چه کسی باید امنیت شیعیان هزاره در افغانستان تامین کند؟

شیعه نیوز | زنجیره‌ای از حملات هدفمند در دو ماه اخیر نگرانی‌های جدیدی را در میان جامعه شیعه و هزاره افغانستان به میان آورده است.

به گزارش «شیعه نیوز»، تنها در ماه گدشته، در دو حمله جداگانه در شهرک عمدتاً شیعه و هزاره نشین در ولایت هرات همسایه ایران، دستکم جان چهار روحانی شیعه و چهار خانم را گرفت.

در هر دو حمله که تقریباً یک هفته از هم فاصله داشتند، افراد مسلح بر روحانیون شیعه و خانم‌ها تیراندازی کردند. مقام‌های امنیتی طالبان گفته اند که افراد مسلح ناشناس در این حملات دست داشته اند. هنوز هیچ گروهی مسئولیت نپذیرفته است.

اما پیش از این، گروه تروریستی داعش مسئولیت چندین حمله بر شیعیان از جمله مساجد و مراکز فرهنگی شیعیان هزاره را به عهده گرفته است. جنگجویان وابسته به داعش در افغانستان خود را شاخه ولایت خراسان می‌خوانند.

مثلاً، در شانزدهم عقرب سال جاری بر اثر انفجاری در منطقه دشت برچی شهر کابل هفت تن از شیعیان کشته و ۲۰ تن دیگر زخمی شدند، به تاریخ هشتم همین ماه انفجاری دیگری در یک باشگاه ورزشی در منطقه دشت برچی شهر کابل رخ داد که چهار تن را کشت و ۹ تن دیگر زخمی شدند.

دیدبان جهانی حقوق بشر می‌گوید که گروه تروریستی داعش مسئولیت چند بمب گذاری و حمله مسلحانه علیه هزاره‌ها در سال ۲۰۲۲ میلادی را به عهده گرفت. در گزارش آمده است که بر اثر آن حملات دست کم ۷۰۰ نفر کشته و زخمی شدند.

از طرفی دیگر به تازگی وزارت خارجۀ امریکا در گزارش سالانۀ ۲۰۲۲ خود در بارۀ تروریزم گفته که داعش به حملات تروریستی در برابر غیرنظامیان افغان به ویژه شیعیان و طالبان ادامه داده است.

برخی‌ها در جامعه هزاره و شیعه طالبان را به ناتوانی در برقراری امنیت شیعیان و هزاره‌ها در افغانستان متهم می‌کنند.

بسیاری از شیعیان هزاره معتقدند که با آمدم طالبان وضعیت امنیتی آنان بدتر شده و هر روز کشته می شوند و مرجعی هم نسبت به تامین امنیت آنان وجود ندارد و طالبان هم تاکنون در این راستا کار موثری انجام نداده و خود متهم به کشتار شیعیان هزاره بیان می شوند.

رضا حسینی ۳۸ ساله شهروند بامیان در مرکز افغانستان نیز نگرانی مشابه دارد وی می گوید: از نظر امنیتی برای شیعیان افغانستان، مردم هزاره بسیار ناگوار است این مردم در هر جای مظلومانه، غریب و بدون کدام جرمی زیر پا می‌شوند، داعشی‌ها حمله می‌کنند این مردم بسیار مظلوم واقع شده است از طرف هم پاکستان ایران این مردم خارج می‌کند و اینها نه راه توقف دارد و نه هم راه بازگشت.

شورای علمای شیعه بامیان نیز نگران است.

یک عضو آن که به دلایل امنیتی نمی‌خواهد نامش در گزارش گرفته شود، از حکومت طالبان چنین می‌خواهد:
ما می‌خواهیم که با نگاه حقوق انسانی به تمام جامعه افغانستان و حقوق اقلیت‌ها به ویژه جامعه شیعه که همیشه در یک سلسله نسل کشی قرار دارد و دادخواهی‌ها فراوان نیز در این مورد صورت گرفته امیدواریم که عطف توجه کنند.

مسئولان حکومت طالبان مدعی اند که امنیت مردم به ویژه اهل تشیع مورد توجه شان قرار دارد.

اما به نظر می‌رسد که در بیش از دو سال گذشته که طالبان به قدرت بازگشته اند، محدودیت‌های بر جامعه شیعه در افغانستان وضع شده است.

به عنوان مثال، طالبان در ماه جوزای سال گذشته تدریس فقه جعفری را در دانشگاه بامیان ممنوع کردند. همچنان در جریان امسال، بر مراسم برگزاری عاشورا محدودیت وضع شد. از سوی دیگر، شورای عالمان شیعه در مرکز افغانستان اتهام وارد می‌کند که طالبان هیچ روحانی شیعه را در تشکیل شوراهای تازه تشکیل زیر نام شوراهای عالمان دینی در ولایت شیعه و هزاره نشین بامیان و دایکندی نگماشته اند.

این عضو شورای علمای شیعه در بامیان افغانستان می گوید: با به وجود آمدن گروه طالبان در راس قدرت، رسمیت مذهبی جامعه تشیع حذف شد، همچنان فقه تشیع، و آن رسمیت مذهب تشیع کنار گذاشته شد در صورتی که تصویب شده بود.

اسدالله ندیم یک آگاه امور نظامی پیشنهاد می‌کند که طالبان افراد مسلکی و آموزش دیده نظامی از جامعه شیعه و هزاره را در ساختار نظامی خود جابجا کند تا آنان در برقراری امنیت مناطق هزاره نشین کمک کنند:
«افرادی که در این زمینه تخصص دارند تعداد آنها کم نیست از قوم هزاره که در نیروهای امنیتی قبلاً کار می‌کردند، تحصیلات عالی دارند، اینها {در بخش‌های امنیتی طالبان} حضور ندارند. در برنامه ریزی‌های امنیتی عدم حضور آنان در حقیقت یک شکاف بزرگ ایجاد می‌کند در تدابیر امنیتی بخاطر تامین امنیت این قوم و پیروان این مذهب حکومت باید افراد دارای ظرفیت و حرفه‌ای {از جامعه شیعه} را در دستگاه امنیت استخدام کند.»

زهرا یک باشنده ولایت بامیان نیز از طالبان می‌خواهد که امنیت مردم را برقرار کنند:
« طالبان واقعاً در تامین امنیت هزاره‌ها بی‌پروایی می‌کند. اگر خود حکومت طالبان دست نداشته باشد در این حملات، باید امنیت مردم شیعه را تامین کند.»