هوایی ادامه خواهد داشت. این گزینه آمریکا به دولت اوباما این امکان را خواهد داد که بر اساس تحولات با روسیه برخورد کند. یا حل و فصل سیاسی را بپذیرد یا تشدید نظامی. در همین راستا، می توان این نکته را فهمید که چرا آمریکا اعلام کرد 5 مستشار نظامی به سوریه اعزام خواهد کرد تا از این طریق جلب توجه کند که کاملا عرصه سوریه را ترک نکرده است. همزمان آمریکا می‌داند که این مستشاران ع ملا موازنه قدرت را در سوریه تغییر نخواهند داد ولی بدان معناست که هزینه سیاسی این اقدام نمادین برای مقابله با روسیه بسیار ناچیزست. البته آمریکا شاید در پی هدف دومی به نام «ایجاد موازنه کردی-ترکی جدید» در سوریه است.

خاتمه

نشست‌های وین-2 از تاکتیک‌های مذاکره‌ای آمریکا  برای تعامل و برخورد با تغییر اساسی پرده برداشت که مداخله نظامی روسیه در موازنه قدرت سوریه و منطقه به وجود آورده است ولی این مسائل در حد تاکتیک باقی می‌ماند و به سطح راهبرد روشن آمریکا برای برخورد با چالش روسیه نمی‌رسد. نبود راهبرد نشان داد که دولت اوباما وارد تنگنایی شده که به دشواری از آن با پیروزی خارج خواهد شد خصوصا آنچه وی در سبد خود دارد از تاکتیک فراتر نمی‌رود و موازنه قدرت نیز در سوریه تا کنون به سود این کشور نبوده است. از این روی بعید نیست که تا دو هفته آینده -زمان برگزاری نشست آتی درباره سوریه- شاهد تلاش‌های تاکتیکی همپیمانان واشنگتن برای ایجاد تغییر نسبی موازنه قدرت در سوریه باشیم که البته هدف از این مسئله نیز تقویت مواضع مذاکره‌ای در نشست سوم خواهد بود.

انتهای پیام/ 852