آیا رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) در سفر معراج با فرشته مالک ملاقات کرد؟

شیعه نیوز:
پرسش
آیا پیامبر خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) در سفر اسراء و معراج واقعاً با فرشته مالک نمی‌توانست ملاقات کند؟ و او تنها فرشته‌ای بود که با پیامبر خدا ملاقات نکرد؟ با تشکر
پاسخ اجمالی
براساس روایات معراج پیامبر اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) با فرشته‌ی مالک، نگهبان جهنم ملاقات داشته است: «مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی عُمَیْرٍ عَنِ ابْنِ بُکَیْرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ( علیه السلام ) وَ مَنْ ذَکَرَهُ عَنْهُ قَالَ: لَمَّا أُسْرِیَ بِرَسُولِ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) لَمْ یَمُرَّ [مَا مَرَّ] بِمَلَکٍ مِنَ الْمَلَائِکَةِ إِلَّا اسْتَبْشَرَ بِهِ حَتَّى مَرَّ بِمَلَکٍ لَمْ یَسْتَبْشِرْ بِهِ کَمَا اسْتَبْشَرَتْ بِهِ الْمَلَائِکَةُ وَ لَمْ یَقُلْ لَهُ شَیْئاً فَوَجَدَهُ قَاطِباً عَابِساً فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) یَا جَبْرَئِیلُ مَا مَرَرْتُ بِمَلَکٍ [بِخَلْقٍ‏] مِنَ الْمَلَائِکَةِ [خَلَقَ اللَّهُ‏] إِلَّا اسْتَبْشَرَ بِی رَأَیْتُ الْبِشْرَ وَ اللُّطْفَ وَ السُّرُورَ مِنْهُ إِلَّا هَذَا الْمَلَکَ فَمَنْ هَذَا قَالَ فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ هَذَا مَالِکٌ خَازِنُ جَهَنَّمَ [النَّارِ] وَ هَکَذَا جَعَلَهُ اللَّهُ فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) وَ سَلْهُ أَنْ یُرِیَنِیهَا خِلْقَةَ رَبِّهِ قَالَ فَإِنِّی أُحِبُّ أَنْ تَطْلُبَ إِلَیْهِ أَنْ یُرِیَنِی النَّارَ فَقَالَ لَهُ جَبْرَئِیلُ ( علیه السلام ) یَا مَالِکُ إِنَّ هَذَا مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) وَ قَدْ قَالَ لِی إِنَّهُ لَمْ یَمُرَّ بِمَلَکٍ مِنَ الْمَلَائِکَةِ إِلَّا اسْتَبْشَرَ بِهِ غَیْرُکَ فَقُلْتُ إِنَّ هَذَا مَالِکٌ خَازِنُ جَهَنَّمَ وَ هَکَذَا جَعَلَهُ اللَّهُ وَ قَدْ سَأَلَنِی أَنْ أَسْأَلَکَ أَنْ تُرِیَهَا إِیَّاهُ [أَنْ تُرِیَهُ إِیَّاهَا] قَالَ فَکَشَفَ لَهُ طَبَقاً مِنْ أَطْبَاقِهَا قَالَ فَمَا افْتَرَّ رَسُولُ اللَّهِ ( صلی الله علیه و آله و سلم ) ضَاحِکاً حَتَّى مَات‏»؛[1]
امام صادق( علیه السلام ) می‌فرماید: همین‌که پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) را (در معراج) به آسمان بردند، به هر فرشته‌‏اى رسید، آن فرشته (با دیدن پیامبر) خوشحال شد. سپس به فرشته‌‏اى برخورد که چهره‌ای درهم و عبوس داشت و با پیامبر حرفی نزد. رسول خدا به جبرئیل فرمود: به هر فرشته‌‏اى رسیدم، شاد شد، جز این فرشته! او کیست؟ گفت: این فرشته نامش مالک، نگهبان جهنم است. و خداوند او را این‌طور آفریده است.
پیامبر فرمود: اى جبرئیل، از او تقاضا کن چگونگی جهنم را به من نشان دهد. جبرئیل گفت: اى مالک، ایشان محمد( صلی الله علیه و آله و سلم )، رسول خدا است. و مى‌‏گوید با هر فرشته‌‌‏اى ملاقات داشته، آن فرشته شاد و مسرور شده است، مگر تو. من به او گفتم تو نگهبان جهنمی و خداوند تو را این‌طور آفریده است. جبرئیل گفت: تقاضاى او این است که جهنم را به ایشان نشان دهى. مالک، طبقه‌ای از طبقات جهنم را به پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) نشان داد که رسول خدا با دیدن آن دیگر تا آخر عمر مبارکش هیچ وقت نخندید.

[1]. کوفى اهوازى، حسین بن سعید، محقق، مصحح، عرفانیان یزدى، غلامرضا، الزهد، النص، ص 99- 100، المطبعة العلمیة، قم، چاپ دوم، 1402 ق.‏
آیات مرتبط

سوره الإسراء (1) : سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَىٰ بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا ۚ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْبَصِيرُ

T