تأسیس گروه اسلام سکولار در آلمان

به گزارش «شیعه نیوز»، در حالیکه تنها چند روز تا آغاز چهارمین دوره کنفرانس اسلامی در آلمان باقی مانده است، جم اوزدمیر از حزب سبزهای آلمان به همراه گروهی از اسلام‌شناسان، گروه جدید «اسلام سکولار» را تأسیس کرده‌اند.

این گروه به تسلط انجمن‌های محافظه‌کار مذهبی بر کنفرانس اسلامی انتقاد دارند و می‌خواهند «برداشتی امروزی از اسلام» را به جامعه آلمان ارائه دهند.

‌بسیاری از مسلمانان در آلمان، نسبت به آنچه به نظر می‌رسد، عقاید سنتی و محافظه‌کارانه‌ کمتری دارند. با این حال اعتقادات اعضای انجمن‌های محافظه‌کار اسلامی در جامعه آلمان بیشتر شنیده و دیده می‌شود. این همان چیزی است که بنیانگذاران گروه جدید «اسلام سکولار» قصد دارند آن را تغییر دهند.

بنا به اعلام رایزنی فرهنگی ایران در آلمان؛ در این راستا، تعداد زیادی از مسلمانان لیبرال مانند سیران آتش(وکیل)، حامد عبدالصمد(محقق علوم‌سیاسی) و نجلا کلک(جامعه‌شناس) در یک شبکه سراسری با یکدیگر همگام شده‌اند تا تصویری روشن از اسلام امروزی به جامعه آلمان ارائه دهند.  جم ازدمیر در گفت‌وگو با روزنامه اشتوتگارتر ناخریشتن می‌گوید:«من می‌خواهم اسلامی مدرن و امروزی را به جامعه آلمان معرفی کنم.»

او مخالف درکی است که انجمن‌های محافظه‌کار مذهبی از اسلام دارند:« ادیان نباید اعتقادات عصرحجر را به زمان حال منتقل کنند.»

این گروه به صورت فراحزبی عمل می‌کنند. به همین دلیل در کنار اوزدمیر، علی ارتان توپراک از اتحادیه دمکرات مسیحی و لاله آکگون، نماینده سابق حزب سوسیال دمکرات در بوندستاگ نیز بیانیه ابتکار جدید «اسلام سکولار» را امضا کرده‌اند.

در بخشی از بیانیه تأسیس این گروه آمده است: «ما نمی‌‌توانیم بپذیریم که اسلام سیاسی و بیگانه با دموکراسی که خود را نماینده کل اسلام می‌‌داند، قدرت بگیرد.» این گروه همچنین نگران افزایش اسلام‌ستیزی و هم‌زمان افزایش اسلام‌گرایی در آلمان هستند. به گفته آنان، مسلمانان آلمان وظیفه دارند که با رفع نگرانی‌های جمعیت غیرمسلمان، اسلامی را در جامعه توسعه دهند که کاملا با حقوق بشر سازگار است.

این گروه خواهان برابری مردان و زنان، شناخت حقوق کودکان و پذیرش همجنس‌گرایان در جامعه هستند. در بخش دیگری از بیانیه آنها آمده است:« به نظر ما، این بهترین راه برای مقابله با اسلام‌هراسی است.» مشکل آنان این است که تا‌کنون، بسیاری از مسلمانان لیبرال در آلمان، نیازی به سازماندهی خود ندیده‌اند، آنها یا دین را به عنوان مسئله‌ای شخصی در نظر گرفته‌اند و یا به دلیل اختلافی که با سازمان‌های محافظه‌کار اسلامی داشته‌اند، وارد بحث‌های مذهبی نشده‌اند. البته این برای نخستین‌بار نیست که مسلمانان لیبرال برای سازماندهی خود تلاش می‌کنند. در سال ۲۰۱۵ نیز، گروهی از مسلمانان لیبرال آلمان که نام چند نفر از آنها در لیست بنیان‌گذاران ابتکار جدید هم دیده می‌شود، انجمن مسلمانان آلمان را تأسیس کردند.

علی ارتان توپراک، سخنگوی مجمع و رئیس جامعه کردهای آلمان در این باره گفت:«انجمن مسلمانان آلمان نتوانست توسعه زیادی پیدا کند، اما درباره این گروه جدید، نه تنها قصد داریم در رسانه‌های عمومی و گفت‌وگوهای تلویزیونی شرکت کنیم، بلکه می‌خواهیم با گروه‌های مختلف وارد گفت‌وگو شویم.»

این گروه جدید ت«کید زیادی بر سکولار بودن خود دارند. توپراک در این باره می‌گوید:«تفکیک دولت و مذهب برای ما اهمیت حیاتی دارد. تنها در این صورت می‌توانیم شاهد همزیستی صلح‌آمیز در جامعه متنوع آلمان باشیم.»

 به گفته توپراک مشکل اینجاست که در بسیاری از کشورهای اسلامی، این جدایی وجود ندارد. به همین دلیل است که بسیاری از انجمن‌های اسلامی که در آلمان فعالیت می‌کنند، از سوی دولت‌ها و سازمان‌های خارجی حمایت می‌شوند. در این شرایط، مسلمانان لیبرال می‌خواهند یک اسلام امروزی آلمانی را به مردم آلمان نشان دهند.

با این وجود برای بسیاری این سؤال پیش آمده است که آیا این گروه جوان در مواجهه با انجمن‌های بزرگ اسلامی در آلمان، شانسی برای رشد دارند؟

آنها در احزاب و گروه‌های زیادی حضور دارند و آنطور که توپراک می‌گوید؛ با وجود ارتباطاتی که وجود دارد، این به مسلمانان لیبرال بستگی دارد که تا چه اندازه برای توسعه این ابتکار جدید تلاش کنند. او امیدوار است که تا پایان سال، ۱۰۰ هوادار دیگر به جمع آنان اضافه شود. این گروه در سال ۲۰۱۹، توری در شهرهای مختلف آلمان خواهند داشت و کارگاه‌هایی برای گفت‌وگو درباره اسلام معاصر برگزار می‌کنند. سپس آنها می‌توانند انجمنی با اعضای خود تأسیس کنند.

به نظر می‌رسد که این گروه زمان خوبی را برای عمومی‌کردن نگرش خود انتخاب کرده‌اند؛ چهار‌شنبه و پنجشنبه این هفته، به گفته وزیر کشور آلمان، چهارمین دوره کنفرانس اسلامی در برلین برگزار می‌شود. آنطور که گفته شده در این دوره از کنفرانس، درباره مبحث اسلام آلمانی بحث می‌شود. همچنین در این دوره علاوه بر انجمن‌های اسلامی محافظه‌کار که پیش‌تر نیز در کنفرانس حضور داشتند، گروه‌های مختلف مسلمانان از جمله مسلمانان لیبرال نیز شرکت دارند. کنفرانس اسلامی نخستین‌بار در سال ۲۰۰۶ و به ابتکار وزارت کشور آلمان برگزار شد.

بیرگل آکپینار، از اعضای کمیته مربوط به امور ادغام در اتحادیه دمکرات مسیحی بادن-وورتمبرگ، از تشکیل این گروه جدید قدردانی کرده است:«سیاستمداران باید از این گروه پشتیبانی کنند تا آنها از اقدام خوب سیاسی خود ناامید نشوند.»

او می‌گوید:«برداشت اشتباه از مفهوم بردباری در این سال‌ها، باعث ترویج افراط‌گرایی شده، در حالیکه به اکثریت مسلمانانی که در اینجا زندگی می‌کنند، توجهی نشده است.»

این سیاستمدار حزب دمکرات مسیحی می‌گوید:«برای تشکیل و حمایت از یک انجمن باید منافع و نظر عمومی مد نظر باشد. باید از اعضای انجمن‌ها پرسید که آنها نماینده کدام جامعه هستند.»