اجاره بها

با شروع فصل جابه‌جایی در خرداد ماه، بازار اجاره مسکن در تهران دوباره مانند سال‌های گذشته رونق گرفته است؛ اما این بار، این رونق باعث افزایش نگرانی و اضطراب در دل مستأجران شده است.

داود بیگی نژاد نایب رئیس اول اتحادیه مشاوران املاک تهران با بیان اینکه طبق برنامه ریزی های صورت گرفته وام ودیعه مسکن به مجردها هم تعلق خواهد گرفت گفت: تسهیلات ودیعه مسکن به متقاضیان و مردان بالای ۴۵ سال و زنان بالای ۳۵ سال تعلق می گیرد.

مرکز آمار ایران در آستانه فصل جابجایی مستاجران، از افزایش ۳۷.۸ درصدی اجاره خانه درمقایسه با دوره مشابه سال گذشته خبر داده است. فایل‌های مسکونی که به‌تازگی در املاکی‌ها و پلتفرم‌های آنلاین قرار می‌گیرند، شوک دوم به مستاجران حساب می‌شوند.

بازار مسکن از جمله نیاز‌های ضروری هر خانواری به‌شمار می‌رود و همواره تحت تاثیر بازار‌های موازی و تحولات منطقه‌ای بوده است؛ در این بین تغییرات قیمت دلار نگرانی‌هایی را به‌وجود آورده که در بحبوبه این تحولات، بازار خرید مسکن و اجاره با چه تغییراتی روبه‌رو خواهد شد.

جزئیات مربوط به یافته‌های این گزارش نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۱، بیش از یک میلیون خانوار مستأجر درگیر فقر در مناطق شهری (۸۲ درصد)، درآمدی کمتر از خط فقر داشته و ۲۳۳ هزار خانوار (۱۸ درصد) با اضافه شدن هزینۀ تأمین مسکن استیجاری به سبد هزینه آن‌ها، درگیر فقر شده‌اند.

تورم اجاره بها ی شهر تهران برای دومین ماه از تابستان امسال برابر ۴۵.۵ واحد اعلام شد؛ این رقم ۰.۴ درصد کمتر از میزان تورم اجاره بها در تیر ماه بود و بنابراین می‌توان اینگونه اذعان کرد که بازار اجاره بها ی خانه در شهر تهران طی مرداد امسال با ثبات رشد قیمت مواجه شده است.

داوود بیگی‌نژاد نایب رئیس اتحادیه املاک با بیان اینکه میانگین نرخ اجاره‌بها در استان تهران بیش‌از ۵۰ درصد افزایش داشته است، گفت: هم‌اکنون رکود تورمی در بازار اجاره‌بها، خرید و فروش مسکن حاکم است؛ البته رکود در بازارهای موازی دیگر نیز وجود دارد اما به طور کلی خریداری در بازار خرید و فروش مسکن نیست.

مجلس و دولت با اجرای قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها با امکان ایجاد شکایت تا پنج سال پس از انعقاد قرارداد قصد دارند به دهه‌ها صدارت صاحب‌خانه‌ها بر بازار اجاره پایان دهند؛ برخی کارشناسان می‌گویند طرح مذکور جذابیت بازار اجاره را کاهش می‌دهد که می‌تواند به فشار تقاضا و افزایش نرخ‌ها منجر شود , گروهی دیگر نیز معتقدند این قانون جایگاه مستاجران را تقویت خواهد کرد.

چند سالی است که دولت با شروع دغدغه و چالش مستأجران قوانینی برای تعیین نرخ اجاره بها وضع و آن را برای مالکان لازم اجرا می‌داند اما به نظر مالکان گلیم خود را بالاتر کشیده و حاضر نیستند زیر بار تعیین نرخ اجاره ۲۰ درصدی دولت مدیون کنند.

جواد سادات مشاور وزیر راه و شهرسازی، گفت: طرح ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره‌بها مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفت که امیدواریم این طرح به زودی توسط مجلس به دولت برای اجرا ابلاغ شود.

این نرخ تورم ماهانه اجاره، در مقایسه با روند یکی دو سال گذشته همین نرخ، در «سطح بسیار پایین» قرار گرفته به این معنا که میانگین تورم ماهانه اجاره مسکن طی دو سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، نرخ ۳ درصد بوده است.

تورم مسکن خصوصا از سال ۹۸ به این‌سو از نرخ میانگین تورم در کشور جلوتر بوده است و هر سال بیش از نرخ تورم به نرخ اجاره‌ها افزوده شده است. اما پیگیری اخبار اقتصادی نشان می‌دهد سرعت تورم در سال گذشته گرفته شده و احتمالا در سال جدید هم این روند ادامه پیدا می‌کند.

سیاست خاصی که به صورت مقطعی جلوی افزایش قیمت‌ها را بگیرد، قابل تصور نیست. سیاست‌هایی هم که حتی در شرایط اقتصادی عادی و نرمال در پیش گرفته می‌شود، به طور معمول در میان‌مدت جواب می‌دهد؛ آن هم در شرایطی که اقتصاد کلان دچار تلاطم نباشد.

یوسف رحیمی گفت: در حال حاضر با بحران واقعی در معیشت پرستاران مواجه هستیم.به گزارش مهر، وی ادامه داد: پرستار ساکن تهران با دو شیفت کار کردن فقط می‌تواند هزینه اجاره خانه را پرداخت کند و در معیشت روزانه خود دچار مشکل می‌شود.

اجاره‌بها به طور مستقیم از نرخ تورم، نرخ ارز، بهای مسکن، سود بانکی و ...اثر می‌پذیرد و با تغییر این عوامل نرخ اجاره هم تغییر می‌کند یا سهم رقم رهن و اجاره کمتر و بیشتر می‌شود. به طوریکه با کاهش ارزش پول ملی و افزایش نرخ دلار علاوه بر افزایش سقف اجاره، سهم رهن کاهش و اجاره بالا می رود.

یک دهه پس از آن یعنی در سال ۱۳۵۵ خورشیدی شمار خانواده‌های مالک مسکن به چهارمیلیون‌و۷۰۹هزار‌و ۸۸۸ خانوار رسیده و در مقابل شمار مستأجران یک‌میلیون‌و‌چهارهزار‌و ۱۲۲ خانوار بوده است. در واقع در این سال نسبت مالکان به مستأجران حدود ۴.۶ برابر بوده است. در سال ۱۳۶۵ خورشیدی شمار خانوارهای مالک مسکن به شش‌میلیون‌و۸۱۴هزارو ۲۲۱ خانوار رسید و تعداد خانوار مستأجر یک‌میلیون‌و۱۵۲‌هزار‌و ۶۷۲ خانوار بود.

پیش از اینکه بازار مسکن دچار شوک قیمت‌های جدید در سال جدی باشد، این روز‌ها افزایش حدود ۱۰ درصدی اجاره بها در مناطق مرکزی و جنوبی تهران نگرانی جدیدی برای مستاجران با نزدیک شدن به سال نو ایجاد کرده است.

مسکن یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های قشر کارگر در ایران است. برآورد‌های کارشناسان نشان می‌دهد کارگران حدود ۷۰ درصد از درآمد ماهیانه خود را صرف هزینه‌های مسکن می‌کنند و انتظار آن‌ها برای خرید یک متر خانه در کلانشهر‌ها به بیش از ۳۰ سال رسیده است!

تورم مسکن و اجاره‌بها در سال‌های اخیر، ضربات متعدد و گاه جبران‌ناپذیری را به زندگی اقشار متوسط و پایین وارد کرده است. یکی از اصلی‌ترین این گروه‌ها کارگران هستند؛ کسانی که عمدتا پایین‌ترین سطح حقوق‌ها را در جامعه دارند.از سوی دیگر حالا که با توجه به آخرین گزارش منتشرشده از سوی مرکز آمار، متوسط قیمت مسکن در شهر تهران به 77 میلیون تومان رسیده است! از آنجا که به‌ویژه در کلانشهرها عملا امکان خرید خانه برای افراد با حقوق کارگری وجود ندارد، کارگران غالبا متقاضی اجاره واحدهای مسکونی هستند.