اسلامی کردن عناصر فرهنگی آمریکای شمالی با سوگواری بر امام حسین(ع)

به گزارش «شيعه نيوز»، ورنون جیمز شوبل، در مقاله ای با عنوان «کربلا مکانی مقدس در نظر شیعیان شمال آمریکا»* که در کتاب «ایجاد مکان مسلمان در آمریکای شمالی و اروپا» در سال ۲۰۰۶ از سوی انتشارات دانشگاه کالیفرنیا به چاپ رسیده، به بررسی نقش کربلا به عنوان «مرکزی مقدس» در یکی از جوامع شیعیان آمریکای شمالی پرداخته است.

«مرکز اسلامی جعفری» در تورنهیل اونتاریو، یک موسسه شیعه است که در یکی از شاهراه های ترافیکی حومه تورونتو قرار دارد. این مرکز پاسخگوی نیازهای معنوی جامعه بزرگی از شیعیان اردو و گوجاراتی زبان است و بخش زیادی از آن را مهاجران شرق آفریقا شکل می دهند.

زندگی به عنوان اعضای یک گروه مذهبی اقلیت برای شیعیان موضوع جدیدی نیست. در بسیاری از بخش های جهان اسلام شیعیان یک اقلیت مذهبی را شکل می دهند که به لحاظ فیزیکی در گرداگرد آنها جوامع دیگری زندگی می کنند که اغلب عقاید و اعمال آنها را رد می کنند. شیعیان مرکز جعفری نیز یک اقلیت قومی و مذهبی هستند که باید تصمیم بگیرند کدامیک از فرهنگ های کشورهای اصلی خود را حفظ کنند. برای بسیاری از این افراد حفظ هویت شیعی در اولویت نخست قرار دارد.

بنابر نظر شوبل، یادآوری واقعه کربلا به عنوان یک رویداد تاریخی و مذهبی مهم از این لحاظ تعیین کننده است که هویت منحصربه فرد شیعیان را در میان امت بزرگ اسلام، روشن می سازد. ورود مراسم یادبود کربلا همچنین به این جامعه برای تطابق بیشتر با فضای کانادایی کمک کرده است. یادآوری و بازسازی کربلا برای جامعه شیعیان این فرصت را فراهم کرده که فضایی را در آمریکای شمالی مطالبه کنند که هم اسلامی است و هم متعلق به شمال آمریکا: اینگونه آنها در حالیکه خلاقانه اسلام را با محیط آمریکای شمالی وفق می دهند، عناصر فرهنگ آمریکای شمالی را اسلامی می کنند.

در کانادا جوامعی که واقعه عاشورا را گرامی می دارند، هر سال در شهرهای مختلف از جمله تورنتو، مونترال، ویندسور، اوتاوا و کالگری گردهم می آیند، با برافراشتن علم و حرکت آهسته، دسته های عزاداری به راه می اندازند، مرثیه می خوانند و پشتیبانی خود را از عدالت و حقیقت اعلام می دارند. در شب عاشورا، شب زنده داری می کنند، لباس سیاه برتن می کنند، شمع روشن می کنند و با نیایش در تاریکی در پی چراغی هستند که عدالت، آزادی و حقیقت را در سراسر جهان روشن کند. آنها در این شب برای پیروزی راستی بر نیروهای شیطان و حکومت عدالت و برابری برای تمامی بشریت در جای جای جهان دعا می کنند.  

سوگواران دعاهای مخصوصی را زمزمه می کنند، آداب مذهبی خود را به جا می آورند و تا ساعت شهادت امام حسین (ع) در حدود ۳ بعدازظهر از خوردن و آشامیدن اجتناب می کنند. تا زمانیکه شام غریبان به پایان رسد، چراغ ها خاموش نگهداشته می شود. سپس در وقت غروب آفتاب، یکی از علما درباره پیام و درس های عاشورا سخنرانی می کند.   

*Karbala as Sacred Space among North American Shi’a

منابع:

•     کتاب Daly Metcalf, Barbara (2006). Making Muslim Space in North America and Europe.
•     وب سایت Rabble
•     خبرگزاری اهل البیت (ابنا)