خانه‌ای در کنار مسجد کوفه به امام علی(علیه السلام ) منسوب است. آیا این انتساب و نیز تقسیم‌بندی‌های داخل آن‌را تأیید می‌کنید؟

شیعه نیوز:
پرسش
آیا مکانی که در کوفه است و زائران را به آن‌جا می‌برند و می‌گویند خانه امام علی(علیه السلام ) بوده است، واقعیّت دارد؟
پاسخ اجمالی
در این‌که امام على(علیه السلام ) در اواخر عمر شریفشان به مدّت چهار سال و چند ماه عهده‌دار خلافت ظاهرى بودند و مرکز حکومت ایشان نیز در کوفه بود،[1] اختلافی نیست و طبیعی است که در خانه‌اى هم سکونت داشتند. به هر حال این احتمال وجود دارد، که محلّ فعلى و مشهور در مجاورت دار الاماره کوفه، خانه آن‌حضرت باشد و نیز با توجّه به شهرت این محل به عنوان خانه امام، نمی‌توان آن‌را قطعاً رد کرد، ولى به نظر می‌رسد تقسیمات موجود در داخل این خانه، ناشی از بازسازی‌های جدید باشد؛ برای نمونه؛ اختصاص مکانى به عنوان «مکتب الحسنین(علیه السلام )» در این خانه، فاقد هرگونه توجیه است؛ زیرا در زمان حاکمیت امام علی(علیه السلام ) در کوفه؛ یعنى بین پنجاه و هشت سالگى تا شصت و سه سالگى ‌حضرتشان، حسنین(علیه السلام ) نیز مردانى سى، چهل ساله و داراى شخصیّت و زندگى مستقل بودند و داشتن چنین کتابخانه‌ای در خانه پدرشان براى آن دو بزرگوار قابل توجیه نیست.
با ترجمه کلمه «مکتب» به معناى محلّ تدریس یا دفتر کار، مشکل را حل نمی‌کند و قابل پذیرش نیست؛ زیرا چگونه اتاقى به این کوچکى آن هم درون خانه مسکونى امام و در کنار خانواده آن‌حضرت می‌توانست، محل تدریس یا دفتر کار ادارى آن هم براى دو نفر باشد. در این صورت تردّد شاگردان یا ارباب رجوع به درون خانه شخصى امام چگونه قابل توجیه است؟
از اینها گذشته، نمازهایى که براى قسمت‌هاى مختلف این خانه تشریع و ابداع کرده‌اند، مثل نماز مکتب الحسنین یا نماز چاه امیرالمؤمنین یا نماز مغتسل امیرالمؤمنین یا نماز اتاق حضرت زینب و ام البنین فاقد وجاهت و ریشه درست و مستند بوده و موجب وهن شیعه است؛ مگر آن‌که زائران؛ نمازهاى مأثورى از قبیل نماز حاجت یا نمازهاى اداء و قضاى یومیه به‌جا آورند.[2]

[1]. ر.ک: شیخ مفید، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج ‏1، ص 259 – 260، قم، کنگره شیخ مفید، چاپ اول، 1413ق؛ سبط بن جوزی‏، تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة، ص 80، قم، منشورات الشریف الرضی‏، چاپ اول، 1418ق؛ شامی، جمال الدین یوسف بن حاتم‏، الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم‏، ص 358، قم، دفتر نشر اسلامی، چاپ اول، 1420ق.
[2]. معاونت امور روحانیون، آزموده‌ها، ج 12، ص 24 – 25، تهران، نشر مشعر، چاپ اول.

T