نگاهی به هویت عربستانی‌های دخیل در پرونده قتل خاشقجی

به گزارش «شیعه نیوز»، روز دوشنبه احکامی در عربستان برای اعدام پنج تن و حبس سه تن دیگر در مجموع به مدت ۲۴ سال در پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی در استانبول را صادر کرد.

خاشقجی که منتقد سیاست‌های عربستان بود در کنسولگری این کشور در استانبول به قتل رسید.

دادستانی کل عربستان اسامی کسانی را که دوشنبه حکم‌هایشان صادر شد، اعلام نکرد اما گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور اعدام‌های فراقانونی در گزارش ماه ژوئن هویت ۱۱ تن را که در عربستان محاکمه می‌شوند، مشخص کرد.

تعدادی از افرادی که در پرونده قتل خاشقجی بازداشت یا برکنار شده‌اند به شرح زیر است:

ماهر عبدالعزیز مطرب

به گفته یک مسؤول ارشد عربستانی ماهر مطرب معاون ویژه امنیت اطلاعات سعود القحطانی، مشاور محمد بن سلمان و همچنین مذاکره کننده اصلی در کنسولگری عربستان بود. در گزارش سازمان ملل آمده است که مطرب در برنامه‌ریزی برای عملیات قبل از انجام آن دست داشت. وی خاشقجی را "گوسفند قربانی" توصیف کرده بود.

مطرب یک افسر ارشد و یکی از اعضای تیم امنیتی محمد بن سلمان است. او طی سفرهای رسمی محمد بن سلمان به آمریکا و اروپا در کنارش حضور داشت.

این مسؤول اعلام کرد که برای قتل خاشقجی قرعه به نام مطرب درآمد چراکه وی بیشتر خاشقجی را می‌شناخت و با هم در سفارت عربستان در لندن کار کرده بودند و می‌توانست خاشقجی را به بازگشت به عربستان قانع کند.

صلاح محمد الطبیقی

صلاح الطبیقی کارشناس پزشکی قانونی در بخش اسناد جنایی در وزارت کشور عربستان است. در عملیات استانبول نقش الطبیقی از بین بردن آثار جرم مثل اثرانگشت‌ها و غیره بود. در گزارش سامان ملل آمده است که الطبیقی عضو اصلی تیم نبود بلکه برای رهایی از شر جسد از او کمک گرفته شد.

در این گزارش آمده است حکم‌های اعدام احتمالا علیه فهد شبیب البلوی و ولید عبدالله الشهری که از اعضای گارد پادشاهی سعودی هستند و ترکی مشرف الشهری که افسر اطلاعات بوده صادر خواهد شد. این سه تن جزو ۱۰ مسؤول عربستانی هستند که اسامی‌شان در گزارش درج شده و نشان داده شد که لحظه وقوع قتل در کنسولگری بودند.

کسانی که محاکمه شدند

احمد محمد عسیری

احمد عسیری معاون سابق رئیس اطلاعات کل و یکی از کسانی است که پادشاه عربستان او را برکنار کرد. دادستان کل عربستان اعلام کرد او دستور بازگرداندن خاشقجی به عربستان را داده است اما دستور قتلش را وی نداده است. معاون دادستانی کل عربستان دوشنبه اعلام کرد که عسیری را به دلیل نبود اسناد کافی آزاد کرده است.

گزارش‌های رسانه‌های عربستان نشان می‌دهند عسیری سال ۲۰۰۲ به ارتش پیوست و سخنگوی ائتلاف عربی در یمن بود. او آوریل ۲۰۱۷ به عنوان معاون رئیس اطلاعات تعیین شد.

مصطفی محمد المدنی

یک مسؤول سعودی گفت که المدنی رهبری تلاش‌های اطلاعاتی در تیم ۱۵ نفره در استانبول را برعهده داشت. وی لباس‌های خاشقجی را پوشیده و عینکش را به چشم زده و ساعت اپلش را برداشته و از در پشتی کنسولگری خارج شده بود تا نشان دهند خاشقجی ساختمان را ترک کرده است.

در گزارش سازمان ملل آمده است که وجود یک فرد شبیه خاشقجی که ریش هم گذاشته بود نشان می‌دهد که قتل سازمان دهی شده بود.

محمد سعد الزهرانی و سیف سعد القحطانی نیز مورد محاکمه قرار گرفتند. در این گزارش آمده است که این دو لحظه وقوع جرم در کنسولگری بودند. منصور عثمان ابا حسین که در مقر سکونت کنسول عربستان بود و مفلح شایع المصلح که از کارمندان کنسولگری بود نیز در کنسولگری بودند.
کسانی که محاکمه نشدند

سعود القحطانی

القحطانی که مشاور بن سلمان بود از این سمت برکنار شد او برجسته‌ترین فرد در این پرونده است. دادستانی عربستان او را محاکمه کرد اما متهم نشد.

القحطانی در دوره ملک عبدالله در دفتر پادشاهی فعالیت می‌کرد و ارتقا یافت و جزو نزدیکان و رازدار محمد بن سلمان شد. منابع در دفتر پادشاهی عربستان می‌گویند او بسیار به نیابت از ولیعهد صحبت می‌کرد و دستوراتی به مسؤولان ارشد از جمله مسؤولان دستگاه‌های امنیتی می‌داد.

به گفته منابع نزدیک به خاشقجی و دولت، القحطانی برای بازگرداندن خاشقجی به کشور تلاش کرده بود. او از توییتر برای مقابله با انتقاداتی که از عربستان و شخص محمد بن سلمان می‌شد، استفاده می‌کرد. القحطانی گروهی در واتساپ را نیز با سردبیران روزنامه‌های محلی برای دیکته کردن روش دفتر پادشاهی به آن‌ها اداره می‌کرد.

در توییت‌هایی که اوت ۲۰۱۷ منتشر شد القحطانی از فالوورهایش خواست حساب‌هایی را که باید به لیست سیاه اضافه شوند مشخص کنند. وی می‌گفت: من کارمند و مجری دستورات پادشاه و ولیعهد هستم و سر خود کاری نمی‌کنم.

القحطانی مطرب را مامور انجام مذاکره با خاشقجی کرده بود. دفتر دادستان کل عربستان اعلام کرد، دستوری برای ممنوع السفر شدن القحطانی تا زمان تکمیل تحقیقات صادر شد اما منابع به رویترز گفتند او کاملا آزاد است و کارش را به صورت مخفیانه انجام می‌دهد.

محمد العتیبی

محمد العتیبی زمانی که خاشقجی به قتل رسید کنسول عربستان در استانبول بود. العتیبی چهار روز بعد از قتل خاشقجی به رویترز اجازه بازدید از کنسولگری را داد.

گزارشگر سازمان ملل در گزارش خود مکالمات ثبت شده بین العتیبی و دیگر مسؤولان عربستانی قبل از قتل خاشقجی را که درحال صحبت درباره یک مأموریت بسیار محرمانه بودند، آورده است. معاون دادستانی کل عربستان دوشنبه اعلام کرد العتیبی بعد از تحقیقات آزاد شده است.