کمین اردوغان علیه علوی ها

SHIA-NEWS.COM شیعه نیوز:

به گزارش «شیعه نیوز» به نقل از جام جم، آمار دقیقی از تعداد دقیق علوی های ترکیه در دست نیست اما به گفته برخی منابع، تعداد علوی های ترکیه بیش از ۲۰ میلیون نفر از جمعیت ۷۵ میلیونی ترکیه را تشکیل می دهند. رهبران علوی های ترکیه می گویند دولت ترکیه به بهانه های مختلف از احقاق حقوق آنان خودداری می کند.

علویهای ترکیه همچنین اعتراض هایی به دروس تعلیمات دینی و ساختار سازمان امور دیانت ترکیه داشته و خواهان حضور علوی ها در سازمان دیانت و استفاده از امکانات ارایه شده به این سازمان در زمینه اجرای مراسم مذهبی خود هستند. اردوغان که با حزب عدالت و توسعه از سال ۲۰۰۰ بر ترکیه حاکم می باشند بیش از هر چیز دارای نگاهی اخوانی می باشد بگونه ای که بسیاری عملکردهای ترکیه در قبال مصر، تونس و لیبی را بر گرفته از همین نگرش می دانند.

آنچه این روزها در رفتارهای اردوغان مشاهده می شود رویکرد وی به اعلام نزدیکی و دوستی با علوی ها می باشد. به عنوان مثال"رجب طیب اردوغان" نخست وزیر ترکیه با شرکت در یک مراسم افطاری در استانبول ضمن محکوم کردن توهین به علویان ترکیه از سوی جمعی از معترضین این افراد را جمعی "تروریست" خواند و اظهار داشت که بسیاری از آنان بازداشت شده اند.اردوغان همچنین ضمن انتقاد از تظاهرکنندگان پارک گزی اظهار داشت که گروهی "تروریستی" در میان تظاهرکنندگان نفوذ کرده و قصد برهم زدن امنیت ترکیه را دارند.

اردوغان همچنین در این باره افزود "نیروهای پلیس ترکیه این افراد را شناسایی کرده و بازجویی های لازم را در مورد آنان انجام داده اند. آنان از اعضای گروههای تروریستی بوده و علویان ترکیه را تهدید به ترور کرده بودند. این دسته از افراد در سرتاسر ترکیه در حال دسیسه چینی و توطئه هستند." پیش از این نیز رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه اعلام کرد که وی یک علوی تمام عیار است و  امیرالمومنین (علیه السلام) را بسیار دوست دارد. وی که در مراسم افطار حزب عدالت و توسعه حاکم در استانبول شرکت می کرد گفت: اگر علوی بودن به این معناست که حضرت علی را دوست داشته باشیم، من یک علوی تمام عیار هستم، چون من امیرالمومنین (علیه السلام) را خیلی دوست دارم.اردوغان همچنین افزود: اما من نمی دانم به آنان که معتقدند علوی هستند، اما مانند علی زندگی نمی کنند چه بگویم؛ کسانی که می کوشند مشکلات شیعه و سنی را تقویت کنند.

همگرایی اردوغان به علوی ها در حالی صورت گرفته است که در ماه های گذشته علوی ها اعتراض های بسیاری به سیاست های دولت داشته اند چنانکه چندی پیش دهها هزار تن از علوی ها در شهرهای مختلف ترکیه با برپایی تظاهراتی در بیستمین سالگرد کشتار علوی ها در شهر سیواس علیه دولت آنکارا شعار دادند. افراط گرایان در ۱۱ تیر ۱۳۷۲ با آتش زدن هتل شهر سیواس محل برگزاری جشن بزرگداشت شاعر بنام علویان پیر سلطان ابدال سی و سه تن از علویان ترکیه را به آتش کشیدند. به یاد آن روز بزرگترین تظاهرات علویان در منطقه کادی کوی استانبول برگزار شد و بیش از ۱۰ هزار نفر در این تظاهرات شرکت کردند. تظاهرکنندگان پلاکاردهایی که بر آن نوشته شده بود در این ۲۰ سال چه چیزی تغییر یافت؟ نکته قابل توجه آنکه دولتمردان ترکیه نام افرادی را بر مراکز مهم قرار داده اند که بعضا سابقه سرکوب علویان را در کارنامه دارند که نمود آن را در ساخت بزرگترین پل هوایی ترکیه می توان مشاهده کرد که اعتراض مردم را به همراه داشت.

مخالفان حکومت آک پارتی به استفاده از نام یاوز سلطان سلیم برای بزرگ ترین پل هوایی ترکیه اعتراض کردند. احزاب "جمهوری خلق" و "صلح و دموکراسی" و همچنین جمعیت علوی های ترکیه به نام گذاری بزرگ ترین پل ترکیه به نام یاوز سلطان سلیم خان اعتراض کردند.علیرغم شعار و تبلیغات بسیار گسترده ای که از سوی حکومت اردوغان در خصوص برقراری مساوات قومی در ترکیه انجام می شود، هنوز نمادهای تاریخی ضد ملیت و اقلیت های غیر ترک در این کشور به وفور مورد استفاده نهادهای دولتی قرار می گیرد. بخشی از بافت جمعیتی علوی ها کرد و بخشی دیگر ترک تبار هستند. اینک نیز انتخاب نامی که در طول تاریخ جلاد شیعیان در آذربایجان و آناتولی محسوب می شود، بار دیگر نگرانی هایی بین علوی ها برانگیخته است.

سلطان سلیم که لقب یاووز (بی رحم) را داشت در تاریخ به شیعه کشی و ضدیت با ایرانی ها معروف است و جنایات زیادی در آذربایجان پس از شکست چالدران انجام داده است.
حسین آیگون نماینده درسیم و از سیاستمداران کُرد علوی اعلام کرده که سلطان سلیم خون هزاران علوی را ریخته و نباید بزرگترین پل ترکیه با نام او نامگذاری شود. وی همچنین به این موضوع اشاره کرده که دولت اردوغان با این اقدام خود نشان داده که برای برادری بین علویان و اهل سنت، پشیزی ارزش قائل نیست و ترجیح می دهد نام یک جلاد را در ذهن نسل های آتی حک کند.

احمد هاکان تحلیل گر برجسته حریت، این اقدام اردوغان را بی نزاکتی و تلاش برای تحقیر علویان ترکیه دانسته و اعلام کرد که نام مولانا جلال الدین رومی، می توانست بهترین انتخاب ممکن برای این پل باشد.

طاها آک یول از دیگر تحلیل گران حریت که اتفاقا ارتباط نزدیکی با اردوغان دارد، در تحلیل خود، نامگذاری این پل را مصداق بی سلیقگی دانسته و اعلام کرد که این برخورد باعث می شود که بخش قابل توجهی از علویان ترکیه از دولت دلخور شوند.این پادشاه عثمانی خشم بسیاری از علویها را در ترکیه برانگیخته بود زیرا در زمانی که قدرت را در سال ۱۵۱۲ به دست آورد به کشتار علویان پرداخت و بسیاری از شیعیان را به خاک و خون کشاند زیرا وی علویان را متهم کرده بود که با شاه اسماعیل صفوی هم پیمان شده و می خواهند مذهب تشیع را در آناتولی گسترش دهند ، از اینرو حمله نظامی خود ضد ایران را نیز به اجرا درآورد که در این جنگهای داخلی و خارجی (با ایران) ۴۰ هزار نفر از علویان قربانی امیال وی شدند، تا اینکه مصطفی کمال آتاتورک آمد و دولت لائیک خود را مطرح کرد که باعث شد شیعیان و علویان راه نجانی از دست عثمانی ها داشته باشند.بنابراین بسیار عجیب است که رهبران حزب عدالت و پیشرفت در زمان کنونی نام وی را بر پل مورد نظر بگذارند و با این کار ،آنها تمام خاطرات تلخ را برای علویان یادآوری خواهند کرد و با احساسات آنان بازی خواهند کرد .بنابراین ناظران سیاسی معتقدند نام این پل جدید تنشهای مذهبی را در داخل ترکیه خواهد افزود و سازش بین نظام ترکیه و علویان که از طبقه محروم جامعه هستند تحقق نخواهد پیوست.

چرایی رویکرد اردوغان
با توجه به گذشته رفتاری دولتمردان ترکیه با علوی ها این سوال مطرح است که چرا اردوغان رویکرد به علوی ها را آغاز کرده و چه اهدافی را پیگیری می کند؟ در پاسخ به این پرسش بررسی اهداف و چالشهای داخلی اردوغان امری قابل توجه است.نخست آنکه اردوغان در عرصه داخلی تا حدودی جایگاه مردمی خود را از دست داده است بویژه اینکه غرب گرایی و دوری وی از همسایگان مغایر با خواست مردم می باشد که از عوامل اصلی اعتراض های مردم می باشد. اردوغان که از یک سو به دنبال آرام سازی وضعیت داخلی کشور و خیر برداشتن برای رسیدن به پست ریاست جمهوری ترکیه است ، تلاش دارد تا با رویکردهای قومی به نوعی مشروعیت خود را احیا نماید. رویکرد به اکراد و علوی ها از شاخصه های رفتاری اردوغان است.

وی تلاش دارد تا خود را حامی آنها معرفی نماید تا از ظرفیت آنها برای رسیدن به اهداف داخلی برخوردار باشد. این امر نیز مطرح است که وی با ادعای حمایت از علوی ها و جلوگیری از درگیری ها قومی به دنبال توجیه سرکوب کسانی باشد که علیه سیاست های اردوغان در میدان تقسیم حضور دارند.

دوم آنکه اردوغان همچنان به دنبال نفوذ در سوریه می باشد. هر چند که طرح های وی و متحدانش با شکست همراه شده اما وی همچنان برای نابودسازی سوریه و همراهی با غرب تقلا می کند. این سناریو مطرح است که وی با رویکرد به علوی ها طرح استفاده از آنها در سوریه را در دستور کار دارد. از ابتدای ورود ترکیه به تحولات سوریه این سناریو مطرح بوده که وی به دلیل خصومت با علوی ها وارد جنگ شده و بر این اساس نیز به دنبال سرنگونی نظام سوریه است ( اسد رئیس جمهور سوریه علوی است) با توجه به پیامدهای منفی این مسائل برای ترکیه می توان گفت که اردوغان اکنون با رویکرد به علوی ها تلاش دارد تا چنان وانمود سازد که مشکل وی با سوریه برگرفته از نگاه مذهبی و یا خصومت شخصی نمی باشد بلکه برای حمایت از مردم این کشور است. وی می خواهد به علوی های سوریه این تضمین را بدهد که به دنبال نابودی آنها نیست تا در نهایت رضایت آنها را برای خالی کردن پشت نظام سوریه جلب نماید.

نتیجه گیری
در نهایت می توان گفت که رویکرد اردوغان به علوی ها برگرفته از سیاست های داخلی و خارجی وی می باشد و چندان جنبه اعتقادی ندارد چرا که اگر وی واقعا به دنبال همراهی با علویان بود در داخل ترکیه برای احقاق حقوق آنها بیشتر گام بر می داشت و در سوریه نیز به بهانه سرنگونی نظام سوریه کشتار آنها را صورت نمی داد.بر این اساس می توان گفت که اردوغان به دنبال اجرای سیاستی برای کسب محبوبیت برای ادامه حضور در صحنه است و در این راه از هر امکاناتی از جمله رویکرد به علوی ها بهره برداری می کند هر چند که سیاست داخلی و خارجی وی چالشهایی را در تحقق این طرح ایجاد کرده است.

انتهای پیام/ ز.ح