شیعه نیوز:
پرسش
آیا کتابهای تعبیر خوابی که در بازار هستند و تعابیری را از امام صادق(علیه السلام ) نقل میکنند معتبر هستند و آیا واقعا امام صادق تعبیر خواب میکردند؟
پاسخ اجمالی
آنچه در موضوع مورد پرسش میتوان گفت؛ این است که در کتابهای معتبر شیعه نیز تعابیر خوابی از ائمه و امام صادق(علیه السلام ) نقل شده است؛ مانند:
1. «إِسْمَاعِیلُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْقُرَشِیُّ قَالَ: أَتَى إِلَى أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام ) رَجُلٌ فَقَالَ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ رَأَیْتُ فِی مَنَامِی کَأَنِّی خَارِجٌ مِنْ مَدِینَةِ الْکُوفَةِ فِی مَوْضِعٍ أَعْرِفُهُ وَ کَأَنَّ شَبَحاً مِنْ خَشَبٍ أَوْ رَجُلًا مَنْحُوتاً مِنْ خَشَب عَلَى فَرَسٍ مِنْ خَشَبٍ یُلَوِّحُ بِسَیْفِهِ وَ أَنَا أُشَاهِدُهُ فَزِعاً مَرْعُوباً فَقَالَ لَهُ (علیه السلام ) أَنْتَ رَجُلٌ تُرِیدُ اغْتِیَالَ رَجُلٍ فِی مَعِیشَتِهِ فَاتَّقِ اللَّهَ الَّذِی خَلَقَکَ ثُمَّ یُمِیتُکَ فَقَالَ الرَّجُلُ أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أُوتِیتَ عِلْماً وَ اسْتَنْبَطْتَهُ مِنْ مَعْدِنِهِ أُخْبِرُکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ عَمَّا [قَدْ] فَسَّرْتَ لِی إِنَّ رَجُلًا مِنْ جِیرَانِی جَاءَنِی وَ عَرَضَ عَلَیَّ ضَیْعَتَهُ فَهَمَمْتُ أَنْ أَمْلِکَهَا بِوَکْسٍ کَثِیرٍ لِمَا عَرَفْتُ أَنَّهُ لَیْسَ لَهَا طَالِبٌ غَیْرِی»؛[1] اسماعیل بن عبد اللَّه قرشى میگوید: مردى خدمت امام صادق(علیه السلام ) آمد و گفت اى فرزند رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) من در خواب دیدم گویا در بیرون شهر کوفه هستم، در جایى که میدانم کجا است، و گویا شبحى از چوب یا مردى چوبى را دیدم که بر اسبى چوبین سوار بود و شمشیر را نشان میداد، و من در حالىکه ترسان و هراسان بودم او را بدان حال مىنگریستم. حضرت به او فرمود: تو مردى هستى که قصد دارى زندگى مردى را بربایى (و تباه سازى). پس بترس از آن خدایى که تو را آفریده و تو را میمیراند. آن مرد (که این سخن را شنید) گفت: گواهى میدهم که علمى نصیب تو گشته و آنرا از معدنش دریافت کردهاى. اکنون اى فرزند رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) آنچه را برایم تفسیر و تعبیر کردى به شما خبر میدهم. همانا مردى از همسایگان من پیش من آمد و آب و ملک خود را براى فروش به من عرضه کرد و من تصمیم گرفتهام آنرا به بهاى بسیار کمى بخرم؛ چون میدانم که جز من کسى طالب آنها نیست.
2. «و قال رجل لعلی بن الحسین (علیه السلام ) رأیت فی منامی کأنی أبول فی یدی فقال تحتک محرم فنظروا فإذا بینه و بین امرأته رضاع»؛[2] مردی به امام سجاد(علیه السلام ) گفت؛ در خواب دیدهام گویا در دست خودم ادرار میکنم. امام(علیه السلام ) به وی فرمود: همسر تو محرم تو است. آن مرد دقت کرد دید همسرش خواهر رضاعی او است.
3. «و قال رجل للرضا (علیه السلام ) رأیت رسول الله ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فی المنام یقول لی کیف أنتم إذا دفن فی أرضکم بعضی و استحفظتم ودیعتی و غیبت فی ثراکم لحمی فقال (علیه السلام ) أنا المدفون فی أرضکم و أنا بضعة من نبیکم و أنا الودیعة و اللحم»؛[3] مردى به حضرت رضا(علیه السلام ) گفت؛ من رسول خدا( صلی الله علیه و آله و سلم ) را در خواب دیدم که به من فرمود: شما چکار خواهید کرد در آن هنگام که ودیعه من در زمین شما دفن گردد؟ حضرت فرمود: مدفون در زمین شما من هستم، ودیعه و پاره تن پیامبر من هستم.
گفتنی است؛ اینگونه تعبیر خوابها از ائمه(علیه السلام ) در منابع شیعی وجود دارد، اما این بدان معنا نیست که هر آنچه به نام تعبیر خواب امام صادق(علیه السلام ) و دیگر ائمه در هر کتابی نقل میشود، مورد تأیید باشد.
[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج 8، ص 293، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. ابن شهر آشوب مازندرانى، محمد بن على، متشابه القرآن و مختلفه، ج 1، ص 38، قم، دار بیدار للنشر، چاپ اول، 1369ق.
[3]. همان.
T