چرا خواست های شیعیان افغانستان نادیده گرفته می شود؟

شیعه نیوز | سید حسین عالمی بلخی، رئیس دبیرخانه شورای علمای شیعه افغانستان گفته است که طالبان در نزدیک به سه سالی که قدرت را در افغانستان در دست گرفته اند، به خواست های شیعیان پاسخ مثبت نداده اند.

به گزارش «شیعه نیوز»، آقای عالمی در مراسم گرامی داشت از نیمه شعبان در کابل گفت: ««مردم شیعه و جامعه شیعه، همیشه آمادگی هم ‌گامی و همکاری با این حکومت یا امارت اسلامی (طالبان) را داشته، اما خواسته ‌های هم داشته ‌اند.»

آقای بلخی افزود: «با تأسف باید عرض بکنم که طی مدت نزدیک به سه سال به خواسته ‌های ما جواب مثبت داده نشد.»

این اولین بار نیست که اعضای شورای علمای شیعه و عالمان دینی شیعه از عدم توجه طالبان به خواست های شیعیان و نحوه رفتار آنان با مردم شیعه، انتقاد می کنند.

پیش از این آیت الله واعظ زاده بهسودی، از مراجع تقلید شیعیان افغانستان به تندی از نحوه برخورد طالبان با شیعیان افغانستان انتقاد کرد و بازداشت زنان و دختران از مناطق شیعه نشین را محکوم کرد.

او خطاب به رهبر طالبان گفت: «آقای هبت‌الله، ما افغانستان را می‌خواهیم؛ اسلام را می‌خواهیم؛ شریعت و دیانت را می‌خواهیم؛ امر به معروف و نهی از منکر و حجاب را می‌خواهیم. اما در کنار آن با روش تند و خشن مخالف هستیم.»

آیت الله واعظ زاده بهسودی همچنین از عدم دیدار رهبر طالبان با اعضای شورای علمای شیعه افغانستان انتقاد کرد و گفت یک ملای پاکستانی در ظرف دو روز کل مقامات طالبان را می بیند و این جای گلایه از رهبر طالبان است.

او گفت که همواره شیعیان افغانستان را به صبر و بردباری توصیه کرده است، اما طالبان نیز باید اشتباهات خود را جبران کنند و «نفرت پخش نکنند»، این به صلاح نیست، فاصله ها را زیاد می کند.
«خواست های شیعیان افغانستان چه بوده است؟»

رئیس دبیرخانه شورای علمای شیعه افغانستان گفت که حضور شیعیان در قدرت سیاسی و تدریس فقه و عقاید شیعه در دانشگاه‌ها، جزئی از خواسته‌ های شیعیان از طالبان بوده است.

آقای بلخی همچنین به مسئله حل و فصل دعاوی حقوقی و مدنی در دادگاه های طالبان اشاره کرد و گفت: «حالا چه مشکل دارد که شیعیان برای حل ‌و‌ فصل مشکلات و دعاوی خودشان بر اساس فقه شیعه یا جعفری عمل بکنند؟»

به‌گفته‌ او، اکنون نیز حوزه ها و حتا گاهی محاکم طالبان دعاوی مردم اهل تشیع افغانستان را برای حل ‌و‌ فصل به علمای شیعه راجع می ‌کنند، «اما چه مشکل دارد که این به‌صورت یک سیستم رسمی در داخل این نظام باشد؟»

طالبان از زمان تسلط دوباره بر افغانستان، از حضور شیعیان در رأس قدرت سیاسی این کشور جلوگیری کرده، بسیاری از شیعیان هزاره را از ادارات دولتی اخراج کرده اند، قانون احوال شخصیه اهل تشیع را لغو و تدریس فقه جعفری را در دانشگاه های افغانستان منع کرده اند.

این گروه اکنون دعاوی اهل تشیع را بر اساس فقه حنفی حل و فصل می کنند و در این مورد دستورات فقه جعفری را درنظر نمی گیرند.

آیت الله واعظ زاده بهسودی نیز در سخنرانی انتقادی خود به این مسئله اشاره کرده بود. او گفته بود که «مذهب مسئله حساس است، شما فقه جعفری را از نصاب تعلیمی انداختید. این مردم هزار و ۳۰۰ سال است که با مذهب زندگی کرده اند، این مردم در سال ۳۶ هجری قمری مسلمان ولایتی شده اند و هنوز مذهب شان همراه شان است. مذهب را از اینها بگیریم دیگر همه چیز را اینها گرفته ایم، این مسئله حساس است؛ گفتم هیچ شیعه سنی نمی شود و هیچ هم شیعه نمی شود، به مذهب مردم کار نگیرید.»
«چرا طالبان به خواست شیعیان توجه نمی کنند؟»

بسیاری از اعضای ارشد طالبان بر اساس باورهای افراطگرایانه ای که دارند، تحمل تنوع مذهبی در افغانستان را ندارند و به همین دلیل در تلاش هستند تا حقوق پیروان مذاهب مختلف را نادیده بگیرند.

ندا محمد ندیم، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان چندی پیش در یک سخنرانی در ولایت کنر گفت که در افغانستان تنها یک مذهب وجود دارد و آن هم «مذهب امام ابوحنیفه» است.

او در این سخنرانی با رد تنوع مذهبی افغانستان، ادعا کرد که تمام مردم افغانستان پیروان یک مذهب هستند و آن هم مذهب حنفی است.

با وجود اینکه این سخنان واکنش های گسترده در پی داشت، اما طالبان رسما این سخنان را رد و یا تکذیب نکردند که بیانگر این است که چنین نگاهی در بین آنها دست کم قابل قبول است.

از سوی دیگر، مقام های طالبان عطش انحصار قدرت دارند و در بیش از دو سال اخیر به خواست های مردم افغانستان و جهان برای تشکیل حکومت فراگیر تن نداده اند.

این گروه همانگونه از انحصار قومی قدرت سیاسی در افغانستان دفاع می کنند و یک حکومت سرپرست تماما پشتون شکل داده اند، طرفدار انحصار مذهبی نیز هستند و در تلاش هستند که نظام سیاسی مبتنی بر مذهب حنفی بنا کنند و سایر مذاهب را از قدرت دور کنند و حقوق و آزادی های آنان را محدود کنند.

طالبان خواست های شیعیان افغانستان بر اساس این چارچوب نظری نادیده می گیرند و نمی خواهند انحصار قدرت بر اساس قوم و مذهب را کنار بگذارند.

هرچند که اعضای شورای علمای شیعه افغانستان تأکید می کنند که «نمی شود ده میلیون جمعیت را نادیده گرفت»، اما طالبان در بیش از دو سال اخیر عملا تمام حقوق و آزادی های شیعیان افغانستان را زیر پا کرده اند و در تلاش وارد کردن فشار سیاسی، نظامی و اقتصادی بیشتر بر آنان است.