کتاب های حدیثی خطی در نزد شیعیان، که در قرن اول و دوم نگاشته شده است کدام اند و تا چه مقدار قابل استنادند؟

شیعه نیوز:
پرسش
با سلام خواهشمندم بفرمایید از کتاب های حدیثی قرون اول و دوم هجری کدام یک الآن به صورت نسخ خطی موجودند و اولین سند کتبی موجود در تاریخ شیعه چیست؟ کجاست؟ و چقدر قابل استناد است..؟ با تشکر
پاسخ اجمالی

بدیهی است که برای اثبات یک واقعۀ تاریخی لزوماً نباید به دنبال نسخه ای خطی از زمان وقوع حادثه بود. به عنوان نمونه، نسخه ای خطی از زمان طوفان نوح که در تمام ادیان الاهی پذیرفته شده است، بر جای نمانده است و حتی نسخه ای خطی از قرآن کریم که کتابت آن یقیناً در زمان پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم )  انجام شده، اکنون در دسترس ما نیست، اما هیچ مسلمانی تردید ندارد که آنچه ما قرائت می کنیم کلام خدا است.

بر این اساس، اگر نسخه ای خطی از زمان معصومان ( علیه السلام ) بر جای نمانده باشد، این دلیلی بر بی اعتبار بودن روایات و مستندات شیعی قلمداد نخواهد شد، بلکه فقدان این نسخ را می توان با چندین دلیل توجیه کرد، از جمله:

الف. فشارهای حکومتی موجب آن می شد که نسخه برداری از این متون در حد وسیع و گسترده ای انجام نشود.

ب. بعد از تألیف کتاب هایی در نسل ها و قرن های بعد، عموم مردم نیازی به نگهداری کتب مندرس قدیمی نمی دیدند. و ...

با این وجود، نسخه هایی از کتابت قرآن به امامان معصوم نسبت داده شده و در موزه های مختلف نگهداری می شود که با فرض صحت چنین انتسابی می توان آنها را از اولین سندهای کتبی شیعی دانست.

قابل توجه است که نسخه های اولیۀ بسیاری از کتب معروف اهل سنت نیز اکنون موجود نیست.

T