بهترین و بدترین خوراکی‌های شب یلدا از نگاه طب اسلامی

به گزارش «شیعه نیوز»،حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد محمدیان، محقق طب اسلامی، با اشاره به اینکه شب یلدا یکی از سنت‌های پسندیده است که در آن افراد دور هم جمع می‌شوند و تجدید خاطرات و صله رحم صورت می‌گیرد، گفت: اگرچه خوراکی‌های شب یلدا متنوع و خوشمزه هستند و از هیچکدام نمی‌شود گذشت، اما نباید فراموش کرد که اگر در خوردن آن‌ها زیاده روی کنیم، دچار دردسر‌های زیادی خواهیم شد؛ لذا افراد باید در مصرف خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها احتیاط کنند تا دچار عوارض ناشی از پرخوری در این شب نشوند.

وی افزود: یلدا یکی از آیین‌های سنتی ایران است که به عنوان شب چله آن را می‌شناسند. هر قسمت از ایران فرهنگ و آداب و رسوم خاصی دارد؛ در طب سنتی زمانی که می‌خواهیم به مقوله‌ای نگاه کنیم، ابتدا باید به موضوع مزاجی آن بپردازیم. یلدا که در اولین شب زمستان قرار دارد، از لحاظ زمانی برترین زمان برای سردی و تری است؛ چراکه تری و سردی در این شب از همه شب‌ها بیشتر است و از لحاظ مزاجی هم سرد و‌ تر است. زمانی که به این شب می‌رسیم باید از لحاظ غذایی به این نکته توجه کنیم که جهت‌گیری غذایی ما در این شب به‌طور کامل به سمت غذای گرم باشد و سعی کنیم هر چیزی که استفاده می‌شود، مزاجش گرم باشد.

این محقق طب اسلامی ادامه داد: وقتی در آداب گذشته کشور برای این شب نگاه می‌کنیم، می‌بینیم یکی از مواد غذایی که بیش از هرچیزی استفاده می‌شد، خشکبار و میوه‌جات بود. اکثر این‌ها در اولویت بیشتری نسبت به سایر خوراکی‌ها بودند. یعنی کل شب از این مغزیجات و میوه‌ها بهره می‌بردند و استفاده از این‌ موارد مخصوص شب‌های سرد سال بود. در این شب‌ها مغزیجات گرمی بدن را تأمین می‌کردند و در اثر تأمین این گرمی، بدن انرژی خود را به دست می‌آورد و مقاومت بدن را تقویت می‌کرد و به بیماری‌ها کمتر مبتلا می‌شدند.

خوردن هندوانه در این شب هیچ جایگاهی ندارد
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدیان با اشاره به مضرات خوردن هندوانه در شب یلدا گفت:‌ امروز یکی از مسائلی که وجود دارد خرید هندوانه و خوردن آن در این شب است. با توجه به تحقیقات انجام شده، خوردن هندوانه در این شب هیچ جایگاهی ندارد و نمی‌دانیم هنداونه برای این شب چگونه وارد فرهنگ مردم ایران شده است، چرا که هندوانه از لحاظ مزاج به شدت سرد و‌ تر است و این سردی و تری مخصوص فصل گرماست.

وی اضافه کرد: در شب اول زمستان که سردترین شب سال است، شاهد این هستیم که سردترین غذا‌ها را استفاده می‌کنیم. طبیعتا این سردی در عمق و جان انسان نفوذ می‌کند و بسیار مضر است؛ لذا نباید هندوانه را در فصول سرد مخصوصا در شب‌ها مصرف کرد. نکته بعدی در بحث خوراکی‌های این شب، ماهی پلو است که بسیار هم رواج پیدا کرده. ماهی طبع سردی دارد، شب هم سرد است، زمستان هم سردی دارد و پلو هم که طبیعت سردی دارد، حال فرض کنید اگر همه این سردی‌ها به یکباره در بدن جمع شوند چه فاجعه‌ای را از لحاظ مزاجی در بدن ایجاد می‌کند؛ لذا پلو و ماهی به هیچ وجه برای فصل زمستان مفید نیست و بیشتر مخصوص فصل‌های گرم سال است.

پلو ماهی نخوریم
این محقق طب اسلامی افزود: در روایت داریم که پیامبر گرامی اسلام(ص)، در تابستان داغ عربستان زمانی که ماهی می‌خوردند، بلافاصله بعد از آن خرما هم میل می‌کردند؛ امروز هم اگر کسی قصد دارد پلو و ماهی را برای این شب استفاده کند باید به انواع شیوه‌های مختلف آن را گرم کنند و گرمی بدن را متعادل نگاه دارد. شمالی‌ها سبزی مخصوصی به پلو‌ ماهی می‌زنند و یا آن را با گردو، سیر و سایر مواد غذایی گرم می‌خورند. حتی قدیمی‌ترها ماهی را در روغن کنجد سرخ و یا به صورت کبابی میل می‌کردند تا به حد امکان این غذا طبعش گرم شود.

کدو حلوایی، لبو و انار بهترینند
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدیان گفت: نکته دیگری که توصیه می‌شود در این شب استفاده شود خوردن کدو حلوایی است. کدو حلوایی از لحاظ مزاجی گرم است و برای این شب بسیار مفید است. در برخی از شهر‌های کشور کدو را با ادویه‌ها و طمع‌های مختلفی تهیه کرده و میل می‌کنند. در روایت داریم که وقتی پیامبر(ص) کدو میل می‌کردند، به پشت دستشان نگاه می‌کردند. سؤال شد‌ ای رسول خدا، حکمت این کار شما بعد از خوردن کدو چیست؟ حضرت فرمودند: این غذا سریع در بدن انسان اثر می‌کند و سریع‌الاثر است.

وی در مورد مغز تخمه‌ها نیز گفت: می‌توان آنها را به صورت متعادل مصرف کرد اما از لحاظ مزاجی تخم کدو سرد است و بهتر است در فصول گرم سال مصرف شود. همچنین انار شیرین هم جزء بهترین میوه‌هایی است که خوردنش برای این شب توصیه می‌شود. انار شیرین چند ویژگی دارد که بخشی از آن شامل پاک کننده خون بودن، گرمی بخش به تن و جان بودن است و اثرش به عمق بدن انسان نفوذ می‌کند.

این محقق طب سنتی گفت: زمستان انتهای سودا و ورود به فصل بلغم است. انار هر چیز که باشد سودا را از بدن خارج می‌کند و یک سودازدای مناسب است. لبو هم از لحاظ گرمی بسیار مناسب و خوب است و توصیه می‌شود در این شب‌ها در مقابل سردی هوا مصرف شود.

وی در مورد مضرات و فایده‌های مصرف غذا‌ها و مغزیجات گرم و سرد در کنار هم و در طول یک شب هم گفت: همه این‌ موارد تأثیرات غذایی مختلفی روی بدن دارد و بهتر است که تنها گرمی‌ها مانند انار، کدو حلوایی و مغزیجات مصرف شود. خوردن این‌ موارد در کنار هم مشکلی ندارد به شرط آنکه از پرخوری دور باشد و تعادل در خوردن حفظ شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدیان در خصوص خوردن شیرینی‌های مصنوعی هم گفت: این شیرینی‌ها به لحاظ مزاجی سرد است و خوردن آن‌ها توصیه نمی‌شود. اما شیرینی‌های طبیعی گرم است. در هر صورت خوردن شیرینی برای بدن مفید نیست و باید در خوردن آن توجه لازم و جدی را داشت. نوشیدنی‌های خوب فصل زمستان و شب یلدا هم عبارت از چای ایرانی با هل یا دارچین یا زعفران، دم نوش نعنا با کمی نبات، معجون شیربادام با عسل و هل هستند.