چرا پرتاب کردن بت¬ها توسط پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و پیامبر اکرم ( علیه السلام ) قبل از فتح مکه انجام نشد؟ آیا این کار، آزردن افراد بت پرست نبود؟

شیعه نیوز: بت شکنی پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام علی ( علیه السلام ) در مراحل پایانی تبلیغ اسلام قرار داشت و این عمل پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام علی ( علیه السلام )، مبارزه با مصادیق مهمی بود که موجب انحراف مردم شده و بر شرک­ورزی بیشتر دامن می زد.

اساساً انبیا و رسولان الاهی به ویژه پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) مبعوث شده بودند، برای این که عقاید باطل را از بین ببرند و در مقابل، ارزش­ها و عقاید الاهی را جایگزین نمایند؛ از این رو، این مأموریت الاهی، پرتاب کردن بت ها را که مظاهر شرک هستند، توسط پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام علی ( علیه السلام ) می طلبید.

از سوی دیگر، این بت پرستان بودند که آزار و اذیّت ها زیادی را به پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و مسلمانان رساندند، آنان را تحقیر می کردند و همواره جان و مال آنان را در معرض تهدید قرار می دادند.

پاسخ تفصیلی

تبلیغ و انذار و ارشاد، از مسائل مهم اسلام است؛ از این رو، به پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) دستور داده شد که مردم را تبلیغ و انذار نماید: [1] «برخیز و انذار کن (و عالمیان را بیم ده) و پروردگارت را بزرگ بشمار». [2] انبیا و رسولان الاهی به ویژه پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) مبعوث شده بودند، برای این که عقاید باطل را از بین ببرند و در مقابل، ارزش­ها و عقاید الاهی را جایگزین نمایند. امّا لازم است که دانسته شود به طور کلی، معارف اسلامی بر دو نوع است: معارف فردی و معارف اجتماعی.

تبلیغ و ارشاد معارف اجتماعی و برقراری اصول آن در جامعه، مراحلی را می طلبد که یکی از آن مراحل، مبارزه با انحرافات در این معارف است و انداختن بت­ها از درون خانه کعبه توسط پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام علی ( علیه السلام ) یک نوع مبارزه با بت پرستی بود که هم بعد از بیان و اتمام حجت پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) با مشرکان، این مبارزه به صحنه آورده و جامه عمل پوشاند و هم این که دیگر در کعبه و در نظام یکتاپرستی جای این بت­ها نبود؛ زیرا در شیوه تبلیغ پیامبر اسلام می‌توان شاهد بود که حضرت از تبلیغات انحرافی دشمن غفلت نکرده و در هر فرصتی که به دست آورده آنان را از میان برداشته است. بازی با احساسات مردم در تحریک آنها بر ضد حقّ، از نظر آن حضرت، امری خطیر و غیر قابل گذشت بوده است.

همان طور که، حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) از راه­های گوناگون با بت پرستی مبارزه کرد، ولی بیانات و مبارزات ابراهیم ( علیه السلام ) در این کافران و تیره­بختان لجوج اثر نکرد، از طرفی دستگاه نمرود برای سرگرم کردن مردم و ادامه سلطه خود هرگز نمی ‎ خواست که مردم از بت پرستی دست بردارند، و مشرکان، قیام او بر ضد بت پرستى را جدّى نگرفته بودند. ابراهیم ( علیه السلام ) در تبلیغ یکتاپرستی، مرحله جدیدی را برگزید و با کمال قاطعیت به بت پرستان و نمرودیان اخطار کرد، اما آنها این اخطار ابراهیم ( علیه السلام ) را به شوخی گرفتند. سرانجام، حضرت ابراهیم ( علیه السلام ) غیر از بت بزرگ، سایر بت ها را شکست و بت بزرگ را نگه داشت تا در آینده از همین راه، دشمن را در بت پرستی محکوم نماید و بدین وسیله حقانیت خداپرستی روشن شود. [3]

براین اساس، بت شکنی پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام علی ( علیه السلام ) در مراحل پایانی تبلیغ اسلام قرار داشت و این عمل پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و امام علی ( علیه السلام )، مبارزه قاطع و پی گیر با مصادیق مهمی از باطل بود که موجب انحراف مردم شده و بر شرک­ورزی بیشتر دامن می زد.

در ضمن، خود بت پرستان آزار و اذیّت های زیادی را به پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) و مسلمانان رساندند. آنان را تحقیر می کردند و همواره جان و مال آنان را در معرض تهدید قرار می دادند، ولی پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) تمام آنان را هنگام فتح مکه بخشید، اما آزرده خاطر شدن آنان از محو باطلی که تأثیر مثبتی در زندگی آنها نداشت، نمی توانست دلیل خودداری پیامبر ( صلی الله علیه و آله و سلم ) از نابودی آنها باشد.

برای آگاهی بیشتر نمایه­های زیر را مطالعه نمایید:

1. «آغاز کننده بت­پرستی در مکه»، سؤال 2446 (سایت: 2574) .
2. «انگیزه پرستش بت­ها»، سؤال 4138 (سایت: 4413) .

[1] طباطبایى، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 20، ص 79 و 80، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1417ق؛ حسینى همدانى، سید محمد حسین، انوار درخشان، تحقیق، محمد باقر بهبودی، ج 17، ص 174، کتابفروشى لطفی، تهران، چاپ اول، 1404ق.

[2] مدّثر، آیات 2 و 3.

[3] انبیاء، آیات 55 – 58؛ صافات، 90 – 96.

T