پیام­ رسان محبوب در جنگ و صلح افغانستان چیست؟

به گزارش «شیعه نیوز»، نشریه آمریکایی "نیویورک تایمز" در گزارشی به موضوع فراگیری واتس­اپ در جامعه افغانستان پرداخته است. در 5 سال گذشته واتس­اپ پس از فیسبوک مقام دوم را در وسایل ارتباطی میان افغان‌ها دارد.

مقامات عالی­رتبه دولتی و نظامی نیز عمدتا از این اپلیکیشن بهره می­‌برند. اما مقامات آمریکایی به کارگیری از این نرم‌­افزار را باوجود تبلیغات آن مبنی بر رمزگذاری از مبدا تا مقصد، یک ریسک امنیتی توصیف می‌­کنند.

وزرا و فرماندهان برای اتخاذ تصمیم‌های فوری دیگر نیازی نیست در مراکز عملیاتی حضور داشته باشند بلکه با کمک واتس­اپ قادرند حتی از اتاق‌­های خواب یا در فاصله میان نشست­‌ها و یا سالن انتظار فرودگاه­‌ها تصمیم خود را به اطلاع دیگران برسانند. به عبارت دیگر دسترسی به مقامات راحت‌­تر و سریع‌تر شده است.

جالب اینجاست که مسئولان امنیتی افغانستان ممکن است از این اپلیکیشن برای مکالمه با جنرال «اسکات میلر» فرمانده نیروهای آمریکایی و ناتو هم استفاده کنند، هرچند برای تصمیم‌های مهم و حساس به خطوط امن منتقل می­‌شوند.

نکته قابل توجه عدم بهره‌­گیری نظامیان آمریکایی از این نرم­‌افزار است. آنان برای مکالمه درباره همان موضوعات مورد بحث همتایان افغان خود از شبکه­‌های رادیویی رمزگذاری شده و پورتال­های اینترنتی طبقه‌­بندی شده بهره می­‌گیرند.

طالبان نیز نگران مشکلات امنیتی واتس­اپ نیستند. برخی از آنان سواد خواندن و نوشتن ندارند و یا با نحوه استفاده از امکانات ارتباطی آشنایی ندارند، اما امکان ارسال و دریافت پیام صوتی این اپلیکیشن، مشکل آنان را نیز برطرف ساخته است.

در مذاکرات اخیر طالبان و آمریکایی­‌ها در دوحه قطر، هر دو طرف به طور گسترده از واتس­اپ استفاده می­‌کردند.

در جریان گفت‌وگوها هر دو هیئت، تلفن­‌های هوشمند خود را در پاکت­‌هایی پشت درهای سالن محل مذاکره، رها می‌­کردند. پس از اتمام جلسات و یا در زمان­‌های وقفه، مقامات آمریکایی به گوشه‌­ای پناه می‌­بردند و مشغول ارسال پیام­های متنی می‌­شدند اما نمایندگان طالبان در کنج مساجد و یا انتهای پارکینگ‌­ها تلفن‌های همراهشان را مانند بیسیم‌­های نظامی نگه ‌می‌داشتند و بدون استفاده از هدفون، به پیام­های صوتی گوش می­‌دادند و یا قدم‌­زنان پیام­های خود را ضبط می‌­کردند.

در سال 2017 فشارهای سیاسی روی دولت افغانستان پس از چندین تظاهرات افزایش یافت. در آن مقطع گزارش­‌هایی منتشر شده بود که دولت در نظر دارد تا این اپلیکیشن را مسدود کند. چند روز نیز عملکرد این نرم­‌افزار با وقفه‌­هایی همراه شد و همین امر به ترس از محدودیت آن دامن می­‌زد.

اما یک مقام عالی­‌رتبه، به طور مخفیانه، اطمینان داد که چنین محدودیتی اتفاق نخواهد افتاد. هنگامی که از او درباره علت اطمینانش سؤال شد، او گفت: «اگر ما واتس­اپ را مسدود کنیم، ادامه فعالیت­‌های حکومت چگونه ممکن خواهد بود».