از جزئیات حمله داعش به مسجد شیعیان قندوز چه می‌دانیم؟

به گزارش «شیعه نیوز»، سومین و مرگ‌بار‌ترین بمب‌گذاری بعد از سقوط حکومت اشرف غنی، در مسجد شیعیان در قندوز در شمال‌ شرق افغانستان صورت گرفت.

این انفجار ظهر روز جمعه (۱۶ میزان- مهر) در نزدیک بندر خان‌آباد قندوز در مسجد (جامع سیدآباد) زمانی صورت گرفت که در آن نمازجمعه برگزار شده بود.

براساس اظهارات یک دکتر در شهر قندوز در این رویداد بیش از ۱۵۰ نفر جان‌شان را از دست داده و نزدیک به ۲۰۰ نفر دیگر زخمی شده‌اند.

بنابر گفته‌ی منابع، این رویداد توسط عامل انتحاری در این مسجد صورت گرفته است و مسئولیت آن را شاخه‌ی خراسان گروه داعش به عهده گرفته است. با این حال، افراد مسئول طالبان می‌گویند که داعش در افغانستان خطر بالقوه نیست و داعشیان در افغانستان تحت پی‌گرد اند.

با گذشت ۵۳ روز از اعلام ختم جنگ، همچنین ناامنی در افغانستان ادامه یافته است. مسجد سیدآباد در مرکز قندوز یکی از بزرگ‌ترین مسجد‌های اهل تشیع در ولایت قندوز است.

منابع می‌گویند که بعد از سقوط حکومت به‌دست طالبان، با آن‌که این مسجد مورد تهدید عناصری انتحاری بوده است، اما محافظان مسجد از ترس انتقام‌گیری طالبان به وظیفه‌ی حفاظت‌شان خاتمه داده‌ و فرار کرده‌اند و از آن زمان تا کنون این مسجد محافظ نداشته است. مردم محل می گویند که طالبان اسلحه محافظان این مسجد را از آن‌ها در نخستین روزهای پس از سقوط گرفته بودند.

یک منبع می‌گوید که با سقوط حکومت به دست طالبان و اعلام ختم جنگ در افغانستان، آنان به این اطمینان رسیدند که دیگر مورد حملات هدفمند قرار نخواهند گرفت و از این روی برای حفاظت از تجمعات مردم در مسجد محافظ استخدام نکردند.

مسجد جامع سیدآباد یکی از بزرگ‌نرین مسجدهای شیعیان در قندوز است. این مسجد گنجایش ۵۰۰ نفر را در یک زمان دارد وروز جمعه در این مسجد ۴۰۰ نفر حضور داشته‌اند.
مسجد جامع سیدآباد قندوز در سال ۱۳۹۸ نیز مورد حمله‌ی افراد مسلح ‌غیرمسئول قرار گرفته بود که در نتیجه‌ی آن، محافظ این مسجد زخمی شده بود.

ولایت قندوز کجاست؟

ولایت قندوز در شمال‌شرق افغانستان با جمعیت ۳۵۰ هزار نفری‌اش یکی از ولایت‌های مهم و استراتژیک است. این ولایت در بین سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳ در کنترل نیروهای آلمانی بود و پیشرفت قابل ملاحظه‌ای داشت. در بهار سال ۱۳۹۴ خورشیدی، برای اولین بار این ولایت به‌دست طالبان سقوط کرد. گروه طالبان برای چندین هفته این شهر بزرگ را در کنترل خود داشت و جنگ شدید برای پس‌گیری آن ادامه داشت.

در طول سال‌های گذشته نیز این ولایت همواره ناامن و مورد مناقشه نیروهای امنیتی حکومت محمد اشرف غنی و طالبان بود. با خروج نیروهای خارجی از افغانستان، این زدوبندها شدت گرفت.

چه کسانی جان‌شان را از دست داده‌اند؟

منابع مردمی در ولایت قندوز می‌گویند که به‌طور معمول شیعیان همیشه نماز عبادی سیاسی جمعه را تنها در مسجد سید‌آباد در مرکز قندوز برگزار می‌‌کردند و شیعیان از سراسر این ولایت برای اشتراک در نماز جمعه، در این مسجد جمع می‌شدند.

منابع اضافه می‌کنند که روزهای جمعه مردان در کنار ادای نماز جمعه برای آگاه‌شدن از مهم‌ترین تحولات سیاسی و اجتماعی در این مسجد جمع می‌شدند.

برای ادای نماز جمعه در این مسجد بیشتر از ۴۰۰ نفر جمع شده‌ بودند و انفجار حوالی ساعت ۱:۱۵ دقیقه‌ی بعدظهر به وقت افغانستان در حین ادای نماز جمعه در بین نمازگزاران رخ داد.

یک پزشک در شهر قندوز که خواست نامش فاش نشود به روزنامه اطلاعات روز گفت که در این انفجار ۱۵۰ نفر جان خود را از دست داده و نزدیک به ۲۰۰ نفر دیگر زخمی شده‌اند.

به‌گفته‌ی این پزشک، در شفاخانه‌ حوزوی قندوز ۲۷ کشته و ۱۵۱ زخمی منتقل شده است. به همین ترتیب ۱۸ زخمی شدید به شفاخانه‌ی البیرونی منتقل شده و موارد سطحی رویداد ثبت نشده است.

قربانیان این رویداد در قبرهای دسته‌جمعی روز شنبه در قندوز دفن شده‌اند.

این پزشک تصریح کرده است که در شفاخانه‌ی رحمان‌بابا یک کودک فوت کرده و هفت زخمی با وضعیت وخیم بستری‌اند. در بیمارستان پزشکان بدون مرز نیز ۲۰ کشته و ۹۰ زخمی ثبت شده است.

در همین حال، عنایت‌الله ولایتی، ساکنان سیدآباد قندوز که در مراسم دفن اجساد رویداد روز گذشته حضور داشته است، گفت که نزدیک به ۱۵۰ نفر در این رویداد کشته شده‌اند.

وی گفت ۱۲۰ جسد را امروز دفن کرده‌اند و بیش از ۲۰ جسد دیگر به مکان‌های دیگر از جمله حسن‌آباد نیکپی، قندهار و شهر مزارشریف منتقل شده‌اند.

به‌گفته‌ی او، شنبه شب نیز گزارش دریافت کرده است که چهار نفر دیگر از زخمی‌ها جان باخته‌اند. قربانیان این حمله امروز در قندوز در چندین قبر گروهی و انفرادی دفن شده است.

علی‌اکبر فرهنگ، یکی از ساکنان قندوز می‌گوید که شمار زیادی از قربانیان این رویداد بدون انتقال به شفاخانه‌ها(بیمارستان) از سوی خانواده‌های شان دفن شده است: «۸۸ شهید در سردخانه‌ها بود، اما این تمام آمار نیست. خانواده‌های نزدیک مسجد شماری از جان باخته‌ها را از مسجد منتقل و دفن کرده‌اند.»

اکثریت این افراد شیعه‌مذهب و مربوط به قوم هزاره بوده‌اند.

آقای فرهنگ از قندوز به روزنامه اطلاعات روز می‌گوید: «پیر، جوان و کودکان متعلم از قربانیان هستند. شمار زیادی‌شان تحصیل‌کرده شامل دکتر، انجنیر(مهندس) و کارمندان پایین‌رتبه‌ی دولت بودند. یکی از قربانیان ۱۷ ساله بود و ویزای خارج داشت. اکثریت این‌ها هزاره‌ها هستند. تنها ۵ نفر از قوم سادات و دو نفر از قزل‌باشان و… بودند.»

ویدیو‌ها و عکس‌هایی که از این حادثه منتشر شده است، نشان می‌دهد که در این رویداد، کودکان و جوانان نیز شامل قربانیان و زخمی‌های رویداد اند. اما تا هنوز به طور دقیق معلوم نیست که چه شمار از قربانیان و زخمی‌های این رویداد را کودکان تشکیل می‌دهند.

کودکان و نوجوانان در میان قربانیان

دکتران در قندوز می‌گویند که آمار جان‌باختگان قطعی نیست و هر لحظه در حال افزایش است. آنان اضافه می‌کنند که یک شمار از زخمی‌ها به دلیل نبود دارو جان‌شان را از دست می‌دهند.

به گفته‌ی فرهنگ، امام مسجد سیدآباد زخمی و پسر بزرگش جان باخته است.

منابع می‌گویند که امام مسجد فرد انتحاری را دیده است، اما به دلیل اطمینان داشتن به طالبان به او مشکوک نشده است و او را از جمع مهمانان تازه‌ی مسجد دانسته است.

منبع: اطلاعات روز