گزارش فارس از سرگرداني زائران عتبات عاليات در مرز مهران

به گزارش خبرگزاري فارس، گروهي از خبرنگاران و گزارشگران اين خبرگزاري راهي استان ايلام شد تا وضعيت زائران عتبات عاليات در نقطه صفر مرزي را بررسي كند و انعكاس دهد.

زماني كه گروه اعزامي خبرگزاري فارس به شهر مهران رسيد شايد در نگاه اول تنها اتوبوس‌هاي حامل تعداد زيادي زائر توجه‌ها را به خود جلب مي‌كرد. شهر مهران به رغم وجود 13 هزار جمعيت اما شهر آرامي است. آرام به حدي كه جوش و خروش زائران عتبات عاليات بيش از هر چيز توجه هر بيننده را به خود جلب مي‌كند.

با مجوز سرپرست فرمانداري شهر مهران راهي نقطه صفر مرزي شديم جايي كه دل‌ها بسيار نزديك به حرم ابا‌عبدالله‌الحسين(ع) است. پايانه مرزي در حقيقت متشكل از يك سوله بزرگ، ساختمان نمازخانه و سرويس بهداشتي است.ساختمان‌هاي با قدمت چند ساله كه به نظر مي‌آيد بيش‌تر از حجم خود را پذيراي زائران است.

قبل از اشغال عراق تنها مرز رسمي بين ايران و عراق مرز خسروي بود ولي بعد از اشغال اين كشور، مرز شلمچه و مهران نيز به مرزهاي خروجي و ورودي زائران تبديل شد.

مرز مهران كه محل تردد عمده زائران ايراني به عتبات عاليات است، فعاليت خود را از اواسط سال 82 آغاز كرده است. در اين 5 سال چيزي حدود 9 ميليون زائر رسمي از مرز مهران عبور كردند‌ و تقريباً معادل 5/1 ميليارد دلار صادرات كالا داشته‌ است.

مرز مهران نزديك‌ترين نقطه به عتبات عاليات از بعد مسافت است و همچنين امنيت در اين مرز بيش‌تر فراهم و از بعد مسايل ديني، اعتقادي و فرهنگي مردمان 2 طرف نزديكي خيلي زيادي به هم دارند. مردم در 2 طرف شيعه‌نشين هستند، تمام اين عوامل باعث شده تا زائران بي‌شماري در اين مرز تردد كنند.

نمازخانه پايانه گنجايش حداقل 300 الي 400 زائر را دارد كه بتوانند نماز بخوانند و نوبت را به زائر ديگر دهند البته اگر با وجود آن همه جمعيت كه خسته تازه سرپناهي براي استراحت يافته‌اند، امكان ورود به نمازخانه و خواندن نماز وجود داشته باشد.

ضمن اين‌كه بهتر است زائران مُهر نيز به همراه داشته باشند چرا كه نمازگزاران با كمبود مُهر مواجهند.

از سوي ديگر در آن همهمه جمعيتي كه در پايانه ايجاد شده است، حتي برخي زائران شب را نيز در نمازخانه سپري مي‌كنند در حقيقت نمازخانه حكم مكان استراحت براي زائران در راه مانده را دارد.

ساختمان سرويس بهداشتي نيز به رغم آن‌كه حداقل 72 چشمه توالت و 36 روشويي براي زائران زن و مرد دارد اما اين تعداد جوابگوي زوار نيست و حتي جمعيت گسترده و استفاده مكرر از سرويس‌ها موجب خراب شدن و يا پر شدن حداقل 30 چشمه توالت شده است. از سوي ديگر كسي به وضعيت اين سرويس‌ها رسيدگي نمي‌كند و در بدترين وضعيت ممكن هستند.

اگر زائري دچار حادثه‌ شود، هيچ پزشك يا امكاناتي براي درمان وي وجود ندارد. برخي اوقات زائران از درد به خود مي‌پيچند و پيگيري همراهان اين زائران تنها به درها بسته اورژانس بدون آمبولانس و پزشك منتهي مي‌شود.

به گفته سرپرست فرماندار مهران، اين پايانه تنها براي حضور نيم ساعته زائران پيش‌بيني شده است به همين دليل بوفه‌ مواد غذايي كه در اين پايانه تعبيه شده تنها حاوي تعدادي آب ميوه و كيك و بيسكويت است كه آن را هم با قيمتي گرانتر از حد معمول عرضه مي‌كنند.

پايانه مرزي مهران هيچ امكان گرمايشي و سرمايشي ندارد و تنها سالن وسيعي است كه تعداد زيادي نيمكت آهني در آن تعبيه شده است ولي اين نيمكت‌ها به اندازه تعداد زائران نيست و اكثريت زائران بر روي زمين نشسته‌اند.

وقتي از زائران مي‌پرسيم چند ساعت است كه در مرز، انتظار ورود به كشور عراق را مي‌كشند، مشخص مي‌شود كه زائران حدود نيمه شب از استان‌هاي خود به شهر مهران رسيدند و در زائرسراهاي در نظر گرفته شده اسكان يافتند. زائرسراهايي كه امكاناتي ندارد و تنها استراحتگاه موقتي است كه با موكتي مفروش شده است و هيچ امكان ديگري ندارد. حتي متكا و پتو براي استراحت چند ساعته زوار در نظر گرفته نشده است.

به گفته رئيس سازمان عتبات عاليات؛ امكاناتي در حد پتو ، غذاي سرد و غيره به زائران داده مي‌شود. براي اينكه زائران در مرز در خصوص غذا دچار مشكل نشوند، تقريباً 4 الي 5 هزار كنسرو دپو مي‌شود تا به زائران خدمات‌دهي كنند.

زائران حرم اباعبدالله‌الحسين(ع) كم‌تر حاضر به سخن از سختي مي‌شوند چرا كه معتقدند زيارت مرقد مطهر امام حسين‌(ع) آنقدر با ارزش است و بدون گذراندن مراحل سخت، شايستگي ديدار نصيبشان نمي‌شود.

آن‌ها به هيچ عنوان از غذا و اسكان نمي‌ناليدند بلكه اين موارد را طبيعي مي‌دانستند چرا كه مسير طولاني را با اتوبوس از شهر خود طي ‌كرده بودند و مي‌ديدند در نقطه صفر مرزي نيز امكانات بسيار كمي وجود دارد در نتيجه انتظاري از هيچ سازمان و ارگاني نداشتند.

زائران عنوان مي‌كنند كه قبلاً به آن‌ها گفته شده است كه ميزان توقف آن‌ها در پايانه مرزي به طور ميانگين 4 ساعت خواهد بود و آن‌ها اين ميزان را قابل قبول مي‌دانستند و ساعت‌هاي بيش‌تر براي آنان پرسش ايجاد مي‌كرد.

اما پرسش آن‌جا مطرح مي‌شود كه تعدادي از زائران زير مجموعه سازمان حج و زيارت بيش از 4 ساعت و گاهي يك تا 4 روز در مرز انتظار ورود به داخل خاك عراق را مي‌كشيدند. افرادي در نمازخانه پايانه مرزي منتظر مي‌ماندند و عده‌اي نيز به زائرسراي سازمان حج و زيارت در شهر مهران منتقل مي‌شدند.

آنچه مسلم است براي زائران حرم اباعبدالله‌الحسين‌(ع)، صبوري كردن عجيب نيست و آنان مي‌دانند كه بايد براي رسيدن به آن‌چه در دل آرزو دارند، صبوري پيشه كنند.

از سوي ديگر مردم شهر مهران به رغم آن‌كه شيفته ائمه اطهار‌(ع) هستند اما با حجم انبوه مسافراني روبه‌رو هستند كه گاهي اوقات روزهاي متوالي ميهمان مردم اين شهر هستند.

زائراني كه از روستا و شهرهاي دور و نزديك به شهر مهران رسيده‌اند و نياز به غذا و محلي براي اسكان دارند.

بر اساس آمار به دست آمده ميانگين تردد افراد در مسير مهران، نقطه صفر مرزي حدود 4 الي 5 هزار نفر است.

اين در حالي است كه جمعيت شهر مهران حدود 13 هزار نفر است يعني معادل نيمي از جمعيت اين شهر، زائر روزانه در اين شهر تردد مي‌كنند كه اين موضوع باعث وجود مشكلاتي از قبيل كمبود نان، آرد، برخي لوازم بهداشتي، از بين رفتن امكانات و پاكيزگي شهر مي‌شود.

از سوي ديگر شهر مسير تردد زائران به سمت شهر مهران و نقطه صفر مرزي، از جاده‌اي است كه هنوز زيرساخت‌هاي آن فراهم نشده است چرا كه در گذشته زائران از مرز خسروي عبور مي‌كردند و بيش‌تر امكانات در آن مرز و براي راه‌هاي آن هزينه شده است.

حضور تعداد بي‌شماري زائر انفرادي باعث بروز مشكلات فراواني همانند كمبود غذا، سرويس ‌بهداشتي و غيره براي زائراني كه در غالب كاروان هاي حج وزيارت به عتبات عاليات مراجعه اعزام مي‌شود، ايجاد مي‌كند.