آیا «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» از سیاهی چشم نسبت به سفیدی آن، به اسم اعظم نزدیکتر است؟

شیعه نیوز:
پاسخ اجمالی
روایاتی با مضمون مشابه وجود دارد که «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» را نزدیک‌ترین چیز به اسم اعظم[1] معرفی کرده است:
امام علی( علیه السلام ) فرمود: به خدا سوگند، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» به اسم اعظم خدا نزدیک‌تر از سیاهى چشم به سفیدى آن است.[2] مشابه این روایت از امام رضا( علیه السلام )[3] و امام عسکرى( علیه السلام )[4] نیز وارد شده است.
این روایات در صدد بیان آن است که نام «الله» به همراه صفت‌های «رحمان» و «رحیم»، تقریباً ویژگی‌های اسم اعظم را دارد؛ زیرا اگر پروردگار در شأن رحمانیت و رحیمیت خود قرار گیرد، بیشترین لطف و مرحمت خود را نصیب انسان‌ها کرده و هر امر خیری را که بخواهند، استجابت خواهد کرد. و از نگاه دیگر با توجه به این‌که «سبقت رحمته غضبه»؛ چون صفت رحمت از والاترین اوصاف خدا است، بهتر از هر اسم دیگر خدا می‌تواند نشانگر ویژگی‌های حضرت حق باشد.

[1]. ر. ک: «مقصود از «اسم» در «بسم الله الرحمن الرحیم»، 33626؛ «دعای اسم اعظم»، 50546؛ «آگاهان به اسم اعظم»، 3218
[2]. عده ای از علماء، الأصول الستة عشر، ص 28، قم، دار الشبستری للمطبوعات، چاپ اول، 1363ش.
[3]. شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا( علیه السلام )، محقق، مصحح، لاجوردی، مهدی، ج 2، ص 5، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق.
[4]. مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیة للإمام علی بن أبی طالب، ص 250، قم، انصاریان، چاپ سوم، 1384ش.

T