صفات پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) مطابق آیه «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ» چیست؟

شیعه نیوز: «لَقَدْ جاءَکُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِکُمْ عَزِیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَؤُفٌ رَحِیمٌ»؛[1] به یقین، رسولى از خود شما بسویتان آمد که رنجهاى شما بر او سخت است و اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است!

در این آیه چندین ویژگى مهم براى پیامبر بزرگوار اسلام( صلی الله علیه و آله و سلم ) بیان شده است که بار عاطفى فراوانى دارد. این آیه خطاب به همه مسلمانان است، و از چهار صفتِ احساس برانگیز پیامبر اسلام یاد مى‏کند:

1. بشر بودن پیامبر: این پیامبر از خود شما است؛ او از جنس فرشتگان نیست، بلکه از جنس خود شما است و مانند شما مى ‏خورد، مى ‏خوابد و زندگى مى ‏کند؛ او از خود شما است و بزرگ شده همین کوچه ‏ها و محله ‏هایى است که شما در آن رفت و آمد دارید.
2. هم دردی با مردم: آنچه شما را مى ‏آزارد بر او گران و دشوار است؛ یعنى هر سختى و گرفتارى که شما پیدا مى ‏کنید او آن را بر خود مى ‏گیرد و غم شما را غم خود مى ‏داند و از رنج هاى شما آزرده خاطر مى ‏شود؛ زیرا که شما را از خود و خود را از شما مى ‏داند.
3. حریص نسبت به هدایت مردم: یکی دیگر از ویژگی ها و صفات پیامبر اسلام ( صلی الله علیه و آله و سلم ) این است که نسبت به هدایت مردم حرص و اهتمام شدید دارد: «حَرِیصٌ عَلَیْکُمْ». او به شما علاقه دارد و دلسوز شما است؛ او مى ‏خواهد شما به سعادت دنیا و آخرت برسید و هر چه خوبى است از آن شما باشد و خواهان موفقیت و کامروایى شما است.
4. رأفت و مهربانی: صفت دیگرش رأفت و مهربانی او است: «رَؤُفٌ رَحِیمٌ» پیامبر اسلام به مؤمنان، سخت مهربان و رحیم است و مؤمنان را که به دین او گرویده‏اند، به شدت دوست دارد.

در مجموع، معناى آیه این است: هان اى مردم! پیامبرى بر شما آمد که از اوصافش این است؛ از جنس خود شما است؛ از خسارت دیدن شما و از نابود شدنتان ناراحت مى‏ شود؛ در خیرخواهى و نجات شما چه مؤمن و چه غیر مؤمن حریص است؛ و این که او نسبت به مؤمنان به ویژه، رئوف و مهربان است.[2]

[1] توبه، 128.

[2] ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‏9، ص 411- 412، دفتر انتشارات اسلامی، قم، 1417ق؛ جعفری، یعقوب، کوثر، ج 4، ص 604- 605، بی جا، بی تا؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 8، ص 207، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1374ش.

آیات مرتبط

سوره التوبة (128) : لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ

T