آیا ابولهب یگانه پرست بوده و دلیل کفر او تنها مخالفت با پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) بوده است؟

شیعه نیوز: بر اساس روایات و نقل های تاریخی، ابولهب بت ­پرست بوده و دلیل مخالفت او با پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) نیز ضدیت با یگانه­ پرستی بوده است.
پاسخ تفصیلی

این ادعا که ابولهب یگانه ­پرست بوده و تنها نبوت پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) را مورد انکار قرار داده، موضوعی است که با نقل های تاریخی و روایات متعدد همخوانی ندارد که به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:

1. امام صادق( علیه السلام ) می­فرماید: هر آنکه در طول یک هفته، سورۀ "قل هو الله أحد" را نخواند و بمیرد، بر دین ابولهب مرده است.[1]

با توجه به این که سورۀ توحید، دقیقاً در مورد یگانگی پروردگار است، اعلام این که ترک قرائت آن متناسب با دین ابولهب است، دقیقاً به این نکته اشاره دارد که او یگانه ­پرست نبود.

2. هنگامی که مشرکان قصد کشتن پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) را داشتند، او به دلیل تعصبات قبیله­ای برآشفته و به لات و عزی سوگند یاد کرد که از پیامبر دفاع کند.[2]

سوگند به این دو بت، خود نشانی از بت­ پرستی ابولهب است. البته او خود بعدها در لیلة المبیت، در زمرۀ گروهی قرار گرفت که قصد به شهادت رساندن پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) را داشتند.[3]

3. از امام صادق( علیه السلام ) نقل شده است که هرگاه سورۀ «تبت یدا أبی لهب و تب» را خواندید، ابولهب را نفرین کنید؛ زیرا او از افرادی بود که هم به پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم ) و هم به آنچه او از جانب پروردگار آورده بود، اعتقادی نداشت.[4]

می­ دانیم که یکی از اصلی ­ترین تلاش های پیامبر، دعوت به خدا پرستی و دوری از پرستش بت ها بوده است.

4. و در همین راستا است که ابولهب هنگامی که پیامبر( صلی الله علیه و آله و سلم )، بنی هاشم را دعوت کرده و بعد از سخنانی، آنان را به خداپرستی دعوت فرمود، با لحنی تمسخر آمیز خطاب به ایشان گفت: آیا برای همین حرف ها ما را دعوت کردی؟![5]

و ...

دلایلی از این دست فراوان است که بی ­اعتقادی ابولهب به توحید با آنها ثابت می­شود. البته ناگفته نماند که معاویه و به دنبال او بنو امیه برای پاک کردن سوابق شرک­ آلود خاندان خود، تلاش در برجسته سازی کفر ابولهب نموده تا جامعه، تلاش های ضد اسلامی ابوسفیان و خاندانش را تا قبل از فتح مکه به باد فراموشی بسپارد. به عنوان نمونه، معاویه روزی با همین هدف از عقیل پرسید: نظرت در مورد عمویت ابولهب چیست؟! عقیل نیز با زیرکی و با زبان طنز پاسخ داد: هنگامی که وارد جهنم شدی، به سمت چپت بنگر! او را خواهی دید که با عمه تو(ام جمیل و همسر ابولهب) همبستر شده است![6]

اما به هر حال، چنین تلاش­هایی از جانب دشمنان اهل بیت، نباید ما را به این نتیجه برساند که ابولهب را از برخی اتهاماتش پاک کنیم.

[1] شیخ صدوق، ثواب الأعمال، ص 128، انتشارات شریف رضی، قم، 1364 ش.

[2] شیخ کلینی، کافی، ج 8، ص 277، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1365 ش.

[3] مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 19، ص 51-50، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404 ق.

[4] شیخ صدوق، ثواب الأعمال، ص 127.

[5] ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب، ج 2، ص 25، انتشارات علامه، قم، 1379 ق.

[6] ثقفی، ابراهیم بن محمد، الغارات، ص 381، مؤسسة دار الکتاب، قم، 1410 ق.

آیات مرتبط

سوره لهب (1) : تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ

T