به گزارش «شیعه نیوز»، افغانستان پس از چهار دهه جنگ و خونریزی بی وقفه در تعطیلات عید فطر، آتش بسی سه روزه را تجربه کرد؛ و اگرچه پس از تعطیلات عید از سوی دولت افغانستان تمدید شد، ولی مورد قبول رهبران طالبان قرار نگرفت و به تجربه ای موقت و کوتاه از توقف خصومت میان دو طرف تبدیل شد.
آتش بس موقت میان نیروهای طالبان و دولت افغانستان که به دنبال شکل گیری مطالبه ای جدی در جامعه افغانستان برای توقف خشونت و جنگ برقرار شد، طی سه روز توانست صحنه هایی مجسم از صلح خواهی مردم ولایت های مختلف افغانستان خلق کند.
بسیاری از نیروهای طالبان زیر سایه امنیتی که این آتش بس ایجاد کرد، توانستند به دیدار خانواده های خود در ولایت های زیر حاکمیت دولت بروند و با مردم و نیروهای امنیتی مواجه شوند؛ مواجهه ای بدون خصومت ورزی و خارج از رقابت های دیرین قدرت.
رسانه های جهان در روزهای گذشته تصاویر بسیاری از دیدار و نیروهای طالبان با مردم و نیروهای امنیتی افغانستان منتشر کردند؛ عکس ها و فیلم هایی که خوشحالی و رضایت مردم از آتش بس را به تصویر کشید. این در حالی است که برخی تحلیلگران برقراری آتش بس موقت را غیرقابل اجرا می دانستند و در مورد شکسته شدن یکجانبه آن از سوی نیروهای طالبان هشدار داده بودند. اما پایبندی نیروهای طالبان و دولت به آتش بس موقت، دورنمای صلح در افغانستان را روشن تر کرده است. با این حال رد درخواست دولت مبنی بر تداوم آتش بس، یک بار دیگر تعاملات تنش آلود را بر مناسبات دوطرف حاکم کرده است.
حکومت افغانستان با اعلام طرح صلح و تمدید یکجانبه آتش بس با طالبان نشان داد که در عمل خواهان تعامل مسالمت آمیز با گروه‌های مخالف دولت، پیشبرد روند صلح و پاسخگویی به این مطالبه عمومی است، رد این درخواست از سوی طالبان اما تجربه صلح را به تجربه کوتاه مدت و زودگذر بدل کرد.
پیش از این هم «محمد اشرف غنی» پیشنهاد جامع صلح را به طالبان ارایه کرده بود؛ پیشنهادی مبنی بر برگزاری یک مذاکرات صلح بی‌قید و شرط به همراه آتش‌بس و همچنین به رسمیت شناختن طالبان به عنوان یک حزب سیاسی، آزادی برخی زندانی‌ها و چندین مشوق دیگر ؛ پیشنهادی که اگرچه از سوی بسیاری از تحلیلگران به عنوان فرصتی بی‌همتا برای تسهیل روند صلح در افغانستان محسوب شد، ولی مورد موفقت رهبران طالبان قرار نگرفت. این گروه در اعلامیه ای اعلام کرد به خاطر نادیده گرفتن نقش نیروهای خارجی در پیشنهاد جامع صلح غنی، آن را رد می کند. طالبان گفت و گوهای صلح پیش از خروج نیروهای خارجی از افغانستان را بی معنی می دانند.
بیش از چهل سال جنگ خشونت بار، نه تنها توسعه اقتصادی، سیاسی و ... افغانستان را به تعویق انداخته است، بلکه با از بین بردن زیرساخت ها، از این کشور ویرانه ای به جا گذاشته که همچنان در آتش خصومت ورزی و جنگ های فرقه ای می سوزد. این جنگ اما بیش از آنکه برآمده از اختلافات داخلی نیروهای افغان باشد، محصول مداخلات خارجی است. پاکستان و آمریکا رقابت های خود در منطقه را به افغانستان فرافکنی می کنند. اولی با حمایت از طالبان و دومی با بازی چندوجهی میان حکومت و نیروهای مخالف دولت؛ برهم کنشی که در روندهای سیاسی برآمده از جامعه افغانستان اخلال ایجاد می کند.
تداوم مناسبات خصومت آمیز میان طالبان با دولت افغانستان مطلوب گروه تروریستی داعش است. در جریان اجرای آتش بس در تعطیلات عید فطر، در نتیجه دو عملیات تروریستی که داعش مسوولیت آن را بر عهده گرفت، بیش از 50 تن جان خود را از دست دادند.
داعش گروهی که پس از تحمل شکست های سنگین در عراق و سوریه بخش قابل توجهی از نیروهایش را به افغانستان گسیل کرد و این کشور را به مقری برای پیشبرد بخش شرقی پروژه «دولت اسلامی» خود تعیین کرد ، با استفاده از اختلافات داخلی نیروهای افغان و خلاء اقتدار مرکزی در برخی ولایت ها، به شدت مشغول نیروگیری و بازسازی بدنه نظامی خود است. داعش در چنین شرایطی صلح میان دشمنان خود یعنی حکومت افغانستان و طالبان را به نفع خود نمی داند.
اگرچه بخشی از نیروهای تندروی طالبان به خاطر مخالفت با سیاست ورزی های کمتر خشونت آمیز طیف میانه روی این گروه و ناکامی ناشی از بلندپروازی های غیرمشروع خود جذب گروه تکفیری- ترویستی داعش شده اند، اما به طور کلی طالبان وجود و فعالیت داعش در افغانستان را بر نمی تابند. از این رو طالبان در موارد بسیاری با داعش وارد تعارض نظامی شده اند.
رد پیشنهاد تمدید آتش بس و طرح های مبتنی بر صلح در افغانستان از سوی طالبان، بیش از پیش به جنگ، ناامنی و بی ثباتی در این کشور دامن خواهد زد. حال که دولت از آمادگی خود برای مذاکره با طالبان درباره همه مسایل مورد نظر از جمله حضور نیروهای خارجی در خاک افغانستان خبر داده، نگاه ها متوجه رهبران طالبان است تا چگونه به پیشنهاد گفت و گو برای صلح پاسخ دهند. حال که مردم افغانستان طعم شیرین آتش بس را هرچند به صورت موقت و کوتاه مدت تجربه کرده اند، به نظر می رسد این مطالبه جمعی در جامعه افغانستان به صورت جدی تر مطرح شود.
