پیامبر آسمانی در کتاب الهی

حجت الاسلام والمسلمین محسن ادیب بهروز، مدیر گروه تاریخ اسلام تحصیلات تکمیلی جامعه الزهرا (سلام الله علیها) درباره راهکارهای شناخت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) به عنوان منشاء خیر و برکت برای عالمیان به خبرنگار شبستان گفت:اگر بخواهیم وجود مقدس رسول الله (صلی الله علیه و آله) را همان گونه که هستند و توسط قرآن معرفی شده اند، بشناسیم باید نگاه خود را از نگاه مورخان انسانی متمایز کرده و از منظر قرآن به شخصیت بی نظیر ایشان بنگریم.

وی با اشاره به ذکر صف رحمت اللعالمین بودن پیامبر (صلی الله علیه و آله) در سوره مبارکه انبیاء اظهار کرد: این صفت یعنی پیامبر مبعوث شدی تنها برکت وجودیت را شامل حال انسان ها نمی کند بلکه موجودات غیرانسانی یعنی جنیان و ملائکه نیز از این وجود پربرکت بهره می برند واین برکت و خیر به محض قرار گرفتن ایشان در رحم مادرشان حضرت آمنه (سلام الله علیها) در عالم هستی جریان یافته است.

با وجود پیامبر در رحم مادر برکت در جهان تسری یافت

حجت الاسلام ادیب بهروز ادامه داد: ما برای این مهم نمونه تاریخی داریم، آنچنان که در روایات حدیثی تاریخی آمده است که وقتی وجود مبارک حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) در رحم مادر قرار می گیرند به حضرت آمنه خطاب می شود که به برکت وجود ایشان ابلیس و دوستان او از دست یافتن به منابع اطلاعاتی انسان ها محروم شده اند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: یعنی تا قبل از آن ابلیس و عوامل او به اطلاعات انسان ها دسترسی داشته اند و میزان غلبه آنها از این طریق بر فرزندان آدم افزایش می یافت، اما وجود مبارک پیامبر (صلی الله علیه و آله) در رحم مادر این دسترسی را از بین برد و منجر به شکایت ابلیس شد که چرا این دسترسی از او سلب شده و خداوند وجود پیامبر خاتم (صلی الله علیه و آله) را دلیل این رویداد برشمرده است.

وی با بیان این مطلب که این برکات و خیرات وجود حضرت رسول (صلی الله علیه و آله)در دوره های مختلف زندگانی ایشان همچنان شامل حال بشر شده است، ابراز کرد: وجود ایشان همواره یک سری از بلایایی که انسان مستحق آنها بوده است را دفع کرده، این در حالی است که بنابر قانون علت و معلول هر خطا و اشتباهی بازخوردی سوء دارد،اما وجود پیامبر (صلی الله علیه و آله) این قانون را زیرسوال می برد.
حجت الاسلام ادیب بهروز تاکید کرد: تاکید قرآن بر رحمت بودن پیامبر (صلی الله علیه و آله) ارتباط و دستیابی ما به ایشان را از یکسویگی خارج کرده و زمینه بهره مندی متقابل را فراهم کرده است از این رو ما باید رسول قرآنی را بشناسیم و با این رسول قرآنی ارتباط برقرار کنیم.

وی شناخت رسول قرآنی را عامل برقراری ارتباط دوسویه و کاربردی با او دانست و بیان کرد: بهتر است در گام نخست به آیه 128 سوره مبارکه توبه رجوع کنیم که در برابر یکصد آیه دیگری که درباره پیامبر (صلی الله علیه و آله) سخن گفته اند، بهترین تعاریف را از ایشان ارائه کرده و رسول قرآنی را با سه خصیصه اصلی به بشر معرفی می کند.

حجت الاسلام ادیب بهروز اعلام کرد: بنابر این آیه شریفه خداوند ابتدا رسول (صلی الله علیه و آله) را انسانی همچون دیگر انسان ها معرفی می کند که توانسته با استفاده از گوهر وجودی خود به چنین کمال و جایگاهی دست بیابد، پس از آن او را دارای دغدغه نسبت به کل انسان ها می داند چراکه در لسان وحی تنها کسی که دغدغه عموم انسان ها اعم از مومن و مشرک را دارد وجود مقدس حضرت رسول اکرم (ص) است.

وی با اشاره به ذکر صفت حریص بودن ایشان به هدایت مسلمانان گفت: پیامبر (صلی الله علیه و آله) به هر میزان که شخص مسلمان و شیعه از هدایت ایشان استقبال کند زمینه کمال او را فراهم می کنند، و اما خصیصه سوم رئوف و رحیم بودن ایشان نسبت به مومنان است و اینجا تنها جایی از قرآن است که صفت پروردگار در پیامبر (صلی الله علیه و آله) به هنگام مواجهه با مومنان تجلی می یابد.

ذوب آثار گناهان با زیارت رسول خدا (صلی الله علیه و آله)

کارشناس تاریخ اسلام با بیان این مطلب که رحمت خاص پیامبر (صلی الله علیه و آله) خاص مومنان، هدایتگری ایشان برای مسلمانان و دغدغه مندی وی برای عموم انسان ها است، اظهار کرد: این ها همه صفاتی است که قرآن برای انسانی حی برمی شمارد، همچنین در سوره مبارکه نساء زیارت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) در مدینه عامل ذوب شدن آثار گناهان معرفی می شود و این یعنی که ما با پیامبری حی در ارتباط هستیم که سلام ما به ایشان آثار گناهانمان را محو می کند.

وی تصریح کرد: جایگاه پیامبر (صلی الله علیه و آله) تا جایی از کمال ارتقا می یابد که خداوند در آیه 80 سوره مبارکه نساء اطاعت رسول را اطاعت از خویش معرفی می کند و این جایی است که اطاعت رسول (صلی الله علیه و آله) بر اطاعت خداوند تقدم یافته است و این به دلیل آن است که بشر دریابد اگر از پیامبر (صلی الله علیه و آله) اطاعت کند از پروردگار اطاعت کرده است و اطاعت پیامبر (صلی الله علیه و آله) مساوی است با اطاعت الله.

حجت الاسلام ادیب بهروز تاکید کرد: استفاده کاربردی از این آیه مستلزم رجوع به پیامبری حی است که در مواجهه با پیامبر تاریخی محقق نمی شود، از این رو خداوند برای ما انسان ها به صورت خودآگاه و ناخودآگاه یک حقیقتی را قرار داده که اگر بخواهیم از آن استفاده کنیم می توانیم به طور ارادی آن رحمت را در حل برخی مشکلات زندگی شخصی بکار بریم.

وی با اشاره به آیه شریفه "ان الله و ملائکته یصلون علی النبی ..." گفت: معمولا بهره برداری از این آیه در میان ما به ذکر صلوات ختم می شود و اگر کسی بخواهد به شیوه رفتاری به این آیه عمل کند ذکر صلوات را بکار می گیرد که اثرگذارترین عوامل در حل مشکلات است.
حجت الاسلام ادیب بهروز افزود: مراجعه به منابع حدیثی و نیز تجارب مسلمانانی که با این ذکر پیوند دارند ما را به یک واقعیت می رساند که خداوند با یک ذکر صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) و خاندان مطهرشان بنابر قانون علت و معلول مشکلات آدمی را حل می کند.

مدیر گروه تاریخ اسلام تحصیلات تکمیلی در جامعه الزهرا (سلام الله علیها) تاکید کرد: اگر تاثیر زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله) بر ذوب گناهان و ذکر صلوات بر ایشان در حل مشکلات را کنار یکدیگر بگذاریم درمی یابیم که می توان با نگاه قرآنی داشتن به پیامبر (صلی الله علیه و آله) از رحمت بی پایان ایشان در زندگی استفاده کاربردی کرد.

وی درباره دلایل عدم ارتباط ما با رسول الله مطابق با خواسته قرآن عنوان کرد: تثبیت نگاه ما به پیامبر (صلی الله علیه و آله) به شیوه تاریخی دلیل این مهم است و همین نگاه منجر می شود که برخی شخصیت های صدر اسلام که جانشین ایشان بوده اند به عنوان الگو مورد پذیرش جامعه قرار بگیرند.
وی برطرف کردن این نگاه به پیامبر (صلی الله علیه و آله) را رسالت محققان تاریخ اسلام و نیز عموم مخاطبان دانست و بیان کرد: وظیفه ما رجوع به منابعی است که مبنای معرفی پیامبر (صلی الله علیه و آله) را قرآن قر داده اند نه تاریخ، از سوی دیگر کارشناسان تاریخ اسلام نیز باید روش خود را در مطالعه سیره و زندگانی پیامبر (صلی الله علیه و آله) تغییر دهند ینی روش خود را با آیات صدگانه قرآن تطبیق دهند.

حجت الاسلام ادیب بهروز تصریح کرد: بتدریج با این شیوه با پیامبر قرآنی ارتباط برقرار می کنم، البته از طریق نماز که همه ممسلمانان با هر مذهبی به آن اهتمام دارند نیز می توان با رسول قرآنی ارتباط برقرار کرد چراکه نماز همه مسلمانان با تکبیر آغاز شده و با سلام و درود به پیامبر (صلی الله علیه و آله) خاتمه می یابد.

وی این سلام را زمینه ساز شکل گیری سوال درباره مخاطب اصلی آن دانست و ابراز کرد: مخاطب باید بپرسد که آیا این رسول در عالم است که من با او ارتباط برقرار کنم و اگر چنین نیست پس چرا موظف به سلام دادن به او است، چراکه ما به کسی سلام می دهیم که او صدای ما را می شنود و توان پاسخ دهی دارد.

مخاطب من در سلام نماز کیست؟

حجت الاسلام ادیب بهروز با بیان این مطلب که باور به حی بودن پیامبر (صلی الله علیه و آله) پاسخ تمامی این سوالات است، گفت: بارها گفته شده که در نماز باید به مخاطب خود توجه کنیم همین امر می تواند ما را رهنمون شود حتی در یک وعده نماز از خود بپرسیم که مخاطب من در سلام دادن کیست؟

وی تاکید کرد: اگر ایمان بیاورم که پیامبر (صلی الله علیه و آله) بنابر تصریح قرآن بر هدایت من حریص است بتدریج آثار این باورها را در زندگی خود درک می کنم و همین آثار من را به برقراری ارتباط بیشتر با این پیامبر حی علاقه مند می کند همچون زمانی که درپی توسل به نوادگان خاندان نبوت حاجت گرفته و مرید آنها می شویم.

حجت الاسلام ادیب بهروز با بیان این مطلب که ما باید در پیمودن این مسیر از خود پیامبر (صلی الله علیه و آله) نیز مدد بخواهیم خاطرنشان کرد: اگر این راه را در نماز طی کرده و به کمک کارشناس نتیجه واکنش پیامبر (صلی الله علیه و آله) را ببینیم به این پیامبر علاقه قلبی یافته و ارتباطمان با او قرآنی می شود نه تاریخی و بدون مطالعه.