واکنش‌های سوری منطقه‌ای و بین‌المللی به توافق آتش‌بس در سوریه

به گزارش «شیعه نیوز»، پنج ساعت مذاکرات فشرده‌ 17 کشور در مونیخ در دوازدهم فوریه به توافق همه آنها درباره پایان عملیات جنگی در سوریه و افزایش فوری ارسال کمک‌های بشردوستانه به مناطق تحت محاصره گروه‌های تروریستی منجر شد، از آن زمان واکنش‌های متفاوتی به این توافق در سطح داخل سوریه یا منطقه و سطح بین المللی چه نظامی و چه سیاسی آغاز شده است.

واکنش روسیه

اولین واکنش به آتش‌بس از زبان سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه صورت گرفت که پس از نشست مونیخ گفته بود نیروی هوایی روسیه همچنان به حملات خود علیه داعش و جبهه النصره در سوریه  ادامه خواهد داد. وی خواستار همکاری میان ائتلاف آمریکایی و ارتش روسیه در سوریه شد که از نظر وی، دشمن دو طرف، مشترک است.

میخائیل بوگدانف معاون وزیر خارجه روسیه هم، نوزدهم فوریه گفته بود کشورش برای تضمین آنچه اقدامات خصمانه در سوریه خواند، آماده است.

در چارچوب هماهنگی میان روسیه و کشورهایی که به مسئله سوریه اهتمام نشان می‌دهند، سرگئی شویگو وزیر دفاع روسیه، روز بیست و یکم فوریه به تهران رفت و با دکتر حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد که این دیدار در راستای تکمیل گفت‌وگوهای وی با سردار حسین دهقان همتای ایرانی‌اش در مسکو صورت گرفت. منابعی در وزارت دفاع روسیه تأکید کرده‌اند که آتش‌بس در سوریه مستلزم هماهنگی مستقیم دمشق، تهران و حزب‌الله است.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه هم در تماس تلفنی با باراک اوباما همتای آمریکایی خود در بیست و دوم فوریه، آتش‌بس در سوریه را یک گام واقعی برای توقف حمام خون توصیف کرد و گفت: ما با همکاری دولت قانونی سوریه برای اجرای آتش‌بس تلاش خواهیم کرد.

روسیه احتمال مخالفت برخی از گروه‌های مسلح در سوریه با آتش‌بس را بعید ندانسته است تا جایی که ماریا زاخاروا سخنگوی وزارت خارجه روسیه در گفت‌وگو با المیادین در روز چهارشنبه 24 فوریه (پنجم اسفند) تصریح کرد مسکو، هر گروه مسلحی را که با آتش‌بس مخالفت کند، تروریستی می‌داند.

وی افزود توافق روسیه و آمریکا درباره آتش‌بس، آبروی واشنگتن را حفظ می‌کند و آمریکا به این خاطر با آتش‌بس موافقت کرد، زیرا به شکست سیاست‌هایش در سوریه متقاعد شده بود.

همزمان با اظهارات زاخاروا، سخنگوی وزارت دفاع روسیه هم از افتتاح مرکز هماهنگی در پایگاه هوایی حمیمیم در شهر لاذقیه واقع در ساحل سوریه برای آشتی طرف‌های درگیر خبر داد و تأکید کرد کار در این مرکز عملاً آغاز شده است. به‌گفته وی، افتتاح این مرکز بر  اساس توافق روسیه و آمریکا درباره توقف عملیات نظامی در سوریه و اجرای سازوکار نظارت بر مسئله پایبندی به آتش‌بس صورت گرفته است.

واکنش‌های مقامات آمریکا

اولین واکنش آمریکا به مسئله آتش‌بس در سوریه از زبان جان کری وزیر خارجه این کشور صورت گرفت، وی در پی نشست مونیخ در مورخ 12 فوریه اعلام کرد آزمون واقعی در پایبندی همه طرف‌های سوری به این تعهدات خواهد بود.

کاخ سفید هم روز بیست و دوم فوریه اعلام کرد آتش‌بس در سوریه شامل همه طرف‌ها به‌استثنای داعش و جبهه النصره و گروه‌های تروریستی دیگر خواهد بود. اجرای توافق درباره سوریه بسیار دشوار خواهد بود، ولی کورسوی امیدی برای حرکت رو به جلو قلمداد می‌شود.

جان کری وزیر خارجه آمریکا در اظهارنظری از همه طرف‌ها خواست مفاد توافق را پذیرفته و به آن پایبند باشند. وی افزود این توافق می‌تواند پشتوانه‌ای برای حل سیاسی انتقالی در سوریه باشد.

واکنش‌های ترکیه

ترکیه که به‌بهانه مقابله با یگان‌های کردی، شمال سوریه را آماج حملات خود قرار داده است، اولین طرفی بود که از  توافق آتش‌بس در سوریه ابراز نگرانی کرد به‌طوری که رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه روز سه‌شنبه بیست و سوم فوریه (چهارم اسفند) اعلام کرد بیش از 300 نیروی امنیتی ترکیه از ژوئن گذشته تا کنون کشته شده‌اند. وی افزود این‌که گفته می‌شود حمایت از یگان‌های کردی در سوریه به‌سبب مبارزه آن با داعش است، دروغی بزرگ است. اردوغان، آمریکا، روسیه، اتحادیه اروپا و سازمان ملل را متهم کرد که در مسئله آتش‌بس در سوریه به‌شکل خفت‌باری رفتار می‌کنند.

اردوغان مدعی شد ترکیه از آتش‌بس در سوریه حمایت می‌کند،‌ ولی از لحن تردیدآمیز در قبال مخالفان سوری نگران  است، وی خواستار مستثنی شدن یگان‌های مردمی و حزب اتحاد دموکراتیک کردی سوریه در مسئله آتش‌بس شد تا ارتش ترکیه بتواند همچنان به این بهانه شمال سوریه را گلوله باران کند.

واکنش‌های رسمی سوری

اولین واکنش به توافق آتش‌بس از زبان بشار  اسد رئیس جمهوری سوریه صورت گرفت که در جریان مصاحبه وی با روزنامه ال‌پائیس در بیستم فوریه مطرح شد، وی تأکید کرد دولت سوریه برای احترام به توقف عملیات نظامی در سوریه آماده است،‌ ولی این مسئله فقط مربوط به اعلان نمی‌شود، زیرا طرف دیگر هم ممکن است آن را اعلام کند (مدعی پایبندی به آتش‌بس شود)، ولی مسئله مربوط به آن است که طرف مقابل در عمل چگونه رفتار خواهد کرد.

اسد افزود مسئله اولاً به آتش‌بس مربوط است، ولی عوامل دیگری که تکمیل کننده و مهم‌تر است، وجود دارد مانند اجازه ندادن به تروریست‌ها برای استفاده از آتش‌بس برای بهبود جایگاه و مواضع خود و نیز منع کردن کشورهای دیگر به‌ویژه ترکیه از ارسال سلاح و تروریست‌های بیشتر یا هر نوع پشتیبانی لجستیکی از تروریست‌ها است.

رئیس جمهوری سوریه تأکید کرد: اگر تمام این عوامل اساسی برای آتش‌بس فراهم نشود، تأثیر معکوسی خواهد داشت و به افزایش هرج و مرج در سوریه منجر خواهد شد و به همین سبب،‌ ما اگر خواهان اجرای آتش‌بس هستیم، در صورت فراهم شدن عواملی که ذکر کردم،‌ ممکن است نتیجه مثبت داشته باشد.

فیصل المقداد معاون وزیر خارجه سوریه هم، بیست و سوم فوریه گفته بود تصمیم دمشق برای موافقت با آتش ‌بس، تصمیمی است که به‌طور عمیق و پس از رایزنی‌های گسترده با دوستان روس گرفته شد. وی افزود این تصمیم هرگز مانع ادامه مبارزه ارتش سوریه با تروریسم نخواهد شد و طی روزهای آینده به پیروزی‌های جدید منجر خواهد شد.

روز چهارشنبه 24 فوریه (پنجم اسفند) بشار اسد رئیس جمهوری سوریه و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در یک تماس تلفنی با یکدیگر چشم‌انداز بحران سوریه را در سایه اجرای توافق آمریکا و روسیه برای توقف عملیات نظامی بررسی کردند. اسد در این تماس بر آمادگی دولت سوریه برای مشارکت در اجرای توافق آتش‌بس تأکید کرد.

علی حیدر وزیر آشتی ملی سوریه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در دمشق تأکید کرد مسئله اصلی این است که آتش‌بس نباید توجیهی برای تغییر واقعیت‌های میدانی یا توقف پیشروی ارتش یا پیروزی‌هایی باشد که طی روزهای  اخیر به دست آمده است.

خالد العبود از نمایندگان پارلمان سوریه هم تصریح کرد آمریکا به‌خوبی درک می‌کند که در رسیدن به اهداف استراتژیک خود شکست خورده و در نتیجه توافق درباره آنچه آتش‌بس خوانده می‌شود، آخرین ایستگاه در زمینه تعیین میادین نبرد و شمارش گروه‌هایی است که برخی آن را گروه‌های معارضه و برخی آن را گروه‌های تروریستی می‌خوانند. وی افزود هر گروهی که در مقابل دولت سلاح به دست بگیرد،‌ دولت با سلاح با آن برخورد خواهد کرد،‌ دولت سوریه به نبرد با داعش و جبهه النصره در هر نقطه‌ای از سوریه ادامه خواهد داد و این دو گروه هرگز شامل آتش‌بس نخواهند شد.

واکنش مخالفان و گروه‌های مسلح سوری

درباره واکنش مخالفان سوری باید گفت تناقض میان دیدگاه‌های مخالفان سیاسی و گروه‌های مسلحی که در سوریه به خشونت دست می‌زنند، آشکار شده است که به شکاف و عدم همسویی میان تمام طرف‌های معارض اشاره می‌کند.

پس از نشست مونیخ در 12 فوریه، سالم المسلط سخنگوی هیئت موسوم به هیئت ریاض (مخالفان و گروه‌های تروریستی مورد حمایت رژیم آل سعود) از توافق به دست آمده استقبال کرد و گفت باید میزان تأثیر این توافق در صحنه واقعی پیش از پیوستن به مذاکرات سیاسی با نمایندگان دولت سوریه در سوئیس بررسی شود.

ریاض حجاج سخنگوی موسوم به شورای عالی مذاکرات گروه‌های مخالف سوری که در کنفرانس ضدسوری ریاض تشکیل شد، موافقت اولیه خود را با آتش‌بس موقت با میانجی‌گری بین المللی اعلام کرد.

اما گروه‌های مسلحی که در صحنه میدانی به جنگ و خونریزی ادامه می‌دهند، موضع کاملاً مغایر با المسلط و حجاب اتخاذ کردند به‌طوری که گروه‌های مختلف باند موسوم به الجیش الحر با آتش‌بس اعلام شده از سوی واشنگتن و مسکو درباره بحران سوریه مخالفت کردند. گردان‌های موسوم به الفرقان وابسته به الجیش الحر اعلام کرد در صورتی که این آتش‌بس شامل جبهه النصره نشود، با آن مخالفت خواهد کرد. سرکرده گروه تروریستی موسوم به احرار الشام هم گفته است این آتش‌بس گامی برای حذف و نابودی گروه‌های مسلح یکی پس از  دیگری خواهد بود. حزب موسوم به التحریر الاسلامی، آتش‌بس را شکننده و ناتوان در مهار خونریزی خواند و  اعلام کرد راه‌حل‌های غربی تنها فاجعه می‌آورد.

انتهای پیام/ 852