لکنت اختلالی که در کودکی قابل درمان است

شیعه نیوز: لکنت یکی از اختلالات گفتار است که در آن گفتار کودک ناروان می‌شود و علائمی مانند تکرار کلمات یا هجاها، کشش، مکث، قفل و ... در گفتار وجود دارد و علاوه بر این، علائم تغییر گفتاری مانند حرکات اضافی در لب‌ها، پلک زدن، نفس زدن و ... نیز همراه گفتار دیده می‌شود.
لکنت علل مختلفی دارد و معمولاً ترکیبی از علل ژنتیکی، مشکلات زبان شناختی، آمادگی دستگاه عصبی و مسائل ناشناخته دیگر است و برخلاف تصور عموم، ترس جزء عوامل اصلی بروز و شروع لکنت شناخته نمی‌شود، اما به بروز آن کمک می‌کند.

به طور کلی، شروع لکنت یک مسأله تک عاملی نیست و چند عامل با هم موجب بروز این مشکل می‌شوند.

فربد مفیدی روانشناس در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، در رابطه با سن بروز لکنت در کودکان اظهار کرد: معمولاً لکنت قبل از سن ۵ سالگی و بسیار به ندرت در سنین دبستان یا بالاتر شروع می‌شود.

وی بیان کرد: در اغلب موارد، کودک گفتار را آغاز کرده و مدتی به خوبی صحبت می‌کند، اما پس از چند ماه یا چند سال ممکن است لکنت شروع شود و گاهی لکنت در زمانی که کودک از مرحله‌ تک کلمات عبور کرده و شروع به جمله سازی می‌کند، به تدریج آغاز می‌شود.

این روانشناس در پاسخ به این سوال که اگر لکنت کودک نوسان داشته باشد، لازم است درمان را شروع کنیم؟ و یا حتماً کودک باید یک لکنت شدید و دائمی داشته باشد تا درمان شروع شود؟ تصریح کرد: درصدی از کودکان دارای لکنت، بهبودی خود به خودی دارند، اما این مسأله شامل حال همه کودکان نمی‌شود، به همین دلیل، اگر کودک علائم ناروانی یا لکنت را نشان می‌دهد، لازم است هر چه سریعتر به گفتار درمانگر مراجعه شود، حتی اگر علائم آن خفیف باشد و یا نوسان داشته باشد.

وی تأکید کرد: فراموش نکنید هر چه از زمان شروع لکنت بگذرد و سن کودک بالاتر برود درمان سخت‌تر است، لذا سنین خردسالی و پیش دبستان بهترین زمان برای شروع درمان است.

مفیدی گفت: معمولا وقتی یک سال یا بیشتر از شروع لکنت بگذرد، درمان سخت‌تر می‌شود.

وی ادامه داد: وجود افراد‌ی که بهبودی خودبخود داشتند، شاید نشانه‌ خوبی باشد، اما ضرورتاً تضمین کننده‌ بهبودی نیست.

این روانشناس افزود: در منابع و مراجع معتبر، لکنت به عهده‌ گفتار درمانگران گذاشته شده است و توصیه می‌شود برای درمان لکنت از مراجعه به سایر متخصصان جدا خودداری شود، چراکه با تشخیص و راهنمایی غلط ممکن است باعث از دست رفتن زمان شوند، البته گفتار درمانگر بر حسب نیاز می‌تواند از تخصص‌های دیگر در این درمان کمک بگیرد.

مفیدی بیان کرد: هر زمانی که متوجه ناروانی در گفتار کودک شدید، باید سریع به گفتار درمانگر مراجعه کنید، چرا که او تشخیص خواهد داد که درمان مستقیم و فشرده لازم است و یا به شکل مشاوره‌ای و خانواده محور می‌توان کار را شروع کرد و به شکل دوره‌ای آن را پایش کرد.

این روانشناس در پاسخ به این پرسش که آیا روش تصویرسازی ذهنی یا نورفیدبک، دستگاه‌های پشت گوشی فیدبک شنیداری و ماساژ و یا حتی تغذیه می‌تواند لکنت را درمان کند؟ تصریح کرد: خیر، این روش‌ها جزء روش‌های تأیید شده برای درمان لکنت نیستند و مورد قبول مراجع معتبر علمی نیستند. هرچند که ممکن است هر یک از این روش‌ها روی برخی از افراد جواب داده باشند، اما ضرورتا برای همه مناسب نیستند و شواهد علمی معتبر و کافی ندارند.

وی در پایان، با اشاره به مناسب ترین سن برای درمان لکنت در کودکان خاطرنشان کرد: بهترین سن شروع درمان، پیش از دبستان و در همان هفته‌های اول شروع است.