به گزارش «شیعه نیوز»، گروه طالبان تاکنون نشست ها و سفرهای متعددی را به کشورهای مختلف داشته
اند اما خبر دیدار آنها با «بن سلمان» در پاکستان که البته لغو شد، سبب
بروز نگرانی هایی در افغانستان گردید که باید دید نارضایتی از شکل گیری
مثلث پاکستان، عربستان و طالبان چیست.
طی دو روز گذشته خبرهایی از سفر نمایندگان گروه طالبان به اسلام آباد منتشر شد که بیان می داشت، این هیات مذاکره کننده قرار است در حاشیه سفر ولیعهد عربستان به پاکستان، با وی در حضور نمایندگان آمریکا و پاکستان دیدار کنند.
این دیدار لغو شد و با توجه به بیانیه ای که امروز «ذبیح الله مجاهد» سخنگوی گروه طالبان در فضای مجازی منتشر کرد، قرار شد در ماه آینده میلادی ، نمایندگان طالبان با سفر به عربستان با مامور آمریکا و مقامات عربستان در مورد صلح در افغانستان مذاکره کنند.
اما بیان نگرانی های زیادی که طی دو روز گذشته از سوی برخی سیاستمداران، احزاب و مقامات دولتی افغانستان در شکل از مذاکرات ابراز شد ، تامل برانگیز است.
باید ریشه این نگرانی دولت و مردم افغانستان را با توجه به تاریخچه تشکیل و رشد و تداوم حضور گروه طالبان در عرصه اجتماعی و سیاسی کشور افغانستان بررسی کرد.
به باور افغان ها و بر اساس شواهد و قرائن ، شکل گیری طالبان ریشه در یک تعامل سه وجهی دارد که می توان اجرا، حمایت و نظارت دستگاه اطلاعات نظامی پاکستان، پول عربستان و طرح آمریکا را سه وجه این داستان است و بر همین اساس نشست مشترک گروه طالبان در پاکستان و دیدار با نمایندگان عربستان و آمریکا تداعی کننده واقعه قبلی است که در آن ملت افغانستان تنها قربانی سیاست های غلط دیگران شد.
برخی معتقد هستند که با برگزاری چنین نشست هایی، بار دیگر افغانستان تحت نفوذ پاکستان قرار می گیرد و باز رقابت دیگری بوجود می آید که آینده آن ، جنگ دیگری را رقم می زند و قربانی آن بازهم افغان ها خواهند بود.
دولت و مردم افغانستان، پاکستان را متهم به تجهیز ، آموزش و پناه دادن به طالبان کرده و باور دارند که در پشت جنگ های جاری افغانستان ، دستگاه اطلاعات نظامی پاکستان با پول های نفتی عربی قرار دارد.
این که خاک پاکستان پایگاهی برای تجمع ، زیست و تولید مثل تروریست ها و تهدیدی برای کشورهای همسایه و منطقه شده است ، کمتر امروز مورد تردید ناظران است؛ چنانچه دو حمله انتحاری اخیر به اتوبوس حامل نیروهای سپاه در زاهدان و نیروهای هند در منطقه کشمیر تحت مدیریت هندوستان و صدها حمله در افغانستان تمامی در خاک پاکستان طراحی و پشتیبانی شده اند.
اما در جریان تحولات در حوزه گفت و گوهای صلح و روند فعال شدن طالبان ، تاکنون اعضای این گروه سفرهایی به روسیه، ایران، قطر و امارات متحده عربی داشته اند، ولی هیچ کدام مانند خبر سفر طالبان به اسلام آباد در داخل افغانستان با مخالفت و واکنش روبرو نشد.
دولت افغانستان همزمان با انتشار خبر احتمال سفر هیأت طالبان به اسلام آباد به شورای امنیت سازمان ملل متحد شکایت کرد و خواستار جلوگیری از سفر اعضای تحریم شده طالبان به پاکستان شد که برخی هم علت لغو این نشست را تحریم برخی از اعضای طالبان اعلام کرده اند.
برخی از سیاست مداران افغان باور دارند که لغو سفر هیأت طالبان به پاکستان به علت مشغله کاری عمران خان نخست وزیر آن کشور و همزمانی با سفر بن سلمان ولیعهد عربستان به اسلام آباد است و البته برخی نیز گفته اند شاید پشت پرده چیز دیگری هم باشد.
«حامد کرزی» رئیس جمهوری سابق افغانستان از جمله افرادی است که دیروز در گفت و گوی با رسانه های غربی نسبت به اعمال نفوذ پاکستان در روند صلح افغانستان هشدار داد.
کرزی گفت که نشست نمایندگان طالبان با مقام‌های پاکستانی و آمریکایی در اسلام آباد نباید باعث شود که روند صلح از سوی قدرت های رقیب برای اعمال نفوذ در افغانستان به گروگان گرفته شود.
وی با تأکید بر این که افغانستان نباید بار دیگر زیر نام صلح ، تحت نفوذ پاکستان قرار گیرد و افزود: نشست اسلام آباد این خطر را به همراه دارد که افغانستان را به دامن بازی های منطقه ای بیاندازد.
«احمد سعیدی» کارشناس مسائل سیاسی و دیپلمات سابق افغانستان در پاکستان نیز باور دارد که حمله گروه «جیش محمد» به حمایت ارتش و دستگاه اطلاعات نظامی پاکستان علیه سربازان هند در کشمیر انجام شده که سبب غضب هند شد و پاکستانی ها انتظار عمل متقابل را از طرف هندوستان دارند .
به اعتقاد او پاکستان در چنین وضعیتی می خواهد از نشست اسلام آباد با طالبان و حمایت آن گروه از پاکستان، علیه هندوستان بهره برداری نماید.
وی در تحلیلی هم نوشته است که روی دیگر صفحه بر می گردد به نقش « زلمی خلیل زاد» مامور آمریکا و عربستان.
سعیدی گفته است که اگر نشست طالبان با عمران خان نخست وزیر پاکستان بدون حضور نماینده دولت افغانستان انجام شود، به معنی مداخله آشکار در امور افغانستان است و طالبان از آن سودی بیشتری خواهد برد.
به گفته وی نخست وزیر پاکستان با طرح چنین نشستی از یک طرف استانداردهای مقبول ملی و بین المللی را در مقابل حکومت وحدت ملی افغانستان زیر پا می گذارد و از سوی دیگر می خواهد طالبان را نه یک گروه جنگی و تروریستی، بلکه به عنوان یک عنصر سیاسی فراگیر در سطح منطقه و جهان معرفی کند.
سعیدی ادامه می دهد که نخست وزیر پاکستان تلاش خواهد کرد تا در نشست های بعدی طالبان ، نقش عربستان سعودی را نسبت به قطر و مسکو در روند صلح افغانستان برجسته تر سازد.
وی گفت که افغانستان در گذشته و حال ، هر وقت در جنگ های نیابتی و رقابتی گرفتار شده ، سرچشمه همه آنها برگرفته از رقابت های هند و پاکستان ، روسیه و آمریکا، عربستان و ایران و یک تعداد بازیگران دیگر منطقه ای و فرا منطقه ای بوده است.
این کارشناس سیاسی افغانستان می گوید که با در نظر داشتن مخالفت های سیاسی و ایدئولوژیکی که بین قطر و آل سعود وجود دارد ، قطر در تلاش است تا عربستان نتواند گروه طالبان را زیر چتر خود بگیرد اما پاکستان که یار دیرینه عربستان است تلاش می کند فرصت ملاقات بین گروه طالبان و مقامات عربستان را فراهم نماید.
سعیدی تشریح می کند که مخالفت میان عربستان و قطر سابقه طولانی و ابعاد ایدئولوژیک دارد و بدون تردید مخالفت های این دو کشور بیشتر بر روی رهبری جریان های فکری اهل سنت و جماعت است.
وی افزود که همه می دانند که کشور قطر، حامی اندیشه اخوان المسلمین است و اکنون به «قرضاوی» پناهندگی سیاسی داده است.
به گفته سعیدی عربستان از اسلام سیاسی یعنی سلفی وهابی حمایت می کند و تلاش دارد تا اندیشه های اخوانی را به انزوا بکشاند و سلفی ها را تقویت نماید و اکثر اخوانی ها نیز دلایل شکست خود را به اقدامات عربستان نسبت می دهند.
سعیدی این پیوندهای فکری را به داخل افغانستان نیز بسط می دهد و می گوید که حزب اسلامی گلبدین حکمتیار، جمعیت اسلامی، حرکت اسلامی و یک تعداد احزاب دیگر که اندیشه های اخوانی دارند، با ورود عربستان سعودی و نزدیک شدن طالبان به آن کشور منزوی خواهند شد.
سعیدی باور دارد که عربستان تلاش خواهد کرد تا طالبان در آینده رهبری جریان اسلام سیاسی در افغانستان را بر عهده داشته باشد زیرا این جریان به شدت از اندیشه های سلفی متأثر از دیوبندی ها متاثر است.
این دیپلمات سابق افغان می گوید ، اگر پاکستان بتواند نقش عربستان را در مذاکرات صلح افغانستان نسبت به قطر و کشورهای دیگر پررنگ سازد، در آن صورت قطر کشور بازنده منطقه در قضایای افغانستان خواهد بود و در چنین وضعیتی، زور آزمایی های منطقه عربی خاورمیانه، وارد میدان افغانستان می شود و سرنوشت صلح را تا زمان نامعلومی تیره تر خواهد ساخت.
مجموع تفاسیر دیگری که در رسانه های افغانستان پیرامون نشست مشترک طالبان ، آمریکا ،عربستان و پاکستان مطرح شده است به این تهدید اشاره دارند که حضور فعال عربستان در داستان افغانستان، بحران موجود این کشور را چه در سطح داخلی و چه در سطح منطقه ای افزایش خواهد داد.
به همین دلیل دولت و مردم افغانستان با تجربه تلخی که از نقش آفرینی پاکستان در گذشته افغانستان دارند، نگران از نشست طالبان با پاکستان هستند و از ترس تکرار دوباره تاریخ و گرفتار شدن کشورشان به بحران های برآمده از رقابت بی سرانجام سلطه گران به چنین دیدارهایی واکنش نشان می دهند.
