آیا فرشتگان نیز شادی و اندوه و گریه دارند؟

شیعه نیوز:
پرسش
آیا ملائکه و فرشتگان نیز شادی و خنده و غم و گریه دارند؟
پاسخ اجمالی
آنچه از روایات در این زمینه استفاده می‌شود، این است که فرشتگان نیز در قبال موضوع ناراحت کننده متأثر و در برابر مسئله نشاط آور شاد و مسرور می‌شوند. در این مقال تعدادی از روایات را به عنوان نمونه بیان می‌کنیم:
1. «...أ ما ترضین أن تبکی‏ له الملائکة و یأسف علیه کل شی‏ء»؛[1] امام صادق( علیه السلام ) از قول رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) نقل می‌فرمایند: ... آیا تو دوست نداری که فرشتگان برایش(امام حسین) گریه کنند و تمام موجودات برایش متأثر شوند.
2. «... قَالَ نَعَمْ یَا بِنْتَاهْ قُتِلَ قَبْلَهُ أَحَدٌ کَانَ تَبْکِیهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرَضُونَ وَ الْمَلَائِکَة....»؛[2] رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) در مورد شهادت امام حسین( علیه السلام ) خطاب به حضرت فاطمه( سلام الله علیها) فرمود: ... دخترم، پیش از او کسى این طور کشته نشده است که آسمان‌‏ها، زمین، فرشتگان و... برایش گریه کنند.
3. «إِذَا مَاتَ الْمُؤْمِنُ بَکَتْ‏ عَلَیْهِ الْمَلَائِکَةُ...»؛[3] هرگاه مؤمنی از دنیا برود فرشتگان برایش گریه می‌کنند.
4. «بَیْنَمَا رَسُولُ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) ذَاتَ یَوْمٍ قَاعِدٌ إِذْ نَزَلَ جَبْرَئِیلُ ( علیه السلام )‏ وَ هُوَ کَئِیبٌ حَزِینٌ مُتَغَیِّرُ اللَّوْنِ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) مَا لِی أَرَاکَ کَئِیباً حَزِیناً قَالَ یَا مُحَمَّدُ وَ کَیْفَ لَا أَکُونُ کَذَلِکَ وَ إِنَّمَا وُضِعَتْ مَنَافِیخُ جَهَنَّمَ الْیَوْمَ...»؛[4] روزى پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) نشسته بودند، ناگاه جبریل در حالى‌که رنگ پریده، اندوهگین و افسرده بود آمد. پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: چرا تو را چنین اندوهگین و افسرده مى‌‏بینم؟ گفت: اى محمد! چرا چنین نباشم که امروز کوره‌‏هاى جهنم را نهادند؟
۵. «لمّا قتل الحسین علیه السلام ضجّت الملائکة بالبکاء و النحیب و قالوا: إلهنا و سیّدنا، تغفل عمّن قتل صفوتک و ابن صفوتک. فأوحى اللَّه إلیهم: قرّوا ملائکتی فو عزّتی و جلالی لأنتقمنّ منهم و لو بعد حین، ثمّ کشف اللَّه عن الأئمّة من ولد الحسین علیهم السلام فسرّت الملائکة بذلک ...»؛[5] هنگامی‌ که امام حسین( علیه السلام ) کشته شد، ملائکه‏ شیون و زارى کرده گفتند: اى خدا و مولاى ما، آیا از کسى که برگزیده تو و فرزند برگزیده تو را کشته غفلت مى‌‏کنى؟ از جانب خداوند وحى آمد: اى ملائکه‏ من، خوشحال‏ باشید، قسم به عزّت و جلالم، من از قاتلان حسین( علیه السلام ) انتقام خواهم گرفت، آن هم به زودى. بعد هم پرده غیبى کنار رفت و ملائکه امامانى را که از صلب امام حسین بودند دیدند و خوشحال‏ شدند.
این روایات به خوبی بیانگر این صفت فرشتگان هستند که آنها نیز در برابر مسائل تأثر انگیز، یا مسرت بخش اندوهگین و مسرور می‌شوند.
[1]. کوفى، فرات بن ابراهیم،‏ تفسیر فرات الکوفی، ص 654، مؤسسة الطبع و النشر فی وزارة الإرشاد الإسلامی، تهران، چاپ اول، 1410ق.‏
[2]. ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، النص، ص 69، دار المرتضویة، نجف اشرف، چاپ اول، 1356ش‏.‏
[3]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج ‏1، ص 38، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.‏
[4]. فتال نیشابورى، محمد بن احمد روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج ‏2، ص 507، انتشارات رضى، قم، چاپ اول، 1375ش.
[5]. شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، الجواهر السنیة فی الأحادیث القدسیة (کلیات حدیث قدسى)، ص 484، دهقان، تهران، چاپ سوم، 1380ش.

آیات مرتبط

سوره الرعد (13) : وَيُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلَائِكَةُ مِنْ خِيفَتِهِ وَيُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَنْ يَشَاءُ وَهُمْ يُجَادِلُونَ فِي اللَّهِ وَهُوَ شَدِيدُ الْمِحَالِ
سوره النحل (32) : الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ ۙ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ

T