همسرداری به سبک حضرت زهرا (س)

«شیعه نیوز»: شخصیت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) الگویی کامل برای انسانها و مخصوصا خانمها است. کرامت و سجایای اخلاقی ایشان در همسرداری و تربیت فرزندان و موارد بسیار دیگر به اندازه ای مثال زدنی است که مسلمانان ایشان را به عنوان اسوه و الگویی کامل می دانند. به همین دلیل در این بخش از دین و مذهب به اختصار به شیوه همسرداری برترین بانوی دو عالم اشاره می کنیم:

شوهرداری حضرت فاطمه(سلام الله علیها)
برای زن، بزرگترین موفقیت و ارزش این است که در شئون گوناگون زندگی، خشنودی همسرش را به دست آورد و از هر گونه عملی که موجب ناراحتی شوهر می گردد پرهیز نماید. حضرت علی(علیه السلام) می فرمایند:«جهاد زن، خوب شوهرداری است»(حکمت 136، ص 658)

زن برای این که بتواند در این جهاد پیروزمند باشد، باید تمام سعی و تلاش خود را بکار گیرد تا خانه را محل آرامش مرد قرار دهد.

همسرداری حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها)، بهترین الگو برای زنان مسلمان است چرا که رفتار ایشان با حضرت علی(علیه السلام) در عالی ترین مرحله صفا و مهربانی بود. حضرت فاطمه(سلام الله علیها) هرگز خاطر همسرش را نرنجانده و همواره یار و یاور حضرت علی(علیه السلام) در زندگی بود.

سازگاری با همسر
حضرت علی(علیه السلام) در زمینه سازگاری با همسر، درباره ی حضرت فاطمه(سلام الله علیها) می فرماید:

«فاطمه(سلام الله علیها) مرا به خشم نیاورد و مخالفتی با امر من نکرد و هر وقت نگاهش می کردم، تمام غم هایم زایل می شد.»(مناقب خوارزمی، اخطب خوارزم، ص 256)

فرمان پذیری و رعایت حق مدیریت شوهر در خانه
پس از حادثه تلخ سقیفه، سران حکومت جدید(عمر و ابوبکر) برای تغییر فضای جامعه و شاید جلب نظر افکار عمومی مسلمانان تصمیم گرفتند تا به ملاقات حضرت زهرا (سلام الله علیها) رفته و از ایشان دلجویی نمایند اما حضرت حضرت فاطمه(سلام الله علیها) برای ابراز خشم و ناراحتی خود از آنها اجازه ملاقات نمی دادند تا اینکه آنها به حضرت علی(علیه السلام) متوسل شده و خواستند تا حضرت فاطمه(سلام الله علیها) را راضی کنند.

حضرت علی(علیه السلام) بدون اینکه فشاری به همسرشان بیاورند قضیه را مطرح کردند؛ حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در پاسخ فرمودند:

الْبَیْتُ بَیْتُکَ وَ الْحُرَّةُ زَوْجَتُکَ افْعَلْ مَا تَشَاءُ :علی جان! خانه، خانه توست و من همسر تو هستم، هر آنچه می خواهی انجام بده. (بحارالانوار، ج28، ص303)

الگوی زنان در بردباری
بر اساس صریح آیات و روایات، مشکلات و مصیبت هایی که بر انسان در طول زندگی وارد می شود، یا آزمایش است، یا کفاره گناهان و یا عامل ارتقاع درجات. بدون شک رسیدن انسان به مقام و درجات عالی بدون موفقیت در آزمایشات سخت الهی غیر ممکن است. حضرت فاطمه(سلام الله علیها) مانند پدر بزرگوار خود، با انواع مصائب و گرفتاری ها مواجه شد و همه آنها را برای رضای خدوند تحمل کرد تا اندازه ای که در تحمل و بردباری سرآمد و الگوی دیگران می باشد.

بازی با کودکان
حضرت فاطمه(سلام الله علیها) با فرزندانش همبازی می شد و به این نکته توجه داشت که در بازی، نوع الفاظ و حرکات مادر، سرمشق کودک، قرار می گیرد. نقل شده است که حضرت با فرزندش امام حسن مجتبی(علیه السلام) بازی می کرد و او را بالا می انداخت و برایش شعر می خواند. (مناقب ابن شهرآشوب، ج 3، ص 394)

توجه به حضور و غیاب فرزندان
روزی پیامبر صلی الله علیه و آله دخترش فاطمه(سلام الله علیها) را مضطرب و ناراحت، پشت درب خانه ایستاده دید، آن حضرت فرمود:چرا اینجا ایستاده ای؟

حضرت فاطمه(سلام الله علیها) عرض کرد:فرزندانم صبح بیرون رفته اند و تاکنون از آنها هیچ خبری ندارم. پیامبر به دنبال آنها روانه شد و آنها را به سلامت باز گرداند. این واقعه خود نمونه ای گویا از توجه و اهمیت دادن حضرت زهرا(سلام الله علیها) به حضور فرزندان خردسالش بود. ( مفاتیح الجنان، زیارت امام حسین (علیه السلام)، رفتار حضرت زهرا(سلام الله علیها) با فرزند، 32)

اظهار محبت و احترام به همسر
از نقلهای تاریخی روشن می شود که این اصل مهم در زندگی آن بزرگواران مورد توجه بوده است. صرف محبت و احترام قلبی برای تداوم گرمی و نشاط خانواده کافی نیست بلکه بیان خوبی ها و کمالات همسر تاثیر شایسته ای دارد. فاطمه زهرا علیهاالسلام به گونه های مختلف به بیان محبت و احترام نسبت به همسرش می پرداخت. از جمله در محضر پدرش، حضرت علی علیه السلام را بهترین یاور و بهترین همسر می خواند. (بحارالانوار ج 43، ص 117)

آراستگی برای همسر
بنا به برخی گزارشات، حضرت زهرا(سلام الله علیها) از نوع خاصی عطر و مشک استفاده می کرده است. (امالی طوسی، ص41)

عدم سرزنش شوهر بر مشکلات اقتصادی
یکی از رفتارهای آموزندۀ حضرت فاطمه(سلام الله علیها) در برخورد با همسر بود که هرگز حضرت علی(علیه السلام) را به خاطر فقر و مشکلات اقتصادی که همیشه با آن مواجه بودند، سرزنش نمی کرد.

کمبود امکانات از ویژگیهای بارز تاریخ صدر اسلام و به ویژه زندگی خانواده حضرت فاطمه(سلام الله علیها) بود،حتی برخی زنان قریش به ایشان به خاطر ازدواج با مردی فقیر طعنه زدند،(ارشاد مفید1/36) اما در هیچ جا گلایه ای از این بابت نداشتند و بنابر برخی گزارشات با نخ ریسی برای دیگران به اقتصاد خانواده کمک هم می کردند. (امالی صدوق، ص329- مناقب خوارزمی، ص268)

فداکاری و صبر بر فقر
صبح یکی از روزهایی که علی(علیه السلام) و فاطمه(سلام الله علیها) در کنار هم بودند، علی(علیه السلام) برای رفع گرسنگی شدید خود، غذایی را از همسرش طلب کرد.

زهرا(سلام الله علیها) گفت: خود دو روز است که چیزی نخورده ام و هرچه در خانه بود برای شما و فرزندان آوردم.

علی(علیه السلام) فرمود:چرا مرا از این امر آگاه نساختی تا برای تهیه غذا اندیشه ای کنم.

زهرا(سلام الله علیها) پاسخ داد: از خدای خود شرم کردم که چیزی از تو بخواهم که انجام آن برایت دشوار باشد.

امام علی(علیه السلام)فرمود:چرا به من اطلاع ندادی؟

حضرت زهرا(سلام الله علیها)پاسخ داد:کَانَ رَسُولُ اللَّهِ(صل الله علیه و آله و سلم) نَهَانِی أَنْ أَسْأَلَکَ شَیْئاً فَقَالَ:لَا تَسْأَلِی ابْنَ عَمِّکِ شَیْئاً إِنْ جَاءَکِ بِشَیْءٍ عَفْواً وَ إِلَّا فَلَا تَسْأَلِیهِ؛

رسول خدا(صل الله علیه و آله و سلم) مرا نهی فرموده است که از تو چیزی بخواهم و به من سفارش کرده است که:از پسر عمویت چیزی درخواست نکن اگر خودش چیزی آورد، بپذیر؛ وگرنه خودت درخواست نکن.

(بحارالانوار، ج 43، ص 60؛ فاطمه من المهد الی الحد، ص 254 )

این ویژگی اخلاقی حضرت فاطمه(سلام الله علیها) پیام های مختلفی برای انسان دارد مانند:

1. در زندگی مشترک، مقدم داشتن دیگری بر خود و گذشت از حق خویش یکی از زیباترین پیام های اخلاقی این روایت است. این موضوع باعث تقویت و استحکام بنیاد خانواده می شود زیرا با رعایت این خصوصیت، بسیاری از اختلافات و مشاجره ها در خانواده به اتمام می رسد.
2. قانع بودن در زندگی به معنی عدم کار و تلاش و بی توجهی به مایحتاج زندگی نمی باشد زیرا اهمیت دادن به معیشت زندگی از جمله مهترین دستورات اقتصادی آموزه های اسلامی است.
3. قناعت در زندگی روح رضایتمندی را تقویت کرده و مشکلات اقتصادی را قابل تحمل می کند.
4. ابراز نارضایتی و شکوه در سخت های زندگی باعث می شود تا مشکلات غیر قابل تحمل شوند با صبر و بردباری می توان به همسر خود در رفع سختی ها کمک کرد.

منبع : نمناک