«مسجد بزرگ خارطوم» در رمضان بدون اذان و نمازگزار

شیعه نیوز | ماه مبارک رمضان در حالی آغاز شده که در نتیجه ادامه جنگ داخلی در سودان، یکی از مساجد تاریخی پایتخت این کشور برای نخستین بار طی بیش از یک قرن، بدون صدای اذان و حضور نمازگزاران مانده است.

به گزارش «شیعه نیوز»، وبسایت خبری «ارم نیوز» امارات شامگاه امروز (شنبه) در پایگاه اینترنتی خود نوشت که «مسجد بزرگ خارطوم» در پایتخت سودان برای نخستین بار پس از گذشت بیش از یک قرن از ساخت آن، طی ماه مبارک رمضان سال جاری هجری قمری بدون صدای اذان و حضور نمازگزاران مانده چرا که در منطقه شاهد درگیری مسلحانه میان نیروهای ارتش این کشور و نیروهای واکنش سریع قرار گرفته است.

بنا بر این گزارش، مسجد بزرگ خارطوم یکی از قدیمی ترین مساجد پایتخت سودان به شمار می آید جایی که در سال ۱۹۰۱ میلادی یعنی هنگامی که این تحت حاکمیت بریتانیا و مصر بود، ساخته شده و سازندگان مسجد نیز مکانی را در مرکز شهر خارطوم در نزدیکی «کاخ والی» آن هنگام و «کاخ ریاست جمهوری» کنونی برای ساخت آن انتخاب کردند.

با این حال پس از گذشت بیش از یک قرن از ساخت مسجد بزرگ خارطوم، همان مکان در مرکز شهر باعث اختلال در وظیفه و مأموریت اصلی مسجد شده چرا که دیگر نه صدای اذان از آن شنیده نمی شود و نه این نمازگزاران همانند همیشه روزی پنج بار در آن حضور می یابند و نماز را به جماعت اقامه می کنند.

در واقع از همان نخستین روز جنگ سودان که در ۱۵ آوریل سال گذشته میلادی آغاز شد، منطقه ای که مسجد بزرگ خارطوم در آن قرار دارد، به دلیل نزدیکی به کاخ ریاست جمهوری، فرماندهی کل نیروهای مسلح و شماری از نهادهای دولتی و وزارتخانه های این کشور به صحنه نبردهای نظامی تبدیل شد.

در حالی که مسجد بزرگ خارطوم به عنوان یک اثر تاریخی جهانی در فهرست سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) به ثبت رسیده، منطقه محل وقوع آن از همان آغاز جنگ شاهد نبردهای شدیدی میان دو طرف درگیر در سودان بود پیش از این که نیروهای واکنش سریع بتوانند کنترل منطقه را در دست بگیرند.

شایان ذکر است که یک پژوهشگر سودانی به نام «صلاح عمر الصادق» در پژوهشی تحت عنوان «تاریخ و معماری مسجد بزرگ خارطوم» که از ماسه سنگ ساخته شده و با کنده کاری های اسلامی حاوی لفظ جلاله «الله» تزیین گشته، می گوید که سنگ بنای مسجد هفدهم سپتامبر سال ۱۹۰۰ میلادی گذاشته شده و چهارم دسامبر سال پس از آن در جریان سفر «عباس حلمی دوم»، حاکم وقت مصر و سودان به خارطوم، افتتاح گردیده است.

بنا بر آن چه در این پژوهش آمده، مسجد بزرگ خارطوم چندین بار مورد بازسازی و ترمیم قرار گرفته با این حال هیچ گونه تغییری در ساختمان اصلی مسجد روی نداده جایی که به دلیل استحکام و فرم ساخت و ساز و مصالح ساختمانی و فناوری مناسب به کار رفته در آن، همانند زمان ساخت در سال ۱۹۰۱ میلادی باقی مانده است.

پژوهش مذکور همچنین حاکی از آن است که مسجد بزرگ خارطوم از نظر شکل، مصالح و روش ساخت، یکی از ممتازترین مساجد سودان به شمار می آید و شکل مسجد نیز به طور کامل شبیه مساجد دیگر کشورهای اسلامی است جایی که ساختمان آن مربعی بوده و این از ویژگی های مساجد اولیه در عراق، ایران و مصر می باشد.

در ادامه پژوهش الصادق ذکر شده که مسجد بزرگ خارطوم با تزیین و آراستگی اسلامی خود، بیش از ۱۲۰ سال استوار مانده و با مساحت ۴۵ در ۴۵ متر نیز گنجایش ۱۰ هزار نمازگزار را دارد در حالی که شامل یک آموزشگاه تربیت ائمه جماعت، مکان برگزاری جلسه های صبحگاهی آموزش قرآن و محوطه «امام مالک» برای آموزش علوم شریعت است.