پیشینه تشیع در قلب منطقه کارائیب

به گزارش «شیعه نیوز»، «گویان» کشوری در شمال شرقی آمریکای جنوبی در منطقه کارائیب است. پایتخت آن جورج‌تاون و جمعیت آن در حدود ۷۸۷ هزار نفر است. گویان از شرق با سورینام، از جنوب با برزیل و از غرب با ونزوئلا و با اقیانوس اطلس هم‌مرز است و زبان رسمی این کشور، انگلیسی می باشد. گویان با ۲۱۵٬۰۰۰ کیلومتر مربع، بعد از اروگوئه و سورینام کوچک‌ترین کشور آمریکای جنوبی است. مهم‌ترین شهر گویان، جورج تاون، پایتخت این کشور است و حدود یک‌سوم جمعیت کشور در این شهر ساکنند.

طبق سرشماری، ۴۳٫۵ درصد از مردم گویان هندی‌تبار، ۳۰٫۲ درصد سیاه‌پوست، ۱۶٫۷ درصد دورگه و ۹٫۱ درصد سرخ‌پوست هستند. همچنین ۶۳ درصد از مردم این کشور مسیحی، ۲۵ درصد هندو، ۷ درصد مسلمان و ۵ درصد نیز بی‌دین و سایر ادیان می باشند. گویان بیشترین جمعیت مسلمانان را در آمریکای جنوبی دارد.

پیشینه تشیع در گویان

مرحوم لطیفعلی، اولین شیعه گویان محسوب می‌شود. او پس از پیروزی اسلامی ایران به خاطر علاقه به امام خمینی(ره)، به سمت تشیع گروید و در گویان سعی در ترویج این مذهب کرد تا جایی که منزلش به مرکز تجمع و رفت و آمد شیعیان گویان تبدیل گشت. او به افراد مختلف، مذهب و فرهنگ تشیع را آموزش داد و از این طریق حدود 300 نفر را در گویان، شیعه کرد.

مبلغان شیعی پس از انقلاب اسلامی ایران توانسته‌اند در کشور گویان حضور یابند و در حال حاضر تعداد شیعیان در گویان بسیار کم و در حدود ۳۰۰ خانوار است.

آنچه در پی می‌‏آید گفتگویی با حجت‌الاسلام «تصدیق‌ عبیدی» از فعالان تبلیغ بین‌الملل و از مسئولان واحد جامعة المصطفی(ص) العالمیه در کشور گویان در خصوص وضعیت شیعیان این کشور است:

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

به کوشش: محمدامین سعادت

ــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 به عنوان شروع گفت‌وگو، در خصوص جایگاه مسلمانان و شیعیان در کشور گویان توضیح بدهید

حدود نیمی از جمعیت گویان مسیحی هستند، اما هندوها و مسلمانان نیز جمعیت قابل توجهی در این کشور دارند، تعدادی از مردم گویان نیز بی‌دین هستند. البته جمعیت شیعیان گویان آن قدر زیاد نیست که از نظر آماری، قابل بیان باشد.

در گویان، آزادی برای فعالیت‌های مذهبی زیاد است و هر دین و مذهبی می‌تواند در این کشور، تبلیغ داشته باشد، به شرط این که اقدامی علیه دین و مذهب دیگری انجام ندهد و این قانون، فرصت خوبی را برای فعالیت‌های دینی و مذهبی در این کشور فراهم کرده است. ما حتی شاهد فعالیت‌های تبلیغی فرقه‌هایی همچون بهائیت و قادیانیه در کشور گویان هستیم و این فرقه‌ها، هزینه‌های زیادی برای تبلیغ فرقه خود در این کشور، صرف می‌کنند.

 رابطه بین ادیان مختلف در کشور گویان چگونه است؟

سازمان بین ادیان با عنوان «Interreligious Organization of Guyana» در کشور گویان وجود دارد که نشست بین نمایندگان ادیان مختلف هر ماه در این سازمان، برگزار می‌شود و هر نماینده به مدت 15 دقیقه، برای معرفی دین خود در این نشست فرصت دارد و من به نمایندگی از شیعیان در نشست‌های سازمان حضور پیدا می‌کنم. نمایندگان فرقه‌ها هم در نشست‌های سازمان بین ادیان گویان، حضور می‌یابند و به عنوان مثال، اخیرا نماینده فرقه قادیانیه در یکی از نشست‌های این سازمان، به معرفی فرقه خود پرداخت که من هم سوالاتی را به صورت دوستانه از او در نشست پرسیدم و به صورت کلی اصطکاک مذهبی در کشور گویان وجود ندارد.

سیاستمداران گویانی زمانی که در زمان انتخابات دچار اختلاف می‌شوند، برای حل اختلاف خود به اعضای سازمان بین ادیان این کشور مراجعه می‌کنند. سازمان ملل متحد نیز برای این سازمان، جایگاه خاصی قائل است و اجرای برنامه‌های هفته هماهنگی (هماهنگی بین مذهبی جهان)، «Harmony Week (World Interfaith Harmony)» در کشور گویان را به سازمان بین ادیان واگذار می‌کند و این سازمان برنامه‌ریزی این برنامه‌ها را انجام می‌دهد. رئیس‌جمهور گویان، سیاستمداران مختلف این کشور و نمایندگان احزاب مخالف دولت، همگی در برنامه‌های این هفته شرکت می‌کنند.

پیروان مذاهب در گویان در عرصه سیاست حضور دارند؟

مذهبی‌ها در گویان دارای ظرفیت خوبی هستند، اما در عرصه سیاست نفوذ ندارند. اکثر مذهبی‌ها در این کشور این اعتقاد را دارند که سیاست خوب نیست و باید از آن دوری کرد، اما من به دنبال تلطیف این تفکر هستم که این کار زمان‌بر است. من می‌خواهم این تفکر را نهادینه کنم که سیاست درست، عین مذهب است و این کار زمان زیادی به طول می‌انجامد. در وضعیت کنونی نسبت به سیاست تفکر منفی در مذهبی‌ها وجود دارد. اگر من بخواهم وارد عرصه سیاست شوم، باید از عضویت در سازمان بین ادیان گویان استعفا بدهم.

فعالیت شیعیان چگونه است؟ شیعیان مانعی برای تبلیغ مذهب خود در گویان دارند؟

مانع خاصی برای تبلیغ تشیع در گویان وجود ندارد. البته بهایی‌ها گاهی به خاطر نفوذی که در بین برخی از سیاستمداران گویان دارند، مشکلات اندکی را برای شیعیان این کشور ایجاد می‌کنند، اما در عمل نتوانستند کار خاصی در این عرصه انجام بدهند و فکر هم نمی‌کنم در آینده هم بتوانند کاری را انجام بدهند.

چه مشکلاتی در جامعه شیعیان گویان وجود دارد؟

با وجود این که تعداد شیعیان در گویان، اندک است، اما به دلیل تفاوت‌های نژادی که بین آنها وجود دارد، شاهد اختلافات داخلی در درون جامعه شیعیان گویان هستیم و ما باید با رفع این اختلافات، اتحاد را در این جامعه عملی کنیم.

یک شیعه هندی‌تبار و یک شیعه آفریقایی، هر دو در نماز جمعه شیعیان گویان شرکت می‌کنند و کنار هم می‌نشینند، اما در عین حال با هم راحت نیستند. راهکار حل چنین مشکلی، عمل به سیره نبوی است، رسول اکرم(ص) کاری کرد که سلمان و ابوذر و بلال با تمام تفاوت‌هایشان در کنار هم می‌نشستند. البته گفتن این حرف‌ها، آسان است، اما عمل به آن بسیار سخت و حتی خودم نیز گاهی در قلبم، ناخالصی در این مساله احساس می‌کنم.

چه راهکارهایی را برای موفقیت در عرصه تبلیغ، پیشنهاد می‌کنید؟

رسول اکرم(ص) تا پیش از بعثت، 40 سال در شهر مکه حضور داشت، بدون این که حرفی از اسلام بزند. ایشان در آن دوران توانست که دو لقب «امین» و «صادق» را در شهر مکه به دست آورد و این کار، چهل سال طول کشید. مشکل ما در تبلیغ این است که گزارش می‌خواهیم، در حالی که در تبلیغ باید، صبر و حوصله داشت و عجله، کار را خراب می‌کند.

اولین قدم در راه تبلیغ، جلب اعتماد طرف مقابل است. به عنوان مثال من با یکی از خانواده‌های با نفوذ آفریقایی در شهر لندن، رفت و آمد دارم، هر زمانی که به خانه آنها می‌رفتم و برای من غذایی می‌پختند، از آن غذا، تعریف زیادی می‌کردم و این کار باعث جلب اعتماد آنها شد، به گونه‌ای که آنها هر زمانی که برایشان اتفاقی می‌افتاد یا فرزندان‌شان دچار مشکل می‌شدند یا حتی سر ازدواج بچه‌هایشان برای مشاوره با من تماس می‌گرفتند تا آنها را راهنمایی کنم. این خانواده بزرگ است و حدود 60 تا 70 نفر عضو دارند، اما کار به جایی رسیده است که مادر خانواده به من می‌گوید که شما عضوی از ما هستید. اعضای این خانواده به من اعتماد دارند و این اعتماد به راحتی به دست نیامده است.

 چه موفقیت‌هایی را در تعامل با اهل‌سنت در تبلیغ به دست آورده‌اید؟

بسیاری از اهل‌سنت به خاطر اعتمادی که به من دارند، با وجود این که می‌دانند من شیعه هستم احکام مذهبی خودشان را از می‌پرسند، چون می‌دانند به آنها خیانت نمی‌کنم. من قصد گفتن احکام شیعه را به او ندارم، چون می‌خواهم که نسل آنها با من همراه باشد و آنها را موقتی نمی‌خواهم. ما اگر به دنبال انسان‌سازی باشیم، موفق خواهیم شد، نه این که به دنبال اسم و رسم برویم.

 با توجه به فضای مطلوب برای رشد تشیع در گویان، هراسی در زمینه توطئه دشمنان برای جلوگیری از این کار وجود دارد؟

زمانی که انقلاب اسلامی در ایران پیروز شد، دشمنان تصور نمی‌کردند شخصی همچون امام خمینی(ره) که در سن کهنسالی قرار داشت، بتواند کاری در این سطح انجام بدهد و دشمنان تا هم‌اکنون نیز از این انقلاب در حال ضربه خوردن هستند. اما پس از انقلاب اسلامی شاهد بودیم که دشمنان توانستند حرکت‌های مردمی اسلام‌گرا را در کشورهایی همچون الجزایر سرکوب کنند. در آفریقا هم به عنوان مثال شاهد اتفاقات خونینی برای شیعیان نیجریه و شیخ زکزاکی بودیم. من تصور می‌کنم اگر شیخ زکزاکی، آرام‌تر حرکت می‌کرد شاید این مشکلات پیش نمی‌آمد، چون زمانی که دشمن با چیزی مواجه می‌شود که نمی‌تواند آن متوقف کند، واکنش خشنی انجام می‌دهد. من در کشور گویان بسیاری از کارها را انجام نمی‌دهم، چون نمی‌خواهم خودم و حرکت تبلیغ شیعی در این کشور را به خطر بی‌اندازم.

اجرای چه برنامه‌های جدیدی را در کشور گویان در دستور کار دارید؟

Single Parent یا «تک والدی»، از مشکلات جدی در کشور گویان است، یعنی افراد با هم ازدواج می‌کنند و سپس با یک یا دو فرزند از هم جدا می‌شوند و در نهایت فرزندان، پس از طلاق والدین یا فقط با پدر یا فقط با مادر زندگی می‌کنند. به دنبال جذب این کودکان نه در قالب یتیم‌خانه بلکه در قالبBoarding School یا مدرسه شبانه‌روزی با امکانات خوب در چارچوب یک برنامه بسیار بزرگ هستیم. والدین بسیاری در کشورهایی همچون آمریکا و کانادا و برخی از کشورهای ثروتمند آفریقایی حاضر هستند که هزینه بسیاری را برای تربیت فرزندان‌شان در یک مکان سالم، صرف کنند و ما به دنبال مهیا کردن چنین مکانی با امکانات عالی اعم از باشگاه ورزشی و هر چیز دیگر هستیم.

گویان بهترین آب و هوا را در دنیا دارد و در این کشور با تابستان بسیار گرم و با زمستان بسیار سرد مواجه نیستیم و این نکته، امتیاز بسیار مهمی است. البته هنوز مشکلاتی به لحاظ امنیتی در گویان وجود دارد که به دنبال رفع این مشکلات هستیم تا مدرسه شبانه‌روزی را در این کشور راه‌اندازی کنیم. به دنبال این هستیم که خروجی‌های این مدرسه، نخبگانی در عرصه‌های مختلف شوند و برنامه‌ریزی‌هایمان را در این زمینه شروع کردیم. امکانات مدرسه منحصر به کودکان ثروتمند نخواهد بود و کودکان فقیر در کنار کودکان ثروتمند، بدون هیچ تبعیضی کنار هم از امکانات مدرسه استفاده خواهند کرد، بدون این که از بیرون از مدرسه مشخص باشد که چه کسی فقیر است و چه کسی ثروتمند است.

برای این که بتوانیم اوضاع را تغییر بدهیم باید امروز روی کودکان کار کنیم، البته نباید انتظار نتیجه خلق‌الساعه از این کار داشته باشیم، بلکه باید بدانیم که این کودکان می‌توانند چند دهه بعد که بزرگ شدند، اوضاع را تغییر بدهند.

 نفوذ آمریکا در کشور گویان به چه میزان است؟

آمریکا حضور پررنگی در کشور گویان دارد و شرکت‌های آمریکایی در بخش استخراج نفت گویان فعال هستند. سیاستمداران گویان به آمریکا بسیار نزدیک هستند و زمانی که در انتخابات این کشور مشکل پیش آمد، آمریکا به کمک سیاستمداران گویان آمد. این سیاستمداران از سیاست‌های زورگویانه آمریکا، رضایت ندارند، اما با توجه به اختلافات مرزی گویان با ونزوئلا، راهی جز نزدیک شدن به آمریکا نمی‌شناسند. آمریکا حدود 200 میلیارد دلار در گویان سرمایه‌گذاری کرده و اگر حزب حاکم در این کشور، موضع ضدآمریکایی بگیرد، آمریکا به راحتی آن حزب را کنار می‌زند و حزب مخالف آن حزب را بر سر کار می‌آورد، کاری که قبلا نیز در گویان انجام داده بود. البته گویان می توانند با تقویت روابط خود با کشورهایی همچون روسیه، چین و ایران، تعادل در روابط خارجی خود، ایجاد کند. آمریکا به بهانه اختلافات مرزی بین گویان و ونزوئلا به دنبال تاسیس پایگاه نظامی در گویان است و کسی هم نمی‌تواند از این کار جلوگیری کند.

انتهای پیام