کتاب «لوامع صاحبقرانی» تألیف کیست و آیا می‌توان به مطالب موجود در آن استناد کرد؟

شیعه نیوز: کتاب «لوامع صاحبقرانی»؛ اثر محمد تقى مجلسى معروف به «مجلسى اول» (م 1070 ق) است.
وی که صاحب کرامات و مقامات معنوى و روحى بلندی بود، از جمله محدّثان و فقهای قرن یازدهم بشمار آمده و کتاب‌هایى در زمینه فقه و حدیث تألیف نموده است.[1]
بعد از آن‌که مؤلف، کتاب «روضة المتقین» در شرح عربی بر «من لا یحضره الفقیه» شیخ صدوق را نوشت و به شاه عباس صفوی عرضه کرد، وی درخواست نگارش شرح فارسی آن کتاب را نمود. علامه نیز همین کتاب را با نام «لوامع قدسیه» نگاشت و چون این کتاب به درخواست شاه عباس صفوی ملقّب به «صاحبقران» نگاشته شد، آن‌را به نام «لوامع صاحبقرانی» نامیدند.[2]
مجلسی اول، در این کتاب - که شامل نظریات علمى وی در شرح روایات اهل‌بیت(ع) است - از پرداختن به اصطلاحات و مباحث پیچیده علمى خوددارى کرده و به شرح فارسى و گاهى توضیحات کوتاه سندى و یا جواب برخى شبهات اکتفا می‌نماید؛ از همین رو ارزش و منزلت این کتاب نیز روشن می‌گردد.
این کتاب، شامل باب‌های طهارت، صلات، زکات، حج و زیارات تا آخر ابواب حقوقی و فروض جوارح - که نصف کتاب من لا یحضره است - می‌باشد و تاریخ پایان نگارش آن سال 1066 هجری قمری بوده است. و بعد از آن، ربع سوم کتاب من لا یحضر (از کتاب قضاء تا آخر کبائر) را نوشتند.[3]
گرچه ارزش این کتاب بر اندیشمندان دینی مخفی نیست ولی با این وجود، طبیعی است که – مانند دیگر کتابها – هر فراز آن را جداگانه مورد تحلیل و بررسی قرار داد.

[1]. ر. ک: 58637 (زندگی‌نامه علامه مجلسی).
[2]. ر. ک: آقابزرگ تهرانى، محمدمحسن، الذریعة إلى تصانیف الشیعة، ج ‏18، ص 369، بیروت، دار الأضواء، چاپ سوم، 1403ق.
[3]. ر. ک: همان.