گزارش رسانه آلمانی از یک روستای نمونه ایرانی

به گزارش «شیعه نیوز»، یک رسانه آلمانی در گزارشی به سرمایه‌گذاری و احیای یک روستا در ایران پرداخته است.

تاگس سایتونگ نوشت: در سال ۲۰۰۹، ساکنان روستای اصفهک در ۵۵۰ کیلومتری جنوب شرقی تهران هنگامی که موضوع حفاظت از این روستای قدیمی مطرح شد، بر سر دوراهی بازسازی یا تخریب قرار گرفتند. یازده سال بعد، اکنون دهکده تاریخی اصفهک داستان یک موفقیت کوچک است. ابتکار عمل، تمایل به گفتگو و مشاوره حرفه ای خارجی، در پایان مسیری سخت و دشوار را به الگویی موفق برای توسعه پایدار مناطق روستایی در ایران تبدیل کردند.

در سال ۱۹۷۸، زمین لرزه ای به بزرگی ۷.۴ ریشتر این روستا را لرزاند و منجر به کشته شدن ۸۲ نفر شد. ساکنان آن به خانه های جدیدی در حدود هفتصد متری مرکز شهر قدیمی نقل مکان کردند که با بودجه دولتی ساخته شده بود. اصفهک قدیمی به حال خود رها شد.

هیچ کس به طور جدی به بازگشت به روستای قدیمی فکر نمی کرد. حتی محسن مهدی زاده که مانند بسیاری از هم سن و سالان خود برای تحصیل به مشهد رفته بود. زندگی در این کشور چشم انداز کمی برای جوانان ایرانی فراهم می کند. طی سه دهه گذشته، سالانه شهرها حدود ۱ میلیون نفر را جذب کرده اند. دلایل زیادی برای این مهاجرت مداوم وجود دارد: استفاده بیش از حد از خاک، تحریم های بین المللی و نرخ بالای بیکاری جوانان.

هنگامی که محسن متوجه شد مردم روستا شروع به تخریب خانه های قدیمی کرده اند تا زمین های کشاورزی ایجاد کنند، به این نتیجه رسید که باید جلوی آن را بگیرد. او از دوستانش و شهردار اصفهک مشاوره گرفت. حمید حسینی مقدم، ۲۰ سال رئیس مدرسه محلی بود و مردم روستا را می شناسد. او می گوید: “ما ابتدا درمورد امکان استفاده از این ساختمان ها برای گردشگری تامل کردیم، اما بیشتر

مردم این روستا هیچ ارزشی در مرمت خانه های قدیمی خود نمی دیدند.”
نقطه عطف این ماجرا به طور اتفاقی رخ داد: فرامرز پارسی معماری است که در زمینه بازسازی ساختمان های قدیمی تخصص دارد. در بهار سال ۲۰۱۵، او در حال عزیمت از طبس به بیرجند بود که متوجه تابلوهای اطلاعاتی شد که محسن و چند دوستش در کنار جاده نصب کرده بودند. “من از ساختار حفظ شده این روستا و همچنین تعهد مردمی شگفت زده شدم، بنابراین شماره تلفن خود را به محسن دادم و پس از تعطیلات با او تماس گرفتم.

فرامرز از آن زمان این پروژه را همراهی می کند. وی از محسن و حمید در روند ثبت اصفهک به عنوان میراث فرهنگی ملی حمایت کرد، درمورد روش های بازسازی مقاوم در برابر زلزله با شورای روستا صحبت نموده و با تخصص خود علاقه مردمی را بر می انگیزد.
موفقیت نهایی زمانی صورت گرفت که مردم روستا با ایجاد یک مرکز تحقیقاتی کوچک برای درست کردن خشت در محل مدرسه روستای سابق موافقت کردند تا روش های مختلف مرمت آزمایش گردیده و از مرکز شهر قدیمی نقشه برداری شود.

پنج سال پس از شروع ساخت و ده سال پس از شروع بحث و گفتگوها، هفت خانه گلی در مرکز شهر تاریخی برای میهمانان آماده شده است. دهکده تاریخی اصفهک یک سرمایه گذاری مشترک هوشمندانه است. احیای اصفهک تاریخی، فرهنگ، سنت و آداب و رسوم آن هدف اصلی بود؛ از طرف دیگر، رشد اقتصادی با اصل تقابل و سود مشترک گره خورده است.
ساکنان اخیرا پروژه خود را به عنوان یک شرکت سهامی خاص ثبت کرده و یک هیئت مدیره انتخاب کردند: زنان و مردان به طور مساوی حق رای داشتند. توزیع عادلانه درآمد حاصل از پروژه در بین شرکت کنندگان با یک برنامه مالی مشترک انجام می شود.

سال گذشته حدود ۳۵۰۰ میهمان از این روستا دیدن کردند. با وجود این، گردشگری نمی تواند منبع اصلی درآمد ساکنان شود، زیرا هیچ کس تمام وقت در این عرصه کار نمی کند. زندگی در کویر نه تنها محدودیت های اجتماعی بلکه طبیعی نیز دارد. محسن که اخیراً به عنوان مدیرعامل پروژه انتخاب شده، معتقد است که این محدودیت ها نیز باید ارزیابی شوند. اکنون که گردشگران به علت ویروس کرونا غایب هستند، وی به طور فزاینده ای به بهبود مزارع خانوادگی می پردازد.